Legendy Polskiego Jeździectwa – Ludzie




Polski historyk sztuki, pisarz, eseista, publicysta, dziennikarz, edytor, wydawca, tłumacz literatury pięknej. Pierwszy demokratycznie wybrany prezydent Krakowa (w latach 1990–1991). Profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

______________________________________________________________

Jacek Woźniakowski tak wspominał okres kampanii wrześniowej 1939 roku:

„W czasie kampanii wrześniowej byłem dowódcą karabinu maszynowego, potem dwóch, czyli właściwie połowy plutonu. Wiązało się to ze sporą odpowiedzialnością: odpowiedzialność spadała na nas znacznie wcześniej (miałem 19 lat) niż przeciętnie na młodych ludzi. Przydzielono mnie do liniowego plutonu 8 Pułku Ułanów. (…)

Ciężko ranny w kampanii wrześniowej, później oficer AK, dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Po wojnie redaktor „Tygodnika Powszechnego” i „Znaku”, współzałożyciel i redaktor naczelny Wydawnictwa Znak, profesor historii sztuki na KUL-u, wykładowca między innymi uniwersytetów Le Mirail w Tuluzie i Hebrajskiego w Jerozolimie, pisarz, publicysta, tłumacz.

Najważniejsze jego książki to:

– Góry niewzruszone;
– Co się dzieje ze sztuką?
– Laik w Rzymie i w Bombaju;
– Czy kultura jest do zbawienia koniecznie potrzebna?
– Ze wspomnień szczęściarza;
– Pisma wybrane.

Członek Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, uczestnik obrad Okrągłego Stołu, pierwszy prezydent Krakowa po 1989 roku. Otrzymał doktorat honoris causa uniwersytetu w Leuven, Krzyż Komandorski Polonia Restituta, Krzyż Oficerski Legii Honorowej, Nagrodę Alfreda Jurzykowskiego i inne. Członek Papieskiej Rady Kultury, PAU, Pen Clubu oraz wielu towarzystw naukowych i literackich w Polsce i za granicą.

Autor: Redakcja PCBJ

Wpis aktualizowano: 07.03.2024


Jacek Woźniakowski zmarł w Warszawie 23 listopada 2012 roku.
Został pochowany 8 grudnia 2012 na cmentarzu leśnym w Laskach.


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Wspomnienia z okresu wojennego” (2023) – Jacek Woźniakowski

„Ze wspomnień szczęściarza” [fragmenty] (2009) – Jacek Woźniakowski

„8. Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego” (1992) – Lesław Kukawski


Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Czytaj więcej…


Galeria:

Zdjęcia pochodzą z książki: Ze wspomnień szczęściarza (2009) – Jacek Woźniakowski


Patron honorowy: Polski Związek Jeździecki

Polski Związek Jeździecki (PZJ), jest jedyną oficjalną polską organizacją jeździecką uznaną przez PKOL oraz MKOL należącą równocześnie do grona ponad 140 narodowych organizacji jeździeckich stowarzyszonych w FEI – Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej [www.pzj.pl].



Trener jeździectwa, współtwórca Polskiego Związku Jeździeckiego i jego sekretarz generalny. Kawaler Krzyża Walecznych i Srebrnego Krzyża Zasługi.

______________________________________________________________

W dziejach naszego sportu konnego obok szeregu doskonałych zawodników, którzy rozsławili swoimi zwycięstwami na wielu stadionach świata nasze jeździeckie tradycje, nader poczesne miejsce zajął utalentowany jeździec i niezrównany instruktor oraz rzeczoznawca jeździectwa — major Leon Kon. Wprawdzie brak zdrowia nie pozwolił mu brać czynnego udziału w zawodach, lecz niemniej potrafił on precyzyjnie ujeżdżać i naskakiwać konie, a przede wszystkim umiał znakomicie szkolić tych, których natura obdarzyła silnym organizmem, talentem i chęcią nauczenia się jazdy na najwyższym poziomie.

Leon Kon urodził się w Warszawie dnia 5 września 1888 r. z ojca Gabryela i matki Jadwigi z Dąbrowskich. We wczesnym dzieciństwie rodzice zabrali go do Petersburga, gdzie zaczął uczęszczać do X gimnazjum klasycznego, które ukończył w 1906 r. Potem wstąpił na uniwersytet, na wydział przyrodniczy, lecz go z racji zbytniego zajęcia się sportem konnym nie ukończył.
Będąc jeszcze w gimnazjum upodobał sobie jazdę konną i stopniowo wciągał się w nią coraz poważniej, tak że z czasem stała się ona podstawowym jego zajęciem.

Poznawszy jeszcze jako gimnazjalista zamożnego i zamiłowanego jeźdźca, Pawła Taniejewa pozyskał jego sympatię i opiekę w nauczaniu jazdy. P. Taniejew, który dobrze opanował jazdę maneżową, szkolił bezinteresownie młodego adepta tej sztuki i użyczał mu swych koni, a w latach 1905—1906 zaczął przerabiać z nim ćwiczenia „wyższej szkoły”. Widząc, że uczeń posiada wyjątkowe zamiłowanie i uzdolnienia, zapoznał go z jeźdźcem światowej sławy, instruktorem w Oficerskiej Szkole w Petersburgu, Jamesem Fillisem. Pod jego kierunkiem szkolił się L. Kon w wyższej szkole jazdy w 1906 i 1907 r.

Pod wpływem postępów, jakie czynił, i wzrastającego zapału do jazdy konnej, porzucił uniwersytet, aby całkowicie poświęcić się karierze jeździeckiej.

(…)

W całym pracowitym życiu L. Kona największą zasługą pozostało to, że wespół z płk. K. Rómmlem pierwsi zaczęli atakować w odrodzonej Polsce w latach dwudziestych przestarzałe zasady jazdy maneżowej i pomimo początkowo bardzo silnych oporów potrafili przeforsować zmianę systemu nauczania jazdy konnej w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, skąd nowe zasady jazdy rozpowszechniły się stopniowo po całym kraju. Przysporzyły też one wiele laurów naszemu jeździectwu na forum międzynarodowym, włączając w to i Olimpiady.

(…)

Autor: Witold Pruski

Źródło: „Major Leon Kon i Jego rola w polskim jeździectwie” (1969) – Witold Pruski

Wpis aktualizowano: 06.03.2024


Leon Kon zmarł w Poznaniu 24 listopada 1964 roku, w wieku 76 lat.
Został pochowany w Kościanie w Poznańskiem.


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Jerzy Grabowski i pierwszy kurs instruktorów jeździectwa” (2013) – Renata Urban

„Historia jeździectwa, cz. XVII” (1994) – Witold Domański

„Historia jeździectwa, cz. XV” (1993) – Witold Domański

„Polski Związek Jeździecki” (1991) – Leon Kon

„Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Centralna Szkoła Kawalerii i 2. Pułk Ułanów Grochowskich” (1990)

„Historia jeździectwa, cz. III” (1989) – Witold Domański

„Po 24 latach w olimpijskich szrankach” (1972) – Witold Domański

„Major Leon Kon i Jego rola w polskim jeździectwie” (1969) – Witold Pruski

„Nie łatwy był start jeździectwa po wojnie” (1965) – Leon Kon

„Jazda konna” (1953) – Leon Kon

„1927 Łazienki 1937” (1937) – Leon Kon

„Polskie jeździectwo w 1936 roku” (1937) – Leon Kon

„Igrzyska konne XI Olimpiady” (1936) – Leon Kon

„Amsterdam – Hilversum” (1928) – Leon Kon

„Jeźdźcy polscy na dziewiątej (IX) Olimpiadzie” (1928) – Leon Kon

„Już o Olimpiadzie w 1928 r. …” (1926) – Leon Kon

„Polska hippika na VIII-ej Olimpjadzie” (1924) – Leon Kon

„Leon Kon – współtwórca polskiej szkoły jazdy” – Andrzej Sarnowski, Zdzisław Witkowski

Zdjęcia ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki – Warszawa


Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

ALLI (NN – NN)

Urodził się jako Kaktus w 1920 roku, hodowli Stefana Walewskiego z Inczewa, wł. Wojsko Polskie. W 1931 i 1933 roku wygrał pod Szoslandem PN w Warszawie. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Na igrzyskach popełnił jeden błąd. Jeździec rtm. K. Szosland – 2 pkt. karne, XIII miejsce ind.

Czytaj więcej…

MYLORD (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Jego właścicielem był kpt. art. Józef Szilagyi. Prawdopodobnie przed igrzyskami kupiło go od niego wojsko. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Popełnił jeden błąd w rozgrywce. Jeździec por. K. Gzowski – 0/2pkt. karne wrozgrywce, IV miejsce ind.

Czytaj więcej…

READGLEADT (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Był własnością Grupy Sportu Konnego. Dosiadany przez różnych jeźdźców. W 2.poł. lat 20. wygrał kilka razy konkursy o PN. Spokojny i pewny. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Jeździec rtm. M. Antoniewicz – 6 pkt. karnych, XX miejsce ind.

Czytaj więcej…

Leon Burniewicz

II Wicemistrz Polski w Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego. Żołnierz, Trener. Działacz Polskiego Związku Jeździeckiego. Odznaczony Medalem za Wojnę 1939. Major Wojska Polskiego.

Czytaj więcej…

Tadeusz Sokołowski

Żołnierz, sportowiec, 3x medalista MP, 2 wicemistrz Armii (1935), olimpijczyk IO Berlin 1936 (Zbieg II), 1937-39 szef sekcji jeździeckiej WKS Legia, cichociemny zakatowany przez Gestapo w Mińsku.

Czytaj więcej…

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Czytaj więcej…


Galeria:




Dionizy Trzeciak z Semetycz, hodowca koni małopolskich i arabskich, które w kręgach oficerów kawalerii cieszyły się największym wzięciem.

______________________________________________________________

Pan Dionizy Trzeciak, późniejszy fundator słynnego „taurowskiego stada”, urodził się, wzrósł i wychował w sferach miłośników orientalnych koni i od dziecka też zapalał się do ich wychowu.

Z jego lat najmłodszych opowiadają o nim, że kiedy niańka, w nieobecności rodziców, nie mogła sobie dać rady z maleńkim, za mamą stęsknionym i rozgrymaszonym „Dyziem“, to w niebogłosy wrzeszczącego i gorączkowo rzucającego się chłopca wynosiła z pokoju dziecinnego wprost do stajni i tam na najładniejszego konia sadzała, — a wtedy mały Dyzio, czy to we dnie, czy też w nocy, zapominał o mamie i o płaczu, rozpromieniał się i przestawał od razu grymasić.

Kiedy chodził do szkół w Tarnopolu, uczył się tam pilnie i był uczniem wzorowym, — bo miał wrodzone i przez rodziców głęboko wszczepione zrozumienie obowiązkowej pracy. Nie lubił tylko geometrii, bo tego rodzaju sucha nauka nie odpowiadała jego żywemu temperamentowi i podczas tych lekcji, nie uważając na nudne wykłady profesora, zwykł był między trójkątami, trapezami, lub też deltoidami rysować w zeszycie główki koni szlachetnych, marząc o tym, aby dorósłszy, przyjść z czasem w posiadanie bodaj jednego konia czystej krwi wschodniej.

W roku 1852 ziszczają się wreszcie jego marzenia, bo w tym czasie hr. Juliusz Dzieduszycki odstępuje p. Trzeciakowi trzy klacze czystej krwi orientalnej, a mianowicie: „Żulemę“, „Kokietkę i „Nelisonkę”, oraz jarczowieckiego, siwego „Stępa”, do których to koni dokupił jeszcze p. Trzeciak trzy klacze wysokiej krwi wschodniej i to: „Helegę“ i „Tetis“ w brzeżańskim stadzie hr. Aleksandra Potockiego i „Maruchę“ w stadzie pp. Cikowskich, dawnych właścicieli Slobody w pow. brzeżańskim, Złotnik.

Autor: Stefan Bojanowski

Źródło: „Stado w Taurowie” (1906) – Stefan Bojanowski

Wpis aktualizowano: 03.01.2024


Dionizy Trzeciak zmarł w Taurowie 5 grudnia 1894 roku, w wieku 68 lat.
Został pochowany na miejscowym cmentarzu.


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

Publikacje

„Taurów Dionizego Trzeciaka” (2013) – Krzysztof Czarnota

„Stado w Taurowie” (1906) – Stefan Bojanowski

Linki

„Tradycje i pionierzy hodowli koni arab. na Kresach” [link] (2021)

Filmy

Krzysztof Czarnota o Dionizym Trzeciaku | FILM



Galeria:




Lek. wet. hodowca koni arabskich, w latach 2000-2016 prezes SK Janów Podlaski, wiceprzewodniczący Światowej Federacji Konia Arabskiego (WAHO).

______________________________________________________________

Stadnina Koni w Janowie Podlaskim jest pomnikiem naszej kultury materialnej. Wyjątkowym, bo wciąż żywym, pozwalającym odwiedzającym stadninę hodowcom, miłośnikom koni oraz licznym turystom przeżyć podróż w przeszłość i odetchnąć powietrzem początków XIX wieku, kiedy konie były codziennymi towarzyszami życia ówczesnych ludzi.

Zadaniem naszym jest pielęgnowanie janowskiej stadniny z jej końmi, tradycją, architekturą i zachowanie tego dobra narodowego dla następnych pokoleń.

Ponad dwusetletnia historia stadniny pokazuje wyraźnie, że niezależnie od systemu ekonomicznego czy politycznego stadniny państwowe miały i wciąż mają bardzo ważną misję do spełnienia. Celem ich działania było i jest nadal zapewnienie hodowcom krajowym dostępu do zasobów genetycznych, niezbędnych do prowadzenia hodowli.

Ta misja dzisiaj jest tak samo ważna, a może nawet ważniejsza niż w przeszłości. Historia pokazuje wyraźnie, że zarówno w Polsce jak i w wielu innych krajach świata hodowla koni przeżywała wzloty i upadki. Wielkie i odnoszące znaczące sukcesy stadniny prywatne znikały, a dorobek ich z braku równie zdolnych następców nie był kontynuowany. Ogromna wrażliwość prywatnej hodowli koni na zaburzenia makroekonomiczne i na wypadki losowe powoduje nagłe przerwanie ciągłości pracy hodowlanej. Liczne przykłady, a jednym z najważniejszych może być historia Stadniny Koni w Janowie Podlaskim, pokazują, że państwowe stadniny odporne na koniunkturalne czynniki są bankiem genów, pozwalającym reaktywować hodowlę terenową po chwilowych kryzysach. Gdyby w Janowie nie zgromadzono po I wojnie światowej klaczy jarczowieckich, sławuckich, antonińskich czy radowieckich, prawie na pewno te tak ważne dla hodowli linie odeszłyby w niebyt i trudno sobie wyobrazić bez ich obecności współczesną hodowlę koni czystej krwi arabskiej w Polsce i na świecie. (…)

Autor: Ewa Bagłaj, Marek Trela

Źródło: „Stadnina Koni Janów Podlaski, lata 1817-1914” (2018) – Marek Trela

Wpis aktualizowano: 27.12.2023



Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

Publikacje

„White & Black” [EN](2023) – Marian Gadzalski

„Black & White” (2020) – Zofia Raczkowska

„Zamordowana legenda” (2017) – Bogusław Lustyk

„Marek Trela. Moje konie, moje życie” [fragmenty](2016) – Ewa Bagłaj

„Zasłużeni hodowcy koni” (2014)

„Konie Janowa” (2004)

„Polish Ovation” [EN](1985) – Zespół redakcyjny

„Stadnina Koni Janów Podlaski” (1967) – Andrzej Krzyształowicz

„Dzieje państwowej stadniny w Janowie Podlaskim” (1948) – Witold Pruski

„Charakterystyka Państwowej stadniny w Janowie Podlaskim” (1948)

Artykuły

„Umorzenie śledztwa dot. niegospodarności w Janowie Podlaskim” (2023) – Marek Szewczyk

„Fragmenty wspomnień Marka Treli” (2023)

„Pepita” (2020) – Jerzy Dudała

„Inny punkt widzenia – konie czystej krwi arabskiej” (2018)

„Stadnina Koni Janów Podlaski, lata 1817-1914” (2018) – Marek Trela

„Opowieść dyrektora Krzyształowicza” (2016) – Ewa Bagłaj

„Kluzik-Rostkowska, Linda i Sawka apelują o przywrócenie Marka Treli na stanowisko prezesa Stadniny Koni Janów Podlaski” (2016) – Joanna Kluzik-Rostkowska, Bogusław Linda, Jerzy Sawka

„Andrzej Krzyształowicz” (2014) – Marek Trela

„Marek Trela” (2012) – Witold Duński

„Motorem licytacji jest towar” (2009) – Michał Wierusz-Kowalski

„Stadnina Koni i Stado Arabów w Janowie Podlaskim” (2008) – Ehrenfried Brandts

„Andrzej Krzyształowicz – wspomnienia z dzieciństwa i młodości” (2003)

„Pamięci przyjaciela inż. Andrzeja Krzyształowicza” (2000)

„Życie moje było ciekawe” (1998) – Izabella Pawelec-Zawadzka

„Moje wspomnienia o A. Krzyształowiczu” (1998) – Ignacy Jaworowski

„Więcej o Ramzesie” (1996) – Andrzej Krzyształowicz

„Rok 1939 w janowskiej stadninie” (1989) – Andrzej Krzyształowicz

„Ogier Bandos” (1988) – Andrzej Krzyształowicz

„Wspomnienie o inż. Tadeuszu Marchowieckim” (1985)

„Pierwszy championat koni czystej krwi arabskiej i X aukcja w Janowie Podlaski” (1979) – Antoni Święcki

„Jubileusz 160-lecia SK Janów Podlaski i aukcja koni arabskich” (1977) – Andrzej Krzyształowicz, Izabella Zawdzaka

„Wspomnienia sprzed 30 lat” (1976) – Andrzej Krzyształowicz

„Polskie araby za oceanem” (1974) – Andrzej Krzyształowicz

„Ludzie stadniny janowskiej” (1967) – Antoni Święcki

„Historia SK w Janowie Podlaskim… 1939—1967” (1967)

„Polskie ARABY” (1965) – Andrzej Krzyształowicz

„Jan Ritz” (1948) – Witold Pruski

„Janów Podlaski 1939-1944” – Marek Trela

„Dekret cesarski…” (1816) – Aleksander I Romanow

Linki

„Portret z historią – Andrzej Krzyształowicz” [link](2022)

Filmy

Marek Trela (2019) | FILM

Pamięć o poprzednikach (2018) | FILM

Ta decyzja może mieć nieodwracalne skutki (2016) | FILM

Marek Trela we władzach WAHO (2016) | FILM

Rozmowy Pulsu – Marek Trela (2016) | FILM

Marek Trela – Gość programu 'Rozmowy Pulsu’ (2015) | FILM


Pokrewne Legendy:

Stadnina Koni Janów Podlaski

6 października 1816 roku Car Rosji Aleksander I podpisał dekret o założeniu Państwowej Stadniny Koni i Stada Ogierów. Ponad 200 letnia historia tej stadniny to piękna karta polskiej i światowej hodowli koni arabskich.

Czytaj więcej…

Jan Ritz

18.12.1817 przyprowadził pieszym marszem 154 konie spod Moskwy do Janowa Podlaskiego. Pierwszy organizator SK w Janowie Podlaskim.

Czytaj więcej…


Galeria:


Patron honorowy: Polski Związek Jeździecki – Prezes Tomasz Siergiej

Polski Związek Jeździecki (PZJ), jest jedyną oficjalną polską organizacją jeździecką uznaną przez PKOL oraz MKOL należącą równocześnie do grona ponad 140 narodowych organizacji jeździeckich stowarzyszonych w FEI – Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej [www.pzj.pl].

Patron honorowy: Polski Klub Wyścigów Konnych – Prezes Paweł Gocłowski

Polski Klub Wyścigów Konnych (PKWK): ustala warunki rozgrywania gonitw i kontroluje ich przestrzeganie, działa na rzecz rozwoju i promocji wyścigów konnych oraz doskonalenia hodowli koni, wydaje pozwolenia na organizowanie wyścigów konnych itd [www.pkwk.pl].

Mecenas: Wspomóż projekt PLPJ, zostań Mecenasem Legendy Tadeusza Dachowskiego

[www.boberteam.pl/projekty-edukacyjne]

Opiekunowie: Rodzina Tadeusza Dachowskiego



Najlepszy polski jeździec przed I WŚ. W latach 1894-1914 zdobył ponad 300 nagród.
W 1912-13 startował w Wielkiej Pardubickiej (2x drugie miejsce – Zeppelin).

______________________________________________________________

TADEUSZ DACHOWSKI, ur. w 1870 r.  Leśkowej, ziemi kijowskiej. Ojciec p. Tadeusza Dachowskie-go, Kazimierz, był jednym  najstarszych hodowców koni pełnej krwi.

Już od dziecka T. Dachowski nabierał smaku do konia i oko jego wyrabiało się na pięknych modelach ojcowskiego stada.

Po ukończeniu w 1899-ym roku nauk średnich u O.O. Jezuitów w Tarnopolu, T. Dachowski wstąpił na Wydział Architektoniczny Politechniki Drezdeńskiej. W tym czasie leśkowskie stado zostało zlikwidowane.

Po powrocie z Drezna, T. Dachowski zaczął uprawiać jazdę konną, lecz niesystematycznie i jeszcze bez myśli o występach publicznych.

W 1894 roku T. Dachowski po raz pierwszy został zaproszony przez ś. p. Józefa hr. Potockiego do Antonin na sezon polowań konnych.

Występ był niefortunny. T. Dachowski dosiadł świetnego huntera ze stajni antonińskiej, „Dubleta”. Koń ten, ogromnie energiczny, na samym początku runn‘u poniósł swego jeźdźca, ale w kierunku przeciwnym, niż poszło polowanie.

Wtedy T. Dachowski zrozumiał, jak daleki jest od dobrej jazdy, a szczególnie od jazdy za psami.

Epizod ten i wielka ambicja pobudziły młodego jeźdźca do bardzo poważnego studiowania jazdy konnej.

Pierwszy występ publiczny T. Dachowskiego nastąpił w 1895 roku podczas wyścigów jarmolinieckich, gdzie szczęście się mu uśmiechnęło i zdobył on swą pierwszą nagrodę konkursową na „Meduzie”, wychowance st. Janowskiego.

Po tym pomyślnym debiucie T. Dachowski nabył już parę nowych koni do polowań par-force.

W 1896 roku los zetknął go z nowym dyrektorem stajni antonińskiej, p. Egon v, Kadich, dyplomowanym instruktorem z „Reitlehrer Institut” w Wiedniu. T. Dachowski pozostaje prawie dwie zimy w Antoninach i tylko w celu pracy pod kierunkiem p. v. Kadich’a Pracę rozpoczęto od abecadła jeździeckiego, jeżdżąc dziennie po 6 koni.

Od tego czasu pisze się złota księga kariery jeździeckiej T. Dachowskiego: — polowania konne za lisem w Kampanii rzymskiej, za danielem w Bracciano, konkursy w Wiedniu, Berlinie, Budapeszcie, Lwowie Krakowie, Marburgu, steeplechase w Pardubicach biegi na przełaj, gonitwy przeszkodowe i t. d. i t. d.

Specjalnie szczęśliwym był rok 1903, w którym T. Dachowski, biorąc udział w konkursach, biegach przeszkodowych i na przełaj ani razu nie był pobity.

W latach 1912 i 13, T. Dachowski brał udział w najtrudniejszym steeple‘u pardubickim.

Za każdym razem dosiadał on własnego „Zeppelina”, hod. Kaz. Ostoia-Ostaszewskiego. W 1912 r. z liczby 13 startujących koni ukończyło bieg trzy konie, w 1913 r. z 8 koni — 4 czy 5. „Zeppelin” ani razu nie upadł, co należy tu do wielkich rzadkości, zajmując stale drugie miejsce, tuż za zwycięzcą.

Licząc tylko zwycięstwa i drugie nagrody, do wybuchu wojny światowej, T. Dachowski zdobył ponad 280 nagród. Od czasu, gdy w 1921 r. udało się mu po licznych i ciężkich przejściach wrócić do kraju, bierze on dorywczo udział w konkursach w Krakowie, Wiedniu, Piotrkowie, Warszawie, ale już tylko na cudzych koniach, zdobywając jednak niejedną pierwszą nagrodę.

Autor: PCBJ na podstawie artykułu „Honorowa Odznaka Jeździecka” (1936) red. czasopisma 'Jeździec i Hodowca’

Wpis aktualizowano: 17.12.2024


Tadeusz Dachowski zmarł 16 grudnia 1951 roku.
Został pochowany w Krakowie, cm. Rakowicki,
kwatera Ca, rząd zach, miejsce po prawej Łobaczewskich.


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

Publikacje

„Tadeusz Dachowski – Album” (2023)

„Historia powstania… Toru Służewiec” (2023) – Monika Jarosz

„Międzynarodowe i krajowe konkursy hipiczne o Nagrodę Armii Polskiej” – Jerzy Stanisław Wojciechowski

„Dzieje konkursów hipicznych w Polsce” (1982) – Witold Pruski

„Towarzysze frontowych dróg fragmenty” [fragmenty] (1964) – Stanisław Popławski

„Pardubice, mésto svétového sportu”

Artykuły

„Tadeusz Dachowski” (2023) – Witold Sikorski

„Łowiectwo Polskiego Ziemiaństwa na ziemiach zabranych w drugiej połowie XIX wieku” (2018) – Tomasz Kargol

„Jeździec z Kresów” (2012) – Hanna Polańska

„Powrót Dachowskiego” (2012) – Piotr Załęcki

„Jubileuszowe polowanie par force u Józefa Potockiego w Antoninach” (2003) – Aldona Cholewianka-Kruszyńska

„Konkursy hipiczne w Polsce w początkach XX wieku” (1981) – Witold Pruski

„Stulecie pierwszych konkursów hipicznych w Polsce” (1980) – Witold Pruski

„Honorowa Odznaka Jeździecka” (1936)

„Na hipodromie w Łazienkach” – Tadeusz Grabowski

„Nowy Tor w Służewcu” (1929) – red. Jeździec i Hodowca

Czasopisma

Wiadomości Wyścigowe nr 1, 1929

Filmy

Pałac w Leśkowej oczami Andrzeja Dachowskiego | FILM

Jeździec z Kresów – Tadeusz Dachowski | FILM


Pokrewne Legendy:

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Paweł Popiel

Polski hipolog, pisarz, ziemianin. W wieku 60 lat zasłynął jako „konny podróżnik po Polsce”, którą opisywał w swoich sprawozdaniach.

Czytaj więcej…


Galeria:


Patron honorowy: Polski Związek Jeździecki

Polski Związek Jeździecki (PZJ), jest jedyną oficjalną polską organizacją jeździecką uznaną przez PKOL oraz MKOL należącą równocześnie do grona ponad 140 narodowych organizacji jeździeckich stowarzyszonych w FEI – Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej [www.pzj.pl].



Żołnierz, jeździec, brązowy medalista IO Amsterdam 1928, WKKW druż, Kawaler orderu Virtuti Militari, Krzyż Cesarza Karola, Krzyż Walecznych.

______________________________________________________________

Józef Piotr Trenkwald urodził się dnia 14 sierpnia 1897 r. w Wiedniu. Był synem Roberta, generała armii austriackiej i Herminy hrabianki Fellner von Feldegg. (…)

Dnia 7 grudnia 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego i otrzymał przydział do 8. Pułku Ułanów im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Krakowie. W 1919 r. jako dowódca plutonu walczył z Ukraińcami na froncie wołyńskim, dokonując śmiałych i bardzo niebezpiecznych wypadów na przeważające siły nieprzyjaciela, za co w styczniu 1920 r. został przedstawiony do odznaczenia Orderem Wojennym Virtuti Militari. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Walczył z Armią Konną Siemiona Budionnego pod Beresteczkiem, Artasowem i Komarowem (31 sierpnia 1920 r.).

Dowodził szwadronem w 1. Pułku Strzelców Konnych, który w 1920 r. prowadził zacięte boje z Armią Czerwoną. Za odwagę na polach bitew został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych oraz Srebrnym Krzyżem Zasługi, Brązowym Medalem Waleczności, Krzyżem Cesarza Karola, Srebrnym i Brązowym Medalem Zasługi „Signum Laudis”. W 1919 r. awansował do stopnia porucznika, a w 1924 r. – rotmistrza.

Józef Trenkwald był bardzo dobrym jeźdźcem, a jego umiejętności dostrzegli przełożeni, kwalifikując go do zespołu, przygotowującego się do udziału w igrzyskach olimpijskich w 1920 r. Polska miała zadebiutować w Antwerpii na arenie międzynarodowej po 123 latach niewoli. Była to pierwsza grupa jeździecka, która powstała w Centralnej Szkole Jazdy w Grudziądzu na podstawie rozkazu Generalnego Inspektora Jazdy z kwietnia 1920 r. Organizatorami grupy byli wówczas ppłk Sergiusz Zahorski, mjr Karol Rómmel (objął kierownictwo) oraz por. Tadeusz Daszewski. Oprócz por. Trenkwalda szkoleniem objęto jeszcze 14 zawodników. Jednak wyjazd polskich jeźdźców na zawody olimpijskie nie doszedł do skutku, ponieważ w połowie czerwca 1920 r. oficerowie zostali skierowani na front wschodni i walczyli w wojnie polsko-bolszewickiej.

Przed kolejnymi igrzyskami w 1924 r. został wyłączony z przygotowań z powodu złamania obydwu kości lewego podudzia. W 1928 r. otrzymał trzecią szansę na start w igrzyskach. Tym razem żadne wydarzenie nie zakłóciło udziału rtm. Trenkwalda w rywalizacji olimpijskiej. Został zakwalifikowany do reprezentacji narodowej w WKKW. Concours Complet d’Equitation rozgrywany był w dniach od 8 do 12 sierpnia w Hilversum pod Amsterdamem. Po pierwszej próbie, w której sędziowie zwracali uwagę na eksterier konia, Polacy uplasowali się dopiero na XII m na 17 zespołów biorących udział we współzawodnictwie, ale rtm. Trenkwald na Lwim Pazurze, zajął wysoką VIII lokatę w stawce 46 jeźdźców. Próba terenowa zdecydowanie poprawiła pozycję polskiej ekipy, która przesunęła się na III m, a rtm. Trenkwald ponownie był najlepszy w zespole. Ostatnia próba WKKW, konkurs skoków przez przeszkody zorganizowany został na głównym stadionie olimpijskim w Amsterdamie. Parcours z 12 przeszkodami Lwi Pazur pokonał bez większych problemów i ostatecznie, indywidualnie rtm. Trenkwald zajął XXV m. Pozostali Polacy wywalczyli: XIX m – rtm. Antoniewicz i XXVI – ppłk Rómmel, a w klasyfikacji drużynowej Polacy zdobyli brązowy medal olimpijski.


(…)

W latach 1923-1939 Józef Trenkwald wielokrotnie uczestniczył w międzynarodowych zawodach w kraju i zagranicą. Trzykrotnie brał udział w prestiżowych konkursach o Puchar Narodów, a dwa razy był w reprezentacji, której udało się to trofeum wywalczyć. Było to w 1931 r. w czerwcu w Warszawie i w sierpniu w Rydze. W obydwu zawodach dosiadał klaczy Madzia. Rywalizował także w rozgrywanych od 1931 r. Jeździeckich Mistrzostwach Polski, trzykrotnie stając na podium. W 1931 r. w Warszawie na koniu Partyzant został II wicemistrzem Polski w WKKW, w 1933 r. w Warszawie – na Madzi zdobył tytuł wicemistrza w WKKW, a w 1937 r. w Gnieźnie – na Zwiahelu tytuł II wicemistrza Polski w konkursie skoków przez przeszkody. Jeździectwem zajmował się nie tylko praktycznie, ale także teoretycznie, będąc autorem licznych fachowych artykułów w czasopismach specjalistycznych, w periodykach kawaleryjskich okresu międzywojennego. W 1935 r. Polski Związek Jeździecki odznaczył go Honorową Odznaką Jeździecką za udział w igrzyskach i zdobycie brązowego medalu olimpijskiego.

(…)

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Renata Urban

Wpis aktualizowano: 14.05.2024


Józef Trenkwald zmarł 19 listopada 1956 w Londynie.
Został pochowany na Cmentarzu Brompton w Londynie.
Pośmiertnie awansowany do stopnia podpułkownika.


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Geneza i działalność CWK w Grudziądzu” (2022) – Renata Urban

„Tradycje sportów konnych w Polsce do 1939 roku” (2022) – Renata Urban

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Józef Piotr Trenkwald” (2012) – Witold Duński

„Józef Trenkwald – olimpijczyk z Amsterdamu 1928 r.” (2012) – Renata Urban

„Polski dosiad czym był Grudziądz dla polskiego jeździectwa” (2002)

„Historia jeździectwa, cz. X” (1992) – Witold Domański

„Rozważania na temat polskiej szkoły jazdy konnej” (1976)

„Wielkie Wojskowe Szkoły Jazdy. Polska – Grudziądz” (1934)

„Szóste Międzynarodowe Oficjalne Zawody Konne w warszawie” (1933) – Józef Trenkwald, Seweryn Kulesza, Kazimierz Szosland

„W obronie przez nas obranego systemu jazdy konnej” (1932) – Michał Woysym-Antoniewicz, Józef Trenkwald

„Los Angelos” (1932) – Józef Trenkwald, Michał Antoniewicz

“Amsterdam – Hilversum” (1928) – Leon Kon


Pokrewne Legendy:

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Jacek Woźniakowski

Polski historyk sztuki, pisarz, eseista, publicysta, dziennikarz, edytor, wydawca, tłumacz literatury pięknej. Pierwszy demokratycznie wybrany prezydent Krakowa (w latach 1990–1991). Profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Czytaj więcej…

ALLI (NN – NN)

Urodził się jako Kaktus w 1920 roku, hodowli Stefana Walewskiego z Inczewa, wł. Wojsko Polskie. W 1931 i 1933 roku wygrał pod Szoslandem PN w Warszawie. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Na igrzyskach popełnił jeden błąd. Jeździec rtm. K. Szosland – 2 pkt. karne, XIII miejsce ind.

Czytaj więcej…

MYLORD (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Jego właścicielem był kpt. art. Józef Szilagyi. Prawdopodobnie przed igrzyskami kupiło go od niego wojsko. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Popełnił jeden błąd w rozgrywce. Jeździec por. K. Gzowski – 0/2pkt. karne wrozgrywce, IV miejsce ind.

Czytaj więcej…

READGLEADT (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Był własnością Grupy Sportu Konnego. Dosiadany przez różnych jeźdźców. W 2.poł. lat 20. wygrał kilka razy konkursy o PN. Spokojny i pewny. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Jeździec rtm. M. Antoniewicz – 6 pkt. karnych, XX miejsce ind.

Czytaj więcej…


Galeria:


Patron honorowy: Polski Związek Jeździecki

Polski Związek Jeździecki (PZJ), jest jedyną oficjalną polską organizacją jeździecką uznaną przez PKOL oraz MKOL należącą równocześnie do grona ponad 140 narodowych organizacji jeździeckich stowarzyszonych w FEI – Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej [www.pzj.pl].



Żołnierz. Jeździec. Trener. Olimpijczyk z IO Paryż 1924 (7 miejsce). Ppłk. Dowódca 21 Pułku Ułanów Nadwiślańskich (bitwa pod Mokrą).

______________________________________________________________

Kazimierz Stanisław de Rostwo-Suski urodził się dnia 21 września 1891 r. w Karpowcach na Wołyniu. Był synem Tadeusza i Marii z Przyborowskich. Ukończył Szkołę Realną w Krakowie, składając egzamin maturalny w 1909 r. W latach 1909-1910 studiował na Politechnice w Wiedniu, a następnie w latach 1910-1914 na Akademii Rolniczej w Taborze w Czechach, którą ukończył uzyskując dyplom agronoma.

W okresie od sierpnia 1914 r. do października 1918 r. odbywał służbę w armii austriackiej. Uczestniczył w pierwszej wojnie światowej. W 1916 r. został awansowany na podporucznika, a w 1918 r. – na porucznika. Dnia 1 listopada 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego. Był żołnierzem zawodowym. W 1920 r. awansował na rotmistrza. W wojnie polsko-bolszewickiej dowodził szwadronem 6. Pułku Ułanów.

W okresie międzywojennym rtm. Kazimierz Rostwo-Suski pełnił służbę kolejno w 6. i 4. P. Uł., w Departamencie Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych, w Szkole Podoficerów Zawodowych Kawalerii w Jaworowie (1929-1930), w 6. Pułku Strzelców Konnych w Żółkwi (1931-1935) oraz w 21. P. Uł. Nadwiślańskich w Równem, w którym od 1936 r. był zastępcą dowódcy. W opinii przełożonego (płk. dypl. Adama Korytkowskiego) był oficerem o prawym charakterze, silnej woli, wybitnie pracowitym, zapobiegliwym z dużą inicjatywą; bardzo inteligentny, umysł bystry i dokładny; taktycznie bardzo dobry, kompletnie przygotowany do dowodzenia pułkiem. W tym czasie został awansowany – w 1931 r. na majora, a w 1937 r. – na podpułkownika. Wiosną 1939 r. ukończył kurs dowódców pułków w Rembertowie, a dnia 13 sierpnia 1939 r. objął stanowisko dowódcy 21. P. Uł. W opinii gen. bryg. Władysława Andersa, Kazimierz Rostwo-Suski był wybitnym oficerem sztabowym kawalerii i wzorowym kwatermistrzem.

Sportem konnym zainteresował się na początku lat dwudziestych. W 1921 r. w Warszawie powstał Klub Jazdy, który w pierwszych dniach czerwca zorganizował konkursy hippiczne na torze wyścigów konnych na Polach Mokotowskich. Rozegrano wówczas 12 konkursów, a jedną z głównych nagród wywalczył wtedy rtm. Kazimierz Rostwo-Suski na koniu Gogo. Jako bardzo dobry jeździec w 1921 r. został skierowany na kurs jazdy konnej do Centralnej Szkoły Jazdy (dalej: CSJ) w Grudziądzu, a w 1922 r. zakwalifikował się razem z końmi: Generałem, Kleopatrą i Qui Vive do grupy olimpijskiej, utworzonej w Warszawie przy 1. Pułku Szwoleżerów, a kierowanej przez mjr. Karola Rómmla. Druga grupa pod kierunkiem mjr. Dymitra Exe i por. Leona Kona powstała w Grudziądzu przy CSJ. Reprezentanci obu tych grup w 1924 r. wzięli udział w wielu zawodach międzynarodowych, które były sprawdzianem przed zbliżającymi się igrzyskami w Paryżu i miały ostatecznie zdecydować o składzie narodowej reprezentacji. Rtm. Rostwo-Suski uczestniczył w konkursach w Nicei, w których na Generale był w zespole, który zajął V m w Pucharze Narodów oraz w Lucernie, gdzie polscy jeźdźcy zdobyli łącznie 31 nagród.

W polskim debiucie olimpijskim na igrzyskach w Paryżu w 1924 r. reprezentował barwy narodowe w WKKW, rozgrywanym w dniach od 21 do 26 lipca. Do rywalizacji zgłosiło się 46 zawodników z 13 krajów, w tym 10 ekip stanowiło drużyny narodowe. W polskim zespole, oprócz rtm. Kazimierza Rostwo-Suskiego, który z powodu kontuzji swojego najlepszego konia Generała, startował na rezerwowej Lady, znaleźli się także: ppłk K. Rómmel, mjr T. Komorowski i por. K. Szosland. Rywalizacja była trudna, większość polskich koni, podkutych przez francuskiego kowala, w czasie próby terenowej zgubiła podkowy, co nie wpłynęło dodatnio na przebieg rywalizacji, ale ostatecznie cała ekipa ukończyła cross. Dnia 26 lipca odbyła się ostatnia część WKKW – konkurs skoków przez przeszkody. Wszystkie konie dotkliwie odczuły trudy poprzedniej próby i skakały niechętnie, mimo to polscy jeźdźcy ukończyli konkurs w komplecie. Ostatecznie Kazimierz Rostwo-Suski na rezerwowej Lady był XXIV, pozostali zajęli kolejno miejsca: X – K. Rómmel, XXIII – K. Szosland i XXVI – T. Komorowski.

(…)

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Renata Urban

Wpis aktualizowano: 07.11.2023


Kazimierz Suski de Rostwo zmarł 9 marca 1974 roku w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim (część wojskowa przy ul. Prandoty, kwatera 8 WOJ-12-16).


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

Publikacje

„Geneza i działalność CWK w Grudziądzu” (2022) – Renata Urban

„Tradycje sportów konnych w Polsce do 1939 roku” (2022) – Renata Urban

„Osiągnięcia olimpijskie Polaków w sporcie jeździeckim” (2022)

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Kazimierz Rostwo-Suski – olimpijczyk z Paryża 1924 r.” (2012) – Renata Urban

„Kazimierz Suski de Rostwo” (2012) – Witold Duński

„Polski dosiad czym był Grudziądz dla polskiego jeździectwa” (2002)

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Historia jeździectwa, cz. VII” (1990) – Witold Domański

„Chamonix – Paryż 1924” (1990) – Wojciech Lipoński

„Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – W. Domański

„Rozwój konkursów hipicznych w latach 1924-1926” (1982)

„Polscy jeźdźcy na IO w latach 1912—1976” (1980) – A. Święcki

„Rozważania na temat polskiej szkoły jazdy konnej” (1976)

„Polskie jeździectwo na IO w okresie międzywojennym” (1972)

„Polscy jeźdźcy na olimpiadach” (1968) – W. Domański, B. Skulicz

„Wielkie Wojskowe Szkoły Jazdy. Polska – Grudziądz” (1934)

„VIII Olimpiada – Paryż” (1927) – Adam Królikiewicz

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

Linki

„Polska Podziemna – SUSKI de ROSTWO, Kazimierz” [link] (2021)

„Paryż 1924” [link] (2016)

„Ppłk Kazimierz Stanisław de Rostwo-Suski” [link] (2014)

„Kazimierz De Rostwo-Suski, 1891-1974” [link]

„Ppłk Kazimierz Stanisław de Rostwo Suski” [link]

Filmy

THE OLYMPIC GAMES IN PARIS, 1924 – RIDING | FILM

THE OLYMPIC GAMES IN PARIS, 1924 | FILM


Pokrewne Legendy:

Leon Kon

Trener jeździectwa, współtwórca Polskiego Związku Jeździeckiego i jego sekretarz generalny. Kawaler Krzyża Walecznych i Srebrnego Krzyża Zasługi.

Czytaj więcej…

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Czytaj więcej…


Galeria:


Patron honorowy: Polski Związek Jeździecki

Polski Związek Jeździecki (PZJ), jest jedyną oficjalną polską organizacją jeździecką uznaną przez PKOL oraz MKOL należącą równocześnie do grona ponad 140 narodowych organizacji jeździeckich stowarzyszonych w FEI – Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej [www.pzj.pl].



II Wicemistrz Polski w Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego. Żołnierz, Trener. Działacz Polskiego Związku Jeździeckiego. Odznaczony Medalem za Wojnę 1939. Major Wojska Polskiego.

______________________________________________________________

W latach międzywojennych był II wicemistrzem Polski w WKKW – 1936 r. (koń Aldona Czamara), członkiem Grupy Sportu Konnego CWK w Grudziądzu przygotowującego się do Olimpiady w Helsinkach (1940). Jako kapitan Artylerii Konnej dostał się do niewoli we wrześniu 1939 r. Przed wojną był wielokrotnie nagradzany na zawodach jeździeckich w Polsce i za granicą – m.in. Sopocie, Warszawie, Grudziądzu, Nicei i Turynie w konkurencji skoków przez przeszkody i WKKW, dosiadał konie: Ares, Eskimos, Aldona Czamara, Aktor, Anitra, Bej i inne. W tym czasie współpracował z wysokiej klasy polskimi jeźdźcami i trenerami.

Po wojnie pracował w Stadninie Koni Liski (1961-62), gdzie trenował m.in. braci Pacyńskich, w latach 1964-67 pracował w PSO Biały Bór jako kierownik Zakładu Treningowego Ogierów (jeźdźcy to m.in.: Andrzej Krzysztofik, Bolesław Suliga i bracia Nowakowscy). W latach 1968-69 był również trenerem PTWK w Sopocie. W tym czasie, oprócz pracy trenera, odnosił również sukcesy jako jeździec startując na klaczy Drwina. Od 1969 r. do 1973 r. trenował konie w Zakładzie Treningowym przy PGR Cieślin-Popowiczki, jednocześnie pracując w Zakładzie Treningowym Koni Sportowych przy PGR Kusowo i Klubie Jeździeckim „Zieloni” w Bydgoszczy trenując m.in. Czesława Gerlacha, Martę Głuchowską i Iwonę Kwaśniewską, współpracował też z Jadwigą Pasturczak. Kolejnym miejscem pracy był Studencki Klub Jeździecki przy UMK w Toruniu (1973-75), a następnie Toruński Klub Jazdy Konnej przy PGR w Przysieku, trenując m.in. Andrzeja Lipińskiego, Aleksandrę Burniewicz (córka), Marka Lipińskiego, Romana Dygdałę, Andrzeja Kłopotowskiego i Pawła Komorowskiego. Od 1977 r. do 1984 r. był trenerem w Klubie Jeździeckim w Ciechocinku przy RSSW Plebanka (jeźdźcy Roman Śmigielski, Paweł Cymerman), a potem do roku 1985 r. w Klubie Jeździeckim przy PTTK w Golubiu-Dobrzyniu. Oczywiście amazonek i jeźdźców zarówno sportowych, jak i rekreacyjnych było znacznie więcej.

Szczegółowe informacje, dokumenty i zdjęcia potwierdzające wyżej opisaną karierę jeździecką i trenerską znajdują się w naszym posiadaniu i niezależnie od tego skrótowego zapisu – rozwinięcie tych informacji można znaleźć w Leksykonie Jeździectwa Polskiego „Konno po Sławę” autorstwa Witolda Duńskiego wydanego przez PZJ w Warszawie w 2012 r.

Pan Major Leon Burniewicz miał bardzo pracowite życie, również będąc już na emeryturze, dożył wieku 88 lat.

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Marek Lipiński

Wpis aktualizowano: 25.10.2023


Leon Burniewicz zmarł 21 lutego 1996 roku w Toruniu.
Pochowany został na cmentarzu przy ul. Żwirki i Wigury.


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Wycinki o Leonie Burniewiczu” (2023) – PCBJ

„Geneza i działalność CWK w Grudziądzu” (2022) – Renata Urban

„Tradycje sportów konnych w Polsce do 1939 roku” (2022) – Renata Urban

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Leon Burniewicz” (2012) – Witold Duński

„Polski dosiad czym był Grudziądz dla polskiego jeździectwa” (2002)

„Historia jeździectwa, cz. XIV” (1993) – Witold Domański

„Grudziądzkie fascynacje” (1990) – Józef Hlebowicz

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Polska szkoła jeździecka” (1978) – Henryk Leliwa-Roycewicz

„Rozważania na temat polskiej szkoły jazdy konnej” (1976)

„Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](1938) | FILM

„Wielkie Wojskowe Szkoły Jazdy. Polska – Grudziądz” (1934)

Grudziądz – Stolica Polskiej Kawalerii 1920-2011 | FILM


Pokrewne Legendy:

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Leon Kon

Trener jeździectwa, współtwórca Polskiego Związku Jeździeckiego i jego sekretarz generalny. Kawaler Krzyża Walecznych i Srebrnego Krzyża Zasługi.

Czytaj więcej…

Tadeusz Sokołowski

Żołnierz, sportowiec, 3x medalista MP, 2 wicemistrz Armii (1935), olimpijczyk IO Berlin 1936 (Zbieg II), 1937-39 szef sekcji jeździeckiej WKS Legia, cichociemny zakatowany przez Gestapo w Mińsku.

Czytaj więcej…

Michał Toczek

Żołnierz, major, artylerzysta. Jeździec i trener. Odznaczony m. inn. 3. krotnie Krzyżem Walecznych. Zwycięzca PN, Nowy Jork 1926 r., Nicea 1926 Hamlet 2.20. (II m.),

Czytaj więcej…


Galeria:




Pułkownik kawalerii Wojska Polskiego. Kawaler Orderu Virtuti Militari. Dowódca pierwszego oddziału kawalerii legionowej, legendarnej „siódemki Beliny”.

______________________________________________________________

Stał się bohaterem pieśni, które znało każde dziecko. Jego postać była obecna na kartach poezji i prozy. Był symbolem wyrosłym z tęsknoty Polaków za polskim żołnierzem. Zawadiacki kawalerzysta nadawał się do tej roli lepiej niż ktokolwiek inny.

To ułan, rotmistrz, potem pułkownik „Belina”, czyli Władysław Zygmunt Prażmowski, strzelec i legionista, z czasem także polityk i działacz społeczny. Ale nade wszystko ułan. Wojenne imię trwale zastąpiło właściwe personalia nie tylko na okres sześcioletniej służby frontowej, lecz i w dalszym życiu prywatnym i publicznym. Jego żołnierze z dumą nazywali siebie „beliniakami”.

Ale Belina to to nie tylko spiżowy bohater, symbol, ikona… To człowiek, którego losy, tak w życiu prywatnym, jak i w służbie wojskowej i publicznej, nie zawsze składały się z samych zwycięstw. To również popełnione błędy i w rezultacie niepowodzenia na polu walki, dość nagle przerwana kariera wojskowa i niespełnione ambicje, uczucie zawiści w obliczu pięknych karier niektórych podkomendnych, a także kłopoty ze zdrowiem i rodzinne dramaty. O tym też trzeba pamiętać, bo to nieodłączna część biografii tego człowieka.

(…)

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Tomasz Gąsowski, Bohaterowie Niepodległej

Wpis aktualizowano: 10.10.2023


Władysław Belina-Prażmowski zmarł 13 października 1938. roku na atak serca w Wenecji, gdzie odbywał kurację zdrowotną. Został pochowany 20 października 1938 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze LXIX.

Uroczystości pogrzebowe w Krakowie stały się wielką manifestacją patriotyczną porównywalną w swych rozmiarach do tych po śmierci Marszałka Piłsudskiego.


1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego

(mp. Warszawa, otok amarantowy).

Pułk nawiązywał do tradycji 1 Pułku Lekkokonnego Polskiego Gwardii cesarza Napoleona I oraz 1 Pułku Ulanów Legionów Polskich „Beliny”. Odtworzony został w listopadzie 1918 r. przez oficerów dawnego 1 p.uł. Leg. z rtm. Gustawem Orlicz-Dreszerem na czele. Od 1921 r. pułk stacjonował w Warszawie w pobliżu Belwederu. Mówiono, że należał do elity pułków kawalerii okresu międzywojennego. Popularnie nazywany był „Gwardią Narodową”, choć oficjalnie nigdy tej nazwy nie otrzymał.

Ciesz się dzielny szwoleżerze,
Masz protekcję w Belwederze.

Szwoleżery kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.

Kręcą d…, kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.

Chcą gwardyjskie mieć maniery.
Be Be ery, szwoleżery.

Zawsze dumny z szefa swego,
To szwoleżer Piłsudskiego.

Szwoleżerski górą bierze,
Przy protekcji w Belwederze.

W Belwederze, na kwaterze
Pośpisz bracie szwoleżerze.

A pamiętaj szwoleżerze,
Że masz wartę w Belwederze.

Od parady i od święta,
Dla ochrony Prezydenta.

Siedzą sobie tak w Warszawie
Przy kieliszku i przy kawie.

Cała kupa jest frajerów
W pierwszym pułku szwoleżerów.

Więcej panów niż frajerów,
To jest pierwszy szwoleżerów.

Trochę panów i malarzy,
To jest pierwszy pułk koniarzy.

Z adiutantów i lekarzy
Ma Warszawa pułk gówniarzy.

Źródło: Żurawiejki (1995) – Stanisław Radomyski


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego” (2022)

„Władysław Belina-Prażmowski” (2020) – Tomasz Gąsowski

„Władysław Belina Prażmowski” [link](2020)

„Władysław Belina-Prażmowski – twórca kawalerii odrodzonej Rzeczypospolitej” [link](2018) – Michał Szukała

„Komendanci Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](2010)

„O kawalerii polskiej XX wieku” (1991) – Cezary Leżeński, Lesław Kukawski

„Księga jazdy polskiej” (1938) – Praca zbiorowa

„Ukochany oficer wodza” (1938) – Juliusz Kaden-Bandrowski

„Opowieść o Belinie dla młodzieży” (1938) – Bolesław Pochmarski

„Odszedł Belina” (1938) – Janusz Harnisz-Śmiechowski

„Pogrzeb śp. płk Władysława Beliny-Prażmowskiego” (1938)

„Wielkie Wojskowe Szkoły Jazdy. Polska – Grudziądz” (1934) – Tadeusz Grabowski

Grudziądz – Stolica Polskiej Kawalerii 1920-2011 | FILM

„Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](1938) | FILM


Pokrewne Legendy:

Leon Kon

Trener jeździectwa, współtwórca Polskiego Związku Jeździeckiego i jego sekretarz generalny. Kawaler Krzyża Walecznych i Srebrnego Krzyża Zasługi.

Czytaj więcej…

Bolesław Wieniawa-Długoszowski

Pierwszy Ułan II Rzeczypospolitej. Lekarz, poeta, poliglota, kawalerzysta, adiutant Józefa Piłsudskiego. Generał WP. Ambasador RP w Rzymie. Zginął tragicznie w Nowym Jorku. Jego prochy, spoczęły na Cmentarzu Rakowieckim w Krakowie.

Czytaj więcej…

Roman Abraham

Gen. bryg. Wojska Polskiego. Bohaterski obrońca Lwowa. Dowódca 26 Pułku Ułanów Wielkopolskich oraz Wielkopolskiej Brygady Kawalerii w kampanii wrześniowej 1939 r.

Czytaj więcej…


Galeria:




Najbardziej znany Polski rzeźbiarz w USA, w którego sercu galopowały konie. Kawaler Orderu Orła Białego, którego prace związane z historią Polski Niepodległej są bardzo ekspresyjne i mocne w przekazie.

______________________________________________________________

Andrzej Pityński (ur. 15 marca 1947 r. w Ulanowie, niewielkim miasteczku położonym w widłach Sanu i Tanwi na podkarpaciu, dawnej stolicy flisactwa, zm. 18 września 2020 r. w Mount Holy, NJ, USA). Jego dziadek Andrzej Marcin Pityński (1902-1982) był retmanem, czyli przywódcą transportu, kilku połączonych tratw, gdzie na początku XX wieku, spławiano drewno Sanem i Wisłą, aż do Gdańska.

Rodzice Andrzeja Pityńskiego – ojciec Aleksander (1926-1994) i mama Stefania (1925-1997) poznali się podczas okupacji niemieckiej, jako partyzanci AK-NOW, walczący jeszcze długo po zakończeniu wojny, o wolną Polskę. Jego wuj Michał Krupa „Pułkownik” (1920-1972) — którego młody Andrzej odwiedzał w leśnych kryjówkach — zdradzony i osaczony przez UB, MO, ZOMO został aresztowany 19 lutego 1959 r. w Kulnie k. Leżajska, jako jeden z ostatnich partyzantów w Polsce po II wojnie światowej. Dziadek Pityńskiego były retman i ułan, wpoił wnukowi miłość do koni, który po latach wspomina: „Mam dwie pasje – rzeźbę i konie. Łącze je ze sobą. Moim ulubionym tematem jest jeździec i koń. Rzeźbiąc, staram się wyrazić ideę ruchu konia i jeźdźca, harmonię scalenia dwóch istot żywych w jedną bryłę. Kto nie przeżył zmagań z naturą, nie przebył setek kilometrów w siodle, karkołomnych upadków, niebezpiecznych sytuacji, w których jeździec i koń pomagają sobie, ufają i wierzą wzajemnie, ten nigdy mnie nie zrozumie…”.
W krakowskiej ASP Pityński studiował w latach 1968-1974 na wydziale rzeźby u prof. M. Koniecznego i J. Bandury. Jeszcze przed dyplomem zrealizował pierwsze prace: pomnik Ignacego Paderewskiego stojący przed Collegium Padarevianum w Krakowie, płaskorzeźbę królowej Jadwigi i rzeźbę „Kircholm”.

Fascynacja koniem trwa, Pityński bierze udział w zawodach jeździeckich, występuje na koniu w filmie „Czarne chmury”, jego dyplom na krakowskiej ASP zatytułowany był „Jeździec i koń – autobiografia” w pracowni prof. Jerzego Bandury, który wspominał po latach swego ucznia: „…Andrzej Pityński przyjechał do Krakowa nieśmiale uśmiechnięty, nie wiem jakim cudem przebrnął przez maszynkę egzaminu wstępnego — nic nie umiał. W jego domowych szkicownikach widziało się napady na dyliżans, podobizny szeryfów itd. Zaczął od zera… Mówił głównie o koniach, a w szkole „brał przeszkody” — ulubione jego powiedzonko…”.

(…)

Kolejna artystyczna droga Pityńskiego rozpoczęła się od rzeźby Artura Rubinsteina. Dziś wśród zrealizowanych projektów szczególne miejsce zajmują pomniki: Partyzanci (Boston, 1983); Marii Curie-Skłodowskiej (Bayonne, 1987); „Sarmata” (Morris Museum); Jerzego Popiełuszki (Trenton, 1987); Papieża Jana Pawła II (Manhattan i Ulanów, 1989); „Mściciel” (Doylestown, Pensylwania; Amerykańska Częstochowa, 1988); „Katyń 1940” (Jersey City, 1991), „Pomnik Błękitnej Armii” (Warszawa, 2002).

(…)

Całą publikację i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Czesław Czapliński, Bartłomiej Pucko – Muzeum Rzeźby w Ulanowie

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Wpis aktualizowano: 06.09.2023


Andrzej Pityński zmarł 18 września 2020 roku w Mount Holly w hrabstwie Burlington w stanie New Jersey.


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Portret z historią – Andrzej Pityński” [link] (2022) – Czesław Czapliński

„Pożegnanie Mistrza Pityńskiego na ziemi amerykańskiej” [link] (2020) – Aneta Antoniak

„Pogrzeb twórcy Pomnika Katyńskiego. Prezydent Duda wspomina Andrzeja Pityńskiego” [link] (2020)

„Andrzej Pityński” (1947–2020) [link] (2020)

„Mistrz Pityński” (2017)

„Amerykański rzeźbiarz z Ulanowa. Otwarcie Muzeum Pityńskiego” [link] (2015) – Antoni Adamski

„Rzeźba – Andrzej Pityński” (2008)

„Andrzej Pityński, artysta rzeźbiarz” (2008) FILM

„Andrzej Pitynski” [EN] [link] (2001)

„Sztuka polska w świecie” (1987)


Pokrewne Legendy:

Anna Dębska

Prace Anny Dębskiej oszałamiają swoją bezpośredniością. Jej styl i technika nie mają żadnego odpowiednika w rzeźbie. Wzrusza nas emocją swego widzenia urody życia koni i innych zwierząt.

Czytaj więcej…


Galeria: