Archiwa: kawaleria - Legendy Polskiego Jeździectwa

Mecenasi:

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Centrum szkolenia kawalerii Wojska Polskiego II RP w latach 1928-1939 w garnizonie Grudziądz. Było największą tego typu wojskową jednostką szkoleniową w Europie.

—-

Nie można przecenić roli Centrum Wyszkolenia Kawalerii w historii, a nawet teraźniejszości polskiego jeździectwa. Centrum kształciło nie tylko oficerów służby stałej i rezerwy kawalerii ale to co nazywamy szkołą polską, będącą odmianą naturalnej szkoły włoskiej jazdy konnej powstało w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Wcześniej znanego jako Centralna Szkoła Jazdy, Obóz Szkolny Kawalerii. Czołówka instruktorów i jeźdźców w okresie międzywojennym była związana z Centrum Wyszkolenia Kawalerii.

To w Grudziądzu uczyli i trenowali ppłk. Karol Rómmel, rtm. Leon Kon, ppłk Jan Kossak mjr Adam Królikiewicz, rtm. Kazimierz Szosland, mjr Michał Antoniewicz, mjr. Wilhelm Lewicki i wielu innych. Sukcesy polskiego jeździectwa w okresie międzywojennym były związane z Grudziądzem. W Centrum Wyszkolenia Kawalerii organizowano szereg kursów dla oficerów i podoficerów (np. Kurs Oficerów Sztabowych, Kurs Dowódców Szwadronów, Kurs Podoficerów Ujeżdżaczy Koni, Kurs Instruktorów Jazdy Konnej, Kurs Podoficerów Zawodowych Kawalerii, Kurs Lekarzy Weterynarii, Kurs Adiutantów Pułku).

Po drugiej wojnie światowej pomimo, iż Centrum już nie istniało oficerowie z nim związani uczestniczyli w odbudowie polskiej hodowli koni i jeździectwa. Ppłk. Karol Rómmel, mjr Adam Królikiewicz, mjr Wiktor Olędzki, kpt. Jan Mickunas, rtm. Jarosław Suchorski, płk Kazimierz de Rostwo-Suski, płk. Antoni Dębski i p. Marek Rozczynialski jako trenerzy. Płk. Aleksander Piotraszewski, mjr Marian Fabrycy, p. Sas-Jaworski jako Hodowcy. Leon Chatizow jako trener wyścigowy.

Obecna generacja trenerów jeździectwa była w większości trenowana przez trenerów oficerów kawalerii i artylerii.

Oficerowie, którzy postali na emigracji mieli w sporcie jeździeckim znaczące osiągnięcia. Mjr Anatol Pieregorodzki, a późnej gen. Michał Gutowski jako trenerzy kadry narodowej WKKW Kanady osiągnęli sukcesy olimpijskie. Mjr Michał Antoniewicz był trenerem kadry narodowej USA także z sukcesami olimpijskimi. Mjr Janusz Komorowski był trenerem kadry narodowej Argentyny, mjr Seweryn Kulesza był trenerem kadr narodowych Belgii i Irlandii. Rtm. Bronisław Skulicz i rtm. Antoni Żelewski byli trenerami w Belgii. Mjr Władysław Zgorzelski wyróżnił się jako trener i gracz polo w Urugwaju. Mjr Jerzy Iwanowski prowadził odpowiednik Hiszpańskiej Szkoły Jazdy w Afryce Południowej.

Autor: Leszek Nagórny

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

Wpis aktualizowano: 29.05.2023

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Sport jeździecki w kawalerii konnej II RP” (2018) – Robert Woronowicz

Grudziądz – Stolica Polskiej Kawalerii 1920-2011 | FILM

„Komendanci Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](2010)

„Jak Leon Kon przywiózł z Rosji do Polski włoską szkołę jazdy” (2003) – Hanna Łysakowska

„Polski dosiad czym był Grudziądz dla polskiego jeździectwa” (2002) – Lesław Kukawski

„Sale Tradycji Jazdy Polskiej w Grudziądzu” (1994) – Lesław Kukawski

„Centralna Szkoła Kawalerii i 2. Pułk Ułanów Grochowskich” (1990) – Leon Kon

„Grudziądzkie fascynacje” (1990) – Józef Hlebowicz

„Koń wojskowy” (1990) – Lesław Kukawski

„Wpływ szkół jeździeckich na budowę rzędu końskiego w Polsce” (1986) – Ryszard Wagner

„Dzieje konkursów hippicznych w Polsce” (1982) – Witold Pruski (str. 57-72)

„Polska szkoła jeździecka” (1978) – Henryk Leliwa-Roycewicz

„Rozważania na temat polskiej szkoły jazdy konnej” (1976) – Witold Pruski

„Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](1938) | FILM

„Święto Kawalerii w Grudziądzu” (1936) – Antoni Bogusławski

„Wielkie Wojskowe Szkoły Jazdy. Polska – Grudziądz” (1934) – Tadeusz Grabowski

Jeździec i Hodowca (1934) nr 12 – Sport konny

Jeździec i Hodowca (1933) nr 10 – Kawaleria

Słownik Jeździecki i Hodowlany – Lesław Kukawski

Pokrewne Legendy:

Stanisław Czerniawski

Rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, olimpijczyk (Berlin 1936), kawaler Orderu Virtuti Militari. Poległ w obronie Polski 10 września 1939 w rejonie Chruślina.

Tadeusz Sokołowski

Żołnierz, sportowiec, 3x medalista MP, 2 wicemistrz Armii (1935), olimpijczyk IO Berlin 1936 (Zbieg II), 1937-39 szef sekcji jeździeckiej WKS Legia, cichociemny zakatowany przez Gestapo w Mińsku.

Robert Woronowicz

Oficer służby stałej WP, specjalność – kawaleria reprezentacyjna. Instruktor Wyszkolenia Kawaleryjskiego. Instruktor jeździecki PZJ i rekreacji ruchowej ze specjalnością jeździectwo. Twórca i szkoleniowiec Kawalerii Ochotniczej od 1993 r.

Jerzy Iwanowski

Żołnierz, kawalerzysta, hodowca koni, oficer I dywizji pancernej generała Maczka. Twórca szkoły jazdy na koniach lipicańskich w Johannesburgu.

Bolesław Wieniawa-Długoszowski

Pierwszy Ułan II Rzeczypospolitej. Lekarz, poeta, poliglota, kawalerzysta, adiutant Józefa Piłsudskiego. Generał WP. Ambasador RP w Rzymie. Zginął tragicznie w Nowym Jorku. Jego prochy, spoczęły na Cmentarzu Rakowieckim w Krakowie.

Michał Toczek

Żołnierz, major, artylerzysta. Jeździec i trener. Odznaczony m. inn. 3. krotnie Krzyżem Walecznych. Zwycięzca PN, Nowy Jork 1926 r., Nicea 1926 Hamlet 2.20. (II m.),

Michał Gutowski

Olimpijczyk. Rtm, 17 pułk ułanów wielkopolskich. Kawaler m. innymi orderu Wojennego Virtuti Militari, Legii Honorowej, Krzyża Walecznych 5 razy. Generał w stanie spoczynku.

Kazimierz Gzowski

Rtm. 15 pułk ułanów Poznańskich. Srebrny medalista IO w Amsterdamie 1928r. w konkurencji skoki przez przeszkody, na koniu Mylord.

Michał Woysym-Antoniewicz

Major kawalerii Wojska Polskiego, srebrny i brązowy medalista olimpijski w jeździectwie.

Seweryn Kulesza

Major kawalerii WP, srebrny medalista olimpijski w jeździectwie (Berlin 1936). Mistrz Polski w WKKW w 1936 i 1937, oraz w ujeżdżeniu w 1937.

Janusz Komorowski

Major Wojska Polskiego, jeździec sportowy, olimpijczyk z Berlina, medalista Mistrzostw Polski w WKKW. Po wojnie trener jeździectwa w Anglii i Argentynie.

Witold Pilecki

Rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej, więzień i organizator ruchu oporu w KL Auschwitz. Autor raportów o Holocauście.

Zdzisław Dziadulski

Dwukrotny olimpijczyk (IO Paryż 1924 – koń 'Zefir’, IO Amsterdam 1928– 'The Lad’ – rezerwowy). 7. Pułk Strzelców Konnych w Biedrusku (Poznań).

Jan Kazimierz Mickunas

Żołnierz, jeździec, nauczyciel, trener. Kawaler orderu wojennego Virtuti Militari. Wicemistrz polski WKKW, Warszawa 1934.

Zdzisław Kawecki

Srebrny medalista z IO w Berlinie (koń 'Bambino’). Kawaler Krzyża Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi. 7. Pułk Strzelców Konnych Wlkp.

Lesław Kukawski

Hodowca koni, jeździec, publicysta, uznany historyk kawalerii, działacz i sędzia jeździecki.

Stefan Adam Zamoyski

Ziemianin, żołnierz, kawalerzysta, adiutant generała Sikorskiego. Przyczynił się do repatriacji ok. 1500 koni zagrabionych przez Niemców.

Henryk Leliwa-Roycewicz

Żołnierz. Jeździec. Trener jeździectwa. Uczestnik Powstania Warszawskiego. Dowódca batalionu Kiliński. Zdobywca PASTy.

Władysław Anders

Żołnierz, jeździec, właściciel stajni wyścigowej, dowódca 15 pułku Ułanów Poznańskich. Zdobywca Monte-Cassino.

Henryk Dobrzański

Żołnierz, jeździec, olimpijczyk. Ostatni polski dowódca Oddziału Wydzielonego w czasie II wojny światowej. Zginął z bronią w ręku.

Nicea, 1925: Pierwszy Puchar Narodów dla Polski

Pogrom nicejski, czyli jak Polacy zdobyli pierwszy Puchar Narodów.

Kazimierz Szosland

mjr sł. st. Wojska Polskiego, czołowy jeździec polski w latach 1923-1935, dwukrotny olimpijczyk (1924 i 1928 – srebro).

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Konie

JASIEK

Pan Hordyński z okolic Tarnobrzega na zawodach w Piotrkowie Trybunalskim w 1922 roku, rozpoznał go jako konia Mantel (potem Jacek), wziętego do wojska w 1909, miał w czasie tych zawodów 17 lat.

Konie

PICADOR

1924 | Igrzyska Olimpijskie Paryż | brązowy medal indywidualny w skokach przez przeszkody – rtm. Adam Królikiewicz, 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.

Adam Królikiewicz

Pierwszy polski medalista olimpijski – brązowy medal, Igrzyska Olimpijskie Paryż 1924 (koń Picador).

Galeria:

Jeżeli na zdjęciu nie podano innych informacji, pochodzi ono z publikacji pt. „Kawaleryjska Alma Mater w Grudziądzu 1920-1939” (2008). Za zgodą spadkobierców Pana Lesława Kukawskigo.

Po lewej: strona prawa sztandaru Oficerskiej Szkoły Kawalerii. Po prawej: strona lewa sztandaru Oficerskiej Szkoły Kawalerii.
Brama koszar Księcia Józefa Poniatowskiego przy ul. Radzyńskiej uj Grudziądzu. Druga połowa lat dwudziestych.
Trening w skokach pod okiem mjr. Jana Kossaka (stoi tyłem).
Stajnia Centrum Wyszkolenia Kawalerii.
Przeszkoda na placu przy stajniach.
Przedstawiciel Prezydenta RP generalny inspektor kawalerii gen. broni Tadeusz Rozwadowski wręcza sztandar Oficerskiej Szkoły Kawalerii komendantowi Centralnej Szkoły Kawalerii gen. dyw. Stefanowi Kasprzyckiemu. Grudziądz, 1 lipca 1925 r.
Major Witold Jabłoński tu skoku. Grudziądz, 1928 r.
Nauka władania szablą w II plutonie 1 szwadronu szkolnego Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii. Grudziądz, 1929 r.
Dżygitówka. Szkoła Podchorążych Kawalerii rocznik 1930-1932.
Dżygitówka. Szkoła Podchorążych Kawalerii rocznik 1930-1932.
Defilada z okazji Święta Niepodległości. 2 szwadron szkolny Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii prowadzi rtm. Leopold Berg. Grudziądz, 11 listopada 1932 r.
III pluton 2 szwadronu Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii (rocznik 1931-1932) w szyku rozwiniętym.
Nauka władania szablą. Na koniu ćwiczebnym st. ułan z cenzusem Bohdan Ładyżyński z 1 szwadronu szkolnego Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii. Grudziądz, koszary Przemysława II, 1933 r.
Porucznik Jan Mossakowski na klaczy „Wróżka” podczas treningu na III Wyższym Kursie Instruktorów Jazdy Konnej. Grudziądz, 1933 r.
Zakończenie biegu św. Huberta I Kursu Doskonalącego dla Plutonowych Zawodowych Kawalerii Grudziądz, listopad 1934 r.
Pododdział Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii (rocznik 1934-1935) na dziedzińcu koszar Bolesława Śmiałego.
Komendant Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w latach 1932-1937 mjr Stefan Gołaszewski (po prawej) w rozmowie z komendantem Centrum Wyszkolenia Kawalerii płk. Zygmuntem Podhorskim.
Jubileusz XV-lecia istnienia Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Październik 1936 r. Źródło: NAC.
Przekazanie sztandaru. 1936 rok. Źródło: NAC.
Promocja podchorążych kawalerii przez gen. Bolesława Wieniawę-Długoszewskiego. 1936 rok. Źródło: NAC.
Powitanie prezydenta Ignacego Mościckiego przez dzieci. Widoczni także m.in.: prezes Władysław Raczkiewicz (z prawej na drugim planie, trzyma cylinder, najwyższy), adiutanci prezydenta RP: kpt. Józef Hartman (na lewo za prezydentem) i kpt. Stefan Kryński (na prawo za prezydentem). 1936 rok. Źródło: NAC.
Prezydent Ignacy Mościcki wręcza szablę ppor. Zbigniewowi Belinie-Prażmowskiemu. 1936 rok. Źródło: NAC.
Tablica pamiątkowa umieszczona na głazie posadowionym na dziedzińcu koszar Księcia Poniatowskiego w Grudziądzu.

01/06/2023/Autor Artur Bober

Bolesław Wieniawa-Długoszowski

PL/EN

Patroni Honorowi: Prezydent Miasta Krakowa Jacek M. Majchrowski, Wojciech Grochowalski

Mecenasi: Burmistrz Miasta Bobowa, Wacław Ligęza

Opiekunowie: Szwadron Kawalerii Ochotniczej w barwach 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego

Pierwszy Ułan II Rzeczypospolitej. Lekarz, poeta, poliglota, kawalerzysta, adiutant Józefa Piłsudskiego. Generał WP. Ambasador RP w Rzymie. Zginął tragicznie w Nowym Jorku. Jego prochy, spoczęły na Cmentarzu Rakowieckim w Krakowie.

______________________________________________________________

„Czytelniku, jeśli zgodzisz się ze mną, że na świecie istnieją tylko dwa zawody, godne wyzwolonego i niepodległego mężczyzny, a mianowicie zawód poety i kawalerzysty (a tym gorzej dla ciebie, jeśli się z tym stwierdzeniem nie zgodzisz, bo dowodzi to, iż nie jesteś ani jednym, ani drugim, a jesteś natomiast, choćbyś sobie liczył tylko dwadzieścia jesieni czy też pseudowiosen, starym i łysym tetrykiem z aspiracjami na starszego radcę podatkowego lub zgoła na inkasenta bankowego, albo — co gorzej — jesteś tak zwaną matroną, która dla jakiegoś paskarza, przed lirycznym urokiem ułana lub nienasyconą zdobywczością poety, córeczek swych cnoty broni, na szczęście zwykle nadaremnie) — otóż jeśli stać cię na to, by się ze mną zgodzić, to w konsekwencji zaprzeczyć nie możesz, że duch romantyzmu, zanim porwał za sobą uskrzydloną falangę poetów z początku XIX wieku, w szeregach kawalerii znalazł pierwszych wyznawców i apostołów swego pędu nieokiełznanego, swej światoburczości i tego ukochania czynów niezwykłych, fantastycznych, przechodzących imaginację zwykłych ludzi — ba — wyłamujących się bez mała ponad prawa natury”.

Źródło: Bolesław Wieniawa-Długoszowski we wstępie do książki „Generał Lasalle” (1931) – Dupont Marcel.

—————————————————————————————–

Prof. Jacek Majchrowski w swojej książce pt. „Ulubieniec Cezara… ” (1990, wyd. Ossolineum), uchodzącej za najlepszą biografię Wieniawy-Długoszowskiego, tak pisze o Generale:

Niewątpliwie życie Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego było na tyle urozmaicone i bogate w wydarzenia, że wystarczyłoby na obdzielenie nimi kilku życiorysów.

(…)

Chcąc podsumować życiorys i sylwetkę Wieniawy, można to uczynić słowami jednego z jego współpracowników.

Antoni Mańkowski nazywał go „człowiekiem wszechstronnie inteligentnym, wszechstronnie wykształconym i o wszechstronnych zainteresowaniach, szlachetny, rycerski… wyrosły od dziecka na starych tradycjach polskiej, szlacheckiej rodziny. Człowiek łączący w sobie wszystkie przymioty żołnierskie, po żołniersku twardy i po żołniersku wyrozumiały, wbrew powszechnym sądom wierzący chrześcijanin, człowiek wielkiego serca, w pełnym tego słowa znaczeniu dobry” (A. Mańkowski, Wołodyjowski, „Nowy Świat”, 23 VIII 1942).

Z opinią tą zgadzam się w pełni.

Całą publikację i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

„Relacja dotycząca śmierci Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego” (2022) – PCBJ

Bolesław Wieniawa-Długoszowski zmarł w Nowym Jorku 1 lipca 1942 r., w wieku 61. lat. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera PAS 50-3-13-plac Legionów).

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Rocznica tajemniczej śmierci gen. Wieniawy” (2022) – Wojciech Grochowalski

„Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego” (2022)

„Wieniawa, Wieniawa, Wieniawa” (2022) – Wojciech Grochowalski

„Zagadka śmierci Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego” [link] (2021) – Sławomir Koper

„Bolesław Ignacy Florian Wieniawa-Długoszowski” [link] (2018)

„Wieniawa” (2018) | FILM

„Ulubieniec Cezara i bożyszcze Polek” (2018) – Andrzej Ćmiech

„’Choćby z diabłem, byle do wolnej Polski’. Legenda Pierwszego Ułana II RP” [link] (2017) – Łukasz Zaranek

„100 lat temu Piłsudski do Bobowej przyjechał na jajko i krzonówkę” (2016) – Andrzej Ćmiech

„Wieniawa-Długoszowski – ułan i poeta” [link] (2012)

„Bolesław Wieniawa-Długoszowski − poezja, szabla i wódka” [link] (2012) – Paweł Rzewuski

„Bolesław Wieniawa-Długoszowski. Literat, ułan, dyplomata”. (2009) – Beata Kapustka

„Długoszowski Bolesław Wieniawa II” (2009) – Wojciech Molendowicz

„Bolesław Wieniawa-Długoszowski – pierwszy ułan II Rzeczypospolitej” (2009) – Jan Rećko

„Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddziału.” (2002) – Jacek Majchrowski

„Bolesław Wieniawa-Długoszowski. Pierwszy ułan Drugiej Rzeczypospolitej” (1994) | FILM

„Powrót Wieniawy” (1990) | FILM

„Ulubieniec Cezara. Bolesław Wieniawa-Długoszowski.” (1990) – Jacek Majchrowski

„Wstęp do księgi jazdy polskiej” (1938) – Bolesław Wieniawa-Długoszowski

„Wzruszenia krakowskie” (1933) – Bolesław Wieniawa-Długoszowski

„Wódz naczelny i kawalerja 1-ej brygady legjonów” (1933) – Bolesław Wieniawa-Długoszowski

„Bolesław Wieniawa-Długoszowski przyjął nominację na prezydenta RP”

Galeria:

Wymarsz I kompanii kadrowej do Kongresówki. Podporucznik Bolesław Wieniawa-Długoszowski gotowy do drogi. Sierpień 1914 rok. Fot. NAC/IKC.

01/07/2022/Autor Artur Bober

Jan Karol Chodkiewicz

Hetman wielki litewski. Jeden z najwybitniejszych europejskich dowódców wojskowych początku XVII wieku.

______________________________________________________________

Kiedy w 1605 roku pod Kircholmem rozgromił Szwedów, gratulowali mu cesarz Rudolf II, angielski król Jakub I, a nawet szach Persji. Jego portrety wieszali w swoich pałacach osmański sułtan i toskańscy książęta. „Zupełnie się okazałeś być najchwalebniejszym i najmędrszym wodzem” – pisał do zwycięzcy papież Paweł V.

Nieśmiertelną sławę zdobył w czasie walk ze Szwedami w Inflantach. Kircholm, gdzie hetman pokonał ponad trzykrotnie liczniejszego wroga, wszedł do panteonu największych polskich triumfów. Znalazł się też w wykazie bitew uwiecznionych przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie.

Słusznie podkreśla się znaczenie husarii w tej batalii, ale samo rzucenie w bój „skrzydlatych rycerzy” bynajmniej nie rozstrzygnęło sprawy. O wyniku starcia w dużej mierze zadecydował geniusz człowieka, który stał za posunięciami Polaków – Jana Karola Chodkiewicza.

(…)

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Michael Morys Twarowski

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

„Stanisław Galara. 80-letni Wizjoner” (2019) – Mirosław Lewicki

Wpis aktualizowano: 26.05.2023

Jan Karol Chodkiewicz zmarł 24 września 1621 r. w oblężonym przez Turków obozie pod Chocimiem. Ciało hetmana złożono w Kamieńcu Podolskim. Pogrzeb odbył się w Ostrogu, czyli w dobrach jego młodej żony. Wybór miejsca był złamaniem woli hetmana, który chciał być pochowany w Kretyndze, gdzie spoczywało ciało pierwszej żony. W 1637 roku trumnę przeniesiono do grobowca w kaplicy jezuickiej w Ostrogu. Po wybuchu powstania kozackiego w 1648 roku przewieziono ją do Wołczewa, skąd powróciła w 1654. W 1722 roku przeniesiono ją do nowego kościoła jezuitów w Ostrogu.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Jak dobrym mówcą był Jan Karol Chodkiewicz?” [link](2019) – Michael Morys-Twarowski

„Jan Karol Chodkiewicz – Polscy Bogowie Wojny” (2019) – Michael Morys Twarowski

„Wodzowie Polski – Jan Karol Chodkiewicz” (1938) – Edmund Oppman

„Chocim 1621” (1988) – Leszek Podhorodecki

Chocim 1621 | FILM

Pokrewne Legendy:

Jan III Sobieski

Król Polski od 1674. Jego dwudziestodwuletnie panowanie było okresem stabilizacji Rzeczypospolitej. Uchodził za wybitnego dowódcę wojskowego. Zwycięzca spod Wiednia. Uhonorowany przez papieża Innocentego XI tytułem obrońcy wiary.

Chocim, 1621: Wojna chocimska

Siły polsko-litewsko-kozackie stanęły na drodze armii osmańskiej pod miejscowością Chocim. Oblężenie zakończyło się taktycznym zwycięstwem armii Rzeczypospolitej.

Józef Brandt

Polski malarz i wizjoner sztuki. Studia w Paryżu i Monachium. Twórca znakomitych obrazów scen batalistycznych, koni i stepów.

Galeria:

Jan Karol Chodkiewicz na czele swojej husarii. Autor: Grzegorz Krzyżaniak.

24/09/2021/Autor Artur Bober

Chocim, 1621: Wojna chocimska

Patroni Honorowi:

Mecenasi:

______________________________________________________________
Siły polsko-litewsko-kozackie stanęły na drodze armii osmańskiej pod miejscowością Chocim. Oblężenie zakończyło się taktycznym zwycięstwem armii Rzeczypospolitej.
______________________________________________________________

Wojna chocimska była największą w dziejach szlacheckiej Rzeczypospolitej operacją obronną, największą z dawnych wojen polskich wojną pozycyjną (…).

Chodkiewicz wraz ze swym sztabem umiejętnie powiązali teren z całym systemem obrony i w pełni wykorzystali przeszkody naturalne. Siłę ognia piechoty i artylerii sprzęgli z fortyfikacjami polowymi, którymi umiejętnie manewrowano na polu walki, wielokrotnie zaskakując tym nieprzyjaciela.

Chodkiewicz, twórca zwycięskiej strategii i naczelny dowódca, nie doczekał końca oblężenia. 23 września, na łożu śmierci, bez słowa wręczył buławę regimentarzowi Stanisławowi Lubomirskiemu i złożył ręce do modlitwy. Zdołał wyszeptać jedynie: In manus tuas Domine (W Twoje ręce, Panie).

Zmarł następnego dnia.

Jego podkomendni odparli jeszcze dwa szturmy; później Turcy zdecydowali się na rozmowy zakończone podpisaniem układu pokojowego 9 października. Pokonany sułtan ruszył na południe, a jego pogromcę – w trumnie odwieziono do Kamieńca Podolskiego.

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Michael Morys Twarowski
źródła:
– „Polscy Bogowie Wojny” (2019) [fragmenty] – Zespół redakcyjny, wydawnictwo ZNAK (patron honorowy PLPJ).
– „Chocim 1621” (1988) – Leszek Podhorodecki, wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej (obecnie prawa posiada patron honorowy PCBJ), wydawnictwo Bellona).

„Chocim 1621” (1988) – Leszek Podhorodecki

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

Chocim 1621 | FILM

„Jan Karol Chodkiewicz – Polscy Bogowie Wojny” (2019) – Michael Morys Twarowski

Galeria:

MP 5056 MNW; Brandt, Józef (1841-1915) (malarz); Chodkiewicz pod Chocimiem; 1867; olej; płótno; 190 x 337 [207 x 355 x 8,5]

Umierający Karol Chodkiewicz wręcza buławę regimentarzowi Stanisławowi Lubomirskiemu. Źródło: Polscy Bogowie Wojny (2019), wydawnictwo Znak.

08/09/2021/Autor Artur Bober

Berlin, 1936: XI letnie Igrzyska Olimpijskie

Patroni Honorowi: Polski Komitet Olimpijski

Mecenasi:

______________________________________________________________
Polska ekipa w składzie: rtm. Z. Kawecki / Bambino; mjr S. Kulesza / Tośka; rtm. H. Roycewicz-Leliwa / Arlekin III – wywalczyła srebrny medal drużynowy.
______________________________________________________________

1-16 sierpnia: XI Igrzyska Olimpijskie. Igrzyska w Berlinie biją dotychczasowe rekordy: 4.069 uczestników z 49 krajów. Polska ekipa liczy 112 osób. Po raz pierwszy płonie znicz olimpijski przyniesiony z Olimpii, jako symbol związków z antyczną tradycją. W czasie ceremonii otwarcia rozbrzmiewa hymn olimpijski Ryszarda Straussa.

(…)

Do WKKW zgłasza się 53 jeźdźców z 19 państw, w tym 17 trzyosobowych drużyn. Polski zespół tworzą rotmistrzowie: Henryk Roycewicz na Arlekinie III, Zdzisław Kawecki na Bambino i Seweryn Kulesza na Tośce (ponieważ Ben Hur zakulał). Po ujeżdżeniu trzynasty jest Roycewicz, 15. Kawecki, 26. Kulesza. Ekipa zajmuje piąte miejsce z niedużą stratą punktową, przed groźnymi Niemcami.

(…)

Po próbie terenowej G. Rau tak ocenił styl jazdy Polaków: W dużym stopniu przekonujący, dopasowany do ruchu konia, bardzo elastyczny. Dzięki temu mówimy o pełnej harmonii jeźdźca z koniem, co bardzo ułatwia ruch i skok przez przeszkodę.

(…)

Konkurs skoków do WKKW odbywa się na głównym stadionie olimpijskim, przy udziale 90.000 widzów. Pierwsza z naszych pojawia się Tośka, najmniej zmęczona z ekipy. Kończy parkur bez błędów i w dobrym czasie.

(…)

Po przejeździe Bambino awansujemy na drugie miejsce i zdobywamy srebrny medal.

(…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa- Hanna Łysakowska

„Walczył na olimpiadzie. Jako generał odniósł większy sukces” [link] (2019)

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Niezwykłe historie Biało–Czerwonych. Jeźdźcy – srebrni medaliści w WKKW na IO’36 w Berlinie” [link] (2019)

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego, część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego, część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Kolekcja medali olimpijskich w zbiorach Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie” (2017) – Zespół redakcyjny

„Berlin 1936, czyli o słynnym polskim olimpijskim konkursie WKKW” [link] (2012)

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Olimpiada w Berlinie w 1936 r.” (1982) – Witold Pruski

„Auf Olympischem Parcours” (1976) [DE] – Helmut Lenz

„Die Reitkunst Der Welt an des olympischen spielen 1936” (1937) [DE]EN][FR] – Gustav Rau

„Olympia 1936 tom I” (1937) [DE] – Zespół redakcyjny

„Jury d`appel olimpijskie odebrało Polsce srebrny medal w konkursie Militari” (1936)

„Seweryn Roman Kulesza – srebrny medalista IO Berlin 1936 r.” – Redakcja portalu olimpijski.pl

„Zdzisław Kawecki – Gozdawa – srebrny medalista IO Berlin 1936 r.” – Redakcja portalu olimpijski.pl

„Henryk Leliwa-Roycewicz – srebrny medalista IO Berlin 1936 r.” – Redakcja portalu olimpijski.pl

„Ciężko wywalczony – srebrny medal olimpijski” (1936) – Tadeusz Grabowski

„Olimpijski konkurs skoków” (1936) – Tadeusz Grabowski

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” [fragmenty] – Renata Urban

„Ostatni udział polskich jeźdźców w olimpiadzie berlińskiej” – Adam Królikiewicz

WKKW – Olimpiada Berlin 1936 (Cross Country) | FILM

Galeria:

IO Berlin 1936

Srebrni medaliści igrzysk w Berlinie w jeździeckim WKKW, Od lewej Henryk Roycewicz, Seweryn Kulesza, Zdzisław Kawecki. Źródło: NAC.

Seweryn Kulesza na Tośce, WKKW, IO Berlin 1936

23/07/2021/Autor Artur Bober

Rokitna, 1915: Wielka szarża pod Rokitną

Patroni Honorowi:

Mecenasi:

______________________________________________________________

Dnia 13 czerwca 1915 r. 65. ułanów Dunin-Wąsowicza wsławiło się pamiętną po wszystkie czasy dla oręża polskiego, szarżą pod Rokitną.
______________________________________________________________

(…)

Mija kolejna już, 106 rocznica, słynnej szarży pod Rokitną wykonanej przez 2 szwadron ułanów II Brygady Legionów Polskich pod dowództwem rtm. Zbigniewa Dunina-Wasowicza.

Szarża ta jeszcze w okresie międzywojennym stawiana była obok największych sukcesów i wyczynów polskiej jazdy. Dziś o Rokitnej pamiętają przede wszystkim historycy i miłośnicy dziejów polskiej kawalerii.

Szarża przeszła do legendy właściwie tuż po jej zakończeniu.

Poświęcenie i straceńcza odwaga polskich kawalerzystów forsujących kolejne linie okopów rosyjskich działała nie tylko na wyobraźnię – przelana przez ułanów rtm. Dunina-Wąsowicza krew poruszyła wszystkich, zarówno bezpośrednich obserwatorów bitwy, jaki i osoby znające jej przebieg z prasowych relacji.

Dla Polaków szarża pod Rokitną, mimo poniesionych strat, stała się wskrzeszeniem po latach zaborów dawnych kawaleryjskich tradycji i ofiarą krwi złożoną dla odradzającej się Ojczyzny.

(…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Łukasz Koniarek Zakład Narodowy im. Ossolińskich

„W rocznicę szarży pod Rokitną” (2021) – Łukasz Koniarek

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Księga jazdy polskiej” (1938) – Praca zbiorowa

„Szarża pod Rokitną” (2012) – Wojciech Grochowalski

Galeria:

Michał Bylina, Rokitna. Reprodukcja z „Księgi Jazdy Polskiej”, Warszawa 1938,
plansza po s. 152.

Mapka terenu bitwy pod Rokitną. Reprodukcja z „Księgi Jazdy Polskiej”,
Warszawa 1938, s. 152.

Awers medalu Jana Raszki pt. „Rokitna”, Wiedeń 1916. Ze zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Fot. Andrzej Niedźwiecki.

Rewers medalu Jana Raszki pt. „Rokitna”, Wiedeń 1916. Ze zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Fot. Andrzej Niedźwiecki.

Władysław Waroczewski (projektant), odznaka pamiątkowa Krzyż Rokitniański. Ze zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Fot. Andrzej Niedźwiecki.

Autor nieznany, owalna plakietka upamiętniająca pierwszą rocznicę szarży pod Rokitną. Ze zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Fot. Andrzej Niedźwiecki.

Autor nieznany, kolista odznaka wydana w szóstą rocznicę szarży. Ze zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Fot. Andrzej Niedźwiecki.

Wojciech Kossak, Bitwa pod Rokitną, olej, płótno. Reprodukcja obrazu ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego.

13/06/2021/Autor Artur Bober

Kazimierz Gzowski

PL/EN

Patron Honorowy: Poznańskie Stowarzyszenie Olimpijskie

Mecenas: ..In Pectore

Opiekun: Klub Sportowy Jumping Events Poznań

Rtm. 15 pułk ułanów Poznańskich. Srebrny medalista IO w Amsterdamie 1928r. w konkurencji skoki przez przeszkody, na koniu Mylord.

______________________________________________________________

Urodzony 8 października 1901 roku w Rostowie nad Donem w Rosji.

Ojciec Aleksander. Matka Wanda z domu Scipio del Campo. Absolwent Gimnazjum w Śmiele, gubernia kijowska, Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie, Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu, Centralnej Szkoły Gimnastyki i Sportu w Poznaniu. Podoficer 11 Pułku Ułanów Dońskich w Ochotniczej Armii Rosyjskiej, 2 Pułku Dragonów rotmistrza Kossaka, 3 Samodzielnego Dywizjonu Strzelców Granicznych, 6 Pułku Strzelców Konnych, 1 Pułku Szwoleżerów, podporucznik 15 Pułku Ułanów Poznańskich.
(…)

Amsterdam 17 maja – 12 sierpnia 1928 – srebrny medal na Mylordzie w Pucharze Narodów wspólnie z Michałem Antoniewiczem-Woysym na Readgledtcie, Kazimierzem Szoslandem na Alim. W indywidualnym Konkursie Skoków przez Przeszkody był z Mylordem czwarty.

Zanim został medalistą olimpijskim w 1928 roku, to najpierw był żołnierzem.
(…)

Od 1919 roku starszy strzelec Kazimierz Gzowski walczył o Polskę w 2 Pułku Dragonów. Od 6 sierpnia 1919 roku był kapralem w 6 Pułku Strzelców Konnych. Od września 1920 roku bił się jako plutonowy w szwadronie ciężkich karabinów maszynowych 1 Pułku Szwoleżerów.

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Witold Duński

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

Kazimierz Gzowski zmarł zmarł 25 czerwca 1986 roku w Londynie., w wieku 85. lat.

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Kazimierz Gzowski” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Honorowa Odznaka Jeździecka” (1936) – Redakcja czasopisma Jeździec i Hodowca

„Jeźdźcy polscy na IX Olimpjadzie” (1928) – Leon Kon

„Gzowski Kazimierz Aleksander” – Zespół redakcyjny

Galeria:

Odznaka Pułkowa 6 Pułku Strzelców Konnych.

03/06/2021/Autor Artur Bober

Roman Abraham

Patroni Honorowi:

Mecenasi:

Opiekunowie: Łukasz Koniarek / Zakład Narodowy im. Ossolińskich

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Gen. bryg. Wojska Polskiego. Bohaterski obrońca Lwowa. Dowódca 26 Pułku Ułanów Wielkopolskich oraz Wielkopolskiej Brygady Kawalerii w kampanii wrześniowej 1939 r. Doktor praw. Przed 1914 członek Związku Młodzieży Narodowej („Z”) i Drużyn Bartoszowych.

______________________________________________________________

Urodzony 22 lutego 1891 we Lwowie.

Podczas I wojny światowej oficer kawalerii w armii austriackiej. W wojsku Polskim od listopada 1918 roku; po ukończeniu francuskiej Wyższej Szkoły Wojskowej (1922) wykładowca taktyki ogólnej w WSWoj.

W 1927-39 kolejno dowódca: 26 pułku ułanów, Pomorskiej BK i Wielkopolskiej BK.

We wrześniu 1939 dowódca grupy operacyjnej kawalerii w armii „Poznań”, uczestnik bitwy nad Bzurą; następnie w niewoli niemieckiej. Po powrocie do kraju, w stanie spoczynku. Autor prac historyczno-wojskowych.

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Źródło: Mała Encyklopedia Wojskowa wyd. I, red. Jerzy Bordziłowski, Warszawa 1967

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

„Roman Abraham i Straceńcy ” (2021) – Łukasz Koniarek

Wpis aktualizowano: 25.04.2023

Roman Abraham zmarł 26 sierpnia 1976 roku w Warszawie. Generał został pochowany obok matki na Cmentarzu Farnym we Wrześni.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

“O kawalerii polskiej XX wieku” (1991) – Cezary Leżeński, Lesław Kukawski

„Kawaleria w Kampanii Wrześniowej 1939” (1969) – Roman Abraham

Galeria:

Gen. dyw. J. Kutrzeba (w środku) — dowódca armii
„Poznań” podczas inspekcji w dniu l sierpnia 1939 r. Obok, dowódca Wielkopolskiej BK — gen. bryg. Roman Abraham.

28/02/2021/Autor Artur Bober

Jan Nowak Jeziorański

Patron Honorowy:

Mecenas:

Opiekun: Jacek Taylor

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Podporucznik rezerwy WP, (artyleria konna), emisariusz Komendy AK i Rządu RP w Londynie, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

______________________________________________________________

Urodził się 2 października 1914 w Berlinie.

Jan Nowak-Jeziorański (właśc. Zdzisław Antoni Jeziorański) to legendarny kurier z okresu II wojny światowej, który trzykrotnie przedzierał się z tajnymi materiałami z okupowanej Polski do Londynu.

Po wojnie przez prawie ćwierć wieku kierował Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa z siedzibą w Monachium, a następnie był jednym z dyrektorów Kongresu Polonii Amerykańskiej oraz konsultantem Rady Bezpieczeństwa Narodowego USA.

Nie będzie mógł przyjechać do ojczyzny przez 45 lat, nie będzie nawet wiedział, czy w ogóle zobaczy jeszcze kiedyś Polskę. Przez wiele lat uważany będzie za jednego z największych wrogów PRL.

Wracając do Polski, powie z dumą, że ich pokolenie wykonało misję. Odchodzi, bo Polska zwyciężyła.

Urodził się 2 października 1914 roku w Berlinie. W warszawskim gimnazjum poznał swojego rówieśnika Jana Kwiatkowskiego, syna wicepremiera i ministra gospodarki, Eugeniusza Kwiatkowskiego.

To on nakłonił Zdzisława na studia ekonomiczne w Poznaniu, u profesora Edwarda Taylora.

Żeby sfinansować studia, musi sprzedać pamiątki po ojcu. Po ukończeniu studiów zostaje na uczelni – chce pracować naukowo, w planach ma wyjazd na stypendium za granicę. Od 1936 do 1937 roku odbywa roczną służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Następnie rozpoczyna pracę nad rozprawą doktorską Cykl koniunktury gospodarczej w Polsce 1929-1936, której kontynuację przerwała wojna.

Bierze udział w kampanii wrześniowej jako żołnierz 2. Dywizjonu Artylerii Konnej, trafia do niewoli niemieckiej, z której szczęśliwie udaje mu się wydostać. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor tekstu: Mateusz Palka
Ossolineum | Muzeum Pana Tadeusza | Strona facebook Gabinetów Świadków Historii

„Jan Nowak-Jeziorański – kurier z Warszawy i Waszyngtonu” (2020) – Mateusz Palka

Wpis aktualizowano: 04.08.2023

Jan Nowak Jeziorański zmarł w Warszawie, 20 stycznia 2005 roku, w wieku 91 lat. Został pochowany w rodzinnym grobie Jeziorańskich na Powązkach (kwatera 7-4-30).

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Kurier z Warszawy” [fragmenty ] (2019) – Jan Nowak Jeziorański

Zwiastun filmu „Kurier” | FILM

„Artyleria konna” (1938) – Karol Koźmiński

„Artylerja konna. Szkic dziejów, organizacji i taktyki” [link] (1917) – Janusz Gąsiorowski

Pokrewne Legendy:

Władysław Anders

Żołnierz, jeździec, właściciel stajni wyścigowej, dowódca 15 pułku Ułanów Poznańskich. Zdobywca Monte-Cassino.

Henryk Dobrzański

Żołnierz, jeździec, olimpijczyk. Ostatni polski dowódca Oddziału Wydzielonego w czasie II wojny światowej. Zginął z bronią w ręku.

Galeria:

„Bardzo byłem wtedy dumny, to było pierwsze wyjście po tym okresie rekruckim, kiedy wolno już było wychodzić” – zapamiętał podchorąży Jeziorański pobyt w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Drużyna Harcerska im. ks. Józefa Poniatowskiego. Obóz wędrowny w Szczawnicy, 1930. Czwarty od prawej – Zdzisław Jeziorański, za nim Ryszard Matuszewski, na końcu Jan Kott, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich

W styczniu 1944 roku ppor. Jan Nowak otrzymał z rąk Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych gen. Kazimierza Sosnkowskiego Order Virtuti Militari, fot. Czesław Datka, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Podczas przygotowań do powrotu do kraju po wypełnieniu drugiej misji kurierskiej, Szkocja, wiosna 1944, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Skacząc ze spadochronu w trakcie ćwiczeń w angielskiej bazie wojskowej dla cichociemnych, Jan Nowak-Jeziorański złamał rękę, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Obrączki ślubne Jadwigi i Jana z wygrawerowanymi imionami obojga: Janek i Wiśka oraz datą 7.9.1944, kiedy wzięli ślub. Tak pisał o tym dniu Nowak: „Dwie obrączki miedziane zdobyła »Greta« za puszkę konserw z lotniczego zrzutu. […] Kaplica była pełna. Niemcy siedzieli 300 metrów dalej w Alejach Ujazdowskich. szliśmy do ołtarza po podłodze zasłanej potłuczonym szkłem”, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Z żoną w Londynie wiosną 1945 roku. „[…] nad Nowakiem zaś unosiła się całkiem zasłużona aura bohaterskich wyczynów, choć tej aury wcale nie podkreślał; ani on, ani jego żona nie wspominali o swych wojennych przeżyciach. Wiedziałem o nich, ale nie od nich” – wspominał Marek Rudzki, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich

20/01/2021/Autor Artur Bober

Michał Woysym-Antoniewicz

PL/EN

Patron Honorowy: Polski Komitet Olimpijski, Polski Związek Jeździecki

Mecenas: Bartosz Adamus i Przemysław Shamac Konopacki – Adamus Equestrian

Opiekun: Piotr Jan Woysym-Antoniewicz, Muzeum Sportu i Turystyki

Major kawalerii Wojska Polskiego, srebrny i brązowy medalista olimpijski w jeździectwie.

______________________________________________________________

Urodził się 7 lipca 1897 w Krakowie.

Ukończył gimnazjum i Oficerską Szkołę Kawalerii. Przez 6 semestrów studiował prawo i administrację na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Wstąpił do armii austriackiej i uczestniczył w I wojnie światowej. Został internowany na Węgrzech, po czym znów walczył na froncie (włoskim) w 1. Pułku Ułanów Austriackich. Po wojnie powrócił do Krakowa. 22. 11. 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego (ppor.). Od 1.01. 1919 r. służył w 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich, z którym walczył na Śląsku (1920), Pomorzu, brał udział w ofensywie kijowskiej a także w uroczystości zaślubin Polski z Bałtykiem (10.2. 1920). Po wojnie w latach 1924-29 szkolił szwoleżerów i strzelców konnych w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, zaś od 1930 r. do 1924 r. był instruktorem jazdy konnej. W 1936 r. został mianowany na głównego inspektora koni w Tarnopolu.

21. 6. 1924 r. ze względu na doskonałe umiejętności jeździeckie został skierowany na kurs kadry olimpijskiej w Grudziądzu. Wystartował na Olimpiadzie dopiero w 1928 r. w Amsterdamie, gdzie zdobył dwa medale: brązowy w konkursie drużynowym (partnerzy: K. Rómmel, J. Trenkwald) w WKKW ( 3m. na 14 start. z wynikiem 5067, 92 pkt.) oraz srebrny podczas drużynowego (partnerzy: C. Gzowski, K. Szosland) konkursu skoków (2m. na 14 start. z wynikiem 8 pkt.). Indywidualnie zajął 19 miejsce w WKKW (na 46 zaw. z wynikiem 1822, 50 pkt.), w skokach był 20. (na 46 zaw. z wynikiem 6pkt). Startował na Mojej Miłej (WKKW) i Readgleadtcie (skoki).

Uczestniczył 4- krotnie w Pucharze Narodów, gdzie 2 razy triumfował – w Nowym Jorku (1927) i w Warszawie (1928).

Jego kariera sportowa została przerwana ze względu na wypadek jaki odniósł podczas jednego z treningów (został przygnieciony przez konia, jedynym ratunkiem była operacja podczas której usunięto mu płuco). Po długiej rekonwalescencji powrócił do wyczynowego sportu.

W 1939 r. brał udział w walkach na froncie. Do 1945 r. był więziony w obozach niemieckich Kaiserslautern, Luckenwalde i Ganshagen. Po wojnie zamieszkał na stałe w USA, gdzie pracował jako trener. Ożenił się z Zofią Brengosz.

Za swoje bohaterskie czyny podczas walk został 3-krotnie odznaczony Krzyżem Walecznych.

Autor wpisu: Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie