Wpisy

Jan Nowak Jeziorański

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Podporucznik rezerwy WP, (artyleria konna), emisariusz Komendy AK i Rządu RP w Londynie, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

______________________________________________________________

Urodził się 2 października 1914 w Berlinie.

Jan Nowak-Jeziorański (właśc. Zdzisław Antoni Jeziorański) to legendarny kurier z okresu II wojny światowej, który trzykrotnie przedzierał się z tajnymi materiałami z okupowanej Polski do Londynu.

Po wojnie przez prawie ćwierć wieku kierował Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa z siedzibą w Monachium, a następnie był jednym z dyrektorów Kongresu Polonii Amerykańskiej oraz konsultantem Rady Bezpieczeństwa Narodowego USA.

Nie będzie mógł przyjechać do ojczyzny przez 45 lat, nie będzie nawet wiedział, czy w ogóle zobaczy jeszcze kiedyś Polskę. Przez wiele lat uważany będzie za jednego z największych wrogów PRL.

Wracając do Polski, powie z dumą, że ich pokolenie wykonało misję. Odchodzi, bo Polska zwyciężyła.

Urodził się 2 października 1914 roku w Berlinie. W warszawskim gimnazjum poznał swojego rówieśnika Jana Kwiatkowskiego, syna wicepremiera i ministra gospodarki, Eugeniusza Kwiatkowskiego.

To on nakłonił Zdzisława na studia ekonomiczne w Poznaniu, u profesora Edwarda Taylora.

Żeby sfinansować studia, musi sprzedać pamiątki po ojcu. Po ukończeniu studiów zostaje na uczelni – chce pracować naukowo, w planach ma wyjazd na stypendium za granicę. Od 1936 do 1937 roku odbywa roczną służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Następnie rozpoczyna pracę nad rozprawą doktorską Cykl koniunktury gospodarczej w Polsce 1929-1936, której kontynuację przerwała wojna.

Bierze udział w kampanii wrześniowej jako żołnierz 2. Dywizjonu Artylerii Konnej, trafia do niewoli niemieckiej, z której szczęśliwie udaje mu się wydostać. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor tekstu: Mateusz Palka
Ossolineum | Muzeum Pana Tadeusza | Strona facebook Gabinetów Świadków Historii

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 04.08.2023

Jan Nowak Jeziorański zmarł w Warszawie, 20 stycznia 2005 roku, w wieku 91 lat. Został pochowany w rodzinnym grobie Jeziorańskich na Powązkach (kwatera 7-4-30).

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Jan Nowak-Jeziorański – kurier z Warszawy i Waszyngtonu” (2020) – Mateusz Palka

„Kurier z Warszawy” [fragmenty] (2019) – Jan Nowak Jeziorański

Zwiastun filmu „Kurier” | FILM

„Artyleria konna” (1938) – Karol Koźmiński

„Artylerja konna. Szkic dziejów, organizacji i taktyki” [link] (1917) – Janusz Gąsiorowski

Pokrewne Legendy:

Galeria:

„Bardzo byłem wtedy dumny, to było pierwsze wyjście po tym okresie rekruckim, kiedy wolno już było wychodzić” – zapamiętał podchorąży Jeziorański pobyt w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Drużyna Harcerska im. ks. Józefa Poniatowskiego. Obóz wędrowny w Szczawnicy, 1930. Czwarty od prawej – Zdzisław Jeziorański, za nim Ryszard Matuszewski, na końcu Jan Kott, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
W styczniu 1944 roku ppor. Jan Nowak otrzymał z rąk Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych gen. Kazimierza Sosnkowskiego Order Virtuti Militari, fot. Czesław Datka, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Podczas przygotowań do powrotu do kraju po wypełnieniu drugiej misji kurierskiej, Szkocja, wiosna 1944, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Skacząc ze spadochronu w trakcie ćwiczeń w angielskiej bazie wojskowej dla cichociemnych, Jan Nowak-Jeziorański złamał rękę, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Obrączki ślubne Jadwigi i Jana z wygrawerowanymi imionami obojga: Janek i Wiśka oraz datą 7.9.1944, kiedy wzięli ślub. Tak pisał o tym dniu Nowak: „Dwie obrączki miedziane zdobyła »Greta« za puszkę konserw z lotniczego zrzutu. […] Kaplica była pełna. Niemcy siedzieli 300 metrów dalej w Alejach Ujazdowskich. szliśmy do ołtarza po podłodze zasłanej potłuczonym szkłem”, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Z żoną w Londynie wiosną 1945 roku. „[…] nad Nowakiem zaś unosiła się całkiem zasłużona aura bohaterskich wyczynów, choć tej aury wcale nie podkreślał; ani on, ani jego żona nie wspominali o swych wojennych przeżyciach. Wiedziałem o nich, ale nie od nich” – wspominał Marek Rudzki, Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
/Autor

Michał Woysym-Antoniewicz

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Major kawalerii Wojska Polskiego, srebrny i brązowy medalista olimpijski w jeździectwie.

______________________________________________________________

Urodził się 7 lipca 1897 w Krakowie.

Ukończył gimnazjum i Oficerską Szkołę Kawalerii. Przez 6 semestrów studiował prawo i administrację na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Wstąpił do armii austriackiej i uczestniczył w I wojnie światowej. Został internowany na Węgrzech, po czym znów walczył na froncie (włoskim) w 1. Pułku Ułanów Austriackich. Po wojnie powrócił do Krakowa. 22. 11. 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego (ppor.). Od 1.01. 1919 r. służył w 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich, z którym walczył na Śląsku (1920), Pomorzu, brał udział w ofensywie kijowskiej a także w uroczystości zaślubin Polski z Bałtykiem (10.2. 1920).  Po wojnie w latach 1924-29 szkolił szwoleżerów i strzelców konnych w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, zaś od 1930 r. do 1924 r. był instruktorem jazdy konnej. W 1936 r. został mianowany na głównego inspektora koni w Tarnopolu.

21. 6. 1924 r. ze względu na doskonałe umiejętności jeździeckie został skierowany na kurs kadry olimpijskiej w Grudziądzu. Wystartował na Olimpiadzie dopiero w 1928 r. w Amsterdamie, gdzie zdobył dwa medale: brązowy w konkursie drużynowym (partnerzy:  K. Rómmel, J. Trenkwald)  w WKKW  ( 3m. na 14 start. z wynikiem 5067, 92 pkt.) oraz srebrny podczas drużynowego (partnerzy: C. Gzowski, K. Szosland)  konkursu skoków (2m. na 14 start. z wynikiem 8 pkt.). Indywidualnie zajął 19 miejsce w WKKW (na 46 zaw. z wynikiem 1822, 50 pkt.), w skokach był 20. (na 46 zaw. z wynikiem 6pkt). Startował na Mojej Miłej (WKKW) i Readgleadtcie (skoki).

Uczestniczył 4- krotnie w Pucharze Narodów, gdzie 2 razy triumfował – w Nowym Jorku (1927) i w Warszawie (1928).

Jego kariera sportowa została przerwana ze względu na wypadek jaki odniósł podczas jednego z treningów (został przygnieciony przez konia, jedynym ratunkiem była operacja podczas której usunięto mu płuco). Po długiej rekonwalescencji powrócił do wyczynowego sportu.

W 1939 r. brał udział w walkach na froncie. Do 1945 r.  był więziony w obozach niemieckich Kaiserslautern, Luckenwalde i Ganshagen. Po wojnie zamieszkał na stałe w USA, gdzie pracował jako trener. Ożenił się z Zofią Brengosz.

Za swoje bohaterskie czyny podczas walk został 3-krotnie odznaczony Krzyżem Walecznych.

Autor wpisu: Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 14.05.2024

Michał Woysym-Antoniewicz zmarł 1 grudnia 1989 w Austin (Teksas), w wieku 92 lat. Pochowany 12/12/1989 w Forest Hill Memorial Park Lexington, Davidson County, North Carolina, USA (Grandview 106).

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Michał Woysym-Antoniewicz 1897-1989” (2021) – Izabela Kiełmińska

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Szwoleżerowie, Ułani i Strzelcy Konni w Fotografii…” (2013)

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Michał Woysym-Antoniewicz” (2012) – Witold Duński

„Trofea Michała Antoniewicza” (2009)

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Historia jeździectwa, cz. XII” (1992) – Witold Domański

„Historia jeździectwa, cz. IX” (1991) – Witold Domański

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„W obronie przez nas obranego systemu jazdy konnej” (1932) – Michał Woysym-Antoniewicz, Józef Trenkwald

„Los Angelos” (1932) – Józef Trenkwald, Michał Antoniewicz

“Amsterdam – Hilversum” (1928) – Leon Kon

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” fragmenty – Renata Urban

Zdjęcia archiwalne związane z Legendą.

Ludzie

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Konie

ALLI (NN – NN)

Urodził się jako Kaktus w 1920 roku, hodowli Stefana Walewskiego z Inczewa, wł. Wojsko Polskie. W 1931 i 1933 roku wygrał pod Szoslandem PN w Warszawie. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Na igrzyskach popełnił jeden błąd. Jeździec rtm. K. Szosland – 2 pkt. karne, XIII miejsce ind.

Czytaj więcej…

Konie

MYLORD (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Jego właścicielem był kpt. art. Józef Szilagyi. Prawdopodobnie przed igrzyskami kupiło go od niego wojsko. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Popełnił jeden błąd w rozgrywce. Jeździec por. K. Gzowski – 0/2pkt. karne wrozgrywce, IV miejsce ind.

Czytaj więcej…

Konie

READGLEADT (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Był własnością Grupy Sportu Konnego. Dosiadany przez różnych jeźdźców. W 2.poł. lat 20. wygrał kilka razy konkursy o PN. Spokojny i pewny. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Jeździec rtm. M. Antoniewicz – 6 pkt. karnych, XX miejsce ind.

Czytaj więcej…

Ludzie

Leon Kon

Trener jeździectwa, współtwórca Polskiego Związku Jeździeckiego i jego sekretarz generalny. Kawaler Krzyża Walecznych i Srebrnego Krzyża Zasługi.

Czytaj więcej…

Galeria:

Brązowy medal Michała Woysym-Antoniewicza w jeździeckim drużynowym WKKW zdobyty na Igrzyskach IX Olimpiady w Amsterdamie w 1928 roku. Dzięki Uprzejmości Muzuem Sportu i Turystyki w Warszawie.
Srebrny medal Michała Woysym-Antoniewicza w jeździeckim drużynowym konkursie skoków zdobyty na Igrzyskach IX Olimpiady w Amsterdamie w 1928 roku. Dzięki Uprzejmości Muzuem Sportu i Turystyki w Warszawie.
Odznaka sędziowska Michała Woysyma-Antoniewicza z Igrzysk XI Olimpiady, Berlin, 1936
Nagroda firmy „F. Tarkowska” za bieg z przeszkodami dla Michała Woysyma-Antoniewicza, Poznań, 1929
Puchar (misa) nagrodowy za II miejsce w konkursie skoków przez poprzeczkę w zawodach National Horseshow Association of America, zdobyty przez Michała Woysyma-Antoniewicza, 1927
/Autor

Stanisław Gepner

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Major kawalerii Wojska Polskiego, muzealnik, malarz, rysownik, znawca historycznego umundurowania i uzbrojenia.

______________________________________________________________

Urodzony 26 maja 1889 w Nietulisku.

Stanisław Gepner herbu własnego był wybitnym znawcą historycznego umundurowania uzbrojenia oraz historycznych wyjazdowych pojazdów zaprzęgowych.

Był także malarzem i rysownikiem. Studia malarskie podczas nauki w warszawskim gimnazjum pobierał u Karola Ciszewskiego oraz podczas pobytu w Wiedniu (ukończył jednoroczny Abiturientenkurs w Akademii Handlowej w Wiedniu w 1913), gdzie uczęszczał do Kunstgewerbeschule.

Od 1914 do 1917 w wojsku rosyjskim, od 1918 do 1920 służył w kawalerii polskiej. Od 1919 roku rotmistrz. Od 1921 do 1929 w 20 pułku ułanów. Od 1932 do 1946 roku był kustoszem i współtwórcą wraz z Bronisławem Gembarzewskim Muzeum Wojska w Warszawie.

Podczas okupacji w działał w konspiracji, pod pseudonimem „Kostka”, od 1944 w randze majora AK. W latach 1946-1948 był kustoszem Muzeum Narodowego, oddziału w Wilanowie, od 1948 do 1950 Dyrektorem Państwowego Ośrodka Muzealnego w Łańcucie.

Równolegle do pracy zawodowej zajmował się twórczością malarską – tworząc przede wszystkim rysunki i akwarele oraz metaloplastykę o tematyce hipicznej i dotyczącej historycznego umundurowania. Zlustrował także Album Wojska Polskiego E. Wedla (1934) i Zarys dziejów uzbrojenia w Polsce W. Dziewanowskiego (1935).

Był stałym współpracownikiem Encyklopedii Wojskowej wydawanej od 1931 r. Po II wojnie ukazało się ok. 100 naukowych i popularyzujących artykułów na temat historycznego umundurowania, uzbrojenia oraz pojazdów zaprzęgowych. Już pośmiertnie i w kilkadziesiąt lat po jej opracowaniu ukazała się największa praca Stanisława Gepnera poświęcona umundurowaniu historycznemu Żołnierz polski – ubiór, uzbrojenie i oporządzenie 1832 – 1939, Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2014. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Aldona Cholewianka-Kruszyńska, Muzeum – Zamek w Łańcucie

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 09.08.2023

Stanisław Gepner zmarł 26 listopada 1965 w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu w Wilanowie.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Wanda Augustin” [link] (2022) – Anna Sztyk

„Wśród koni Stanisława Gepnera” (2006) – Stanisław Ledóchowski

„Przyjaciele Stanisław Gepner i Andrzej Grzybowski” (2005) – Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa

„Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie 1832-1939” (2014) – Stanisław Gepner

„Stanisław Gepner” (2020) – Aldona Cholewianka-Kruszyńska

„Sztandary jazdy polskiej” (1938) – Stanisław Gepner

„Rotmistrz Stanisław Gepner” (1987) – Stanisław Ledóchowski

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Stanisław Ledóchowski

Krytyk, scenograf, publicysta, autor wierszy. Kustosz pamięci o I Pułku Szwol. J. Piłsudskiego w Muzeum Romantyzmu w Opinogórze. Laureat nagrody im. Zygmunta Krasińskiego. Zasłużony dla kultury polskiej.

Czytaj więcej…

Galeria:

Por. 3. pułku strzelców konnych – Stanisław Gepner – Luty 1920
Ex libris książek Stanisława Gepnera
Autoportret – Stanisław Gepner (własność Andrzeja Grzybowskiego)
Oryginalna kartka pocztowa wysłana do Pana Stanisława Gepnera z 1937 roku
Kartka pocztowa z podziękowaniami dla Artura Bober, właściciela projektu Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka
Koń Stanisława Gepnera (1936), oryginalna akwarela – właść. Artur Bober
Kotylion (1924) – koń Stanisława Gepnera, oryginalna akwarela – właść. Artur Bober
Zizmiennyj – 5 szw. 13 pułku ułanów, Garwolin 1912
/Autor

Wielka bitwa kawalerii – Komarow, 1920

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

31.08.1920, przypadło 100 lecie Cudu nad Wisłą. Zatrzymanie przed strategicznym Zamościem i rozbicie pod Komarowem 1 Armii Konnej S. Budionnego.

______________________________________________________________

Bitwę pod Komarowem rozpoczął 31 sierpnia 1920 r. gen. Stanisław Haller, kierując rozkaz do dowódcy 1. DJ płk. Juliusza Rómmla, wyznaczający mu kierunek działania na Cześniki. Znajdowały się tam wycofywane spod Zamościa siły I Armii Konnej Budionnego.

Zwycięstwo polskiej kawalerii pod Komarowem to wynik świetnie przeprowadzonej bitwy na szczeblu taktycznym. Wystawia to polskiej kadrze dowódczej bardzo wysoką ocenę. Dotyczy to zwłaszcza rozumienia znaczenia manewru na polu bitwy. Na bardzo wysokim poziomie stała współpraca sztabu dywizji z jej brygadami. Mobilność i zgranie poszczególnych oddziałów to wynik doświadczenia nabytego w bitwach wojny 1920 r. Promowanie przez dowódców różnych szczebli inicjatywy działania swych podwładnych w zależności od sytuacji na polu walki w połączeniu ze współpracą i z umiejętnością synchronizacji działań poszczególnych rodzajów broni, tj. szarży kawalerii z ogniem ckm (taczanki) i artylerii, pozwoliły osiągnąć sukces pomimo przewagi liczebnej nieprzyjaciela.

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Piotr Kurowski

źródło: „Bitwa zamojska 1920” (2018) – Piotr Krukowski, Wydawnictwo Bellona

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 20.08.2024

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

Publikacje

„Pomnik Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej” (2022)

„Ostatnia taka szarża” (2021) – Robert Galara

„Pomnik chwały kawalerii i artylerii konnej” (2019) – Konrad Głuchowski, Tomasz Dudek

„Polskie Historie” [fragmenty] (2021) – Robert Galara

„Komarów 1920 rok” (2001) – Marek Magowski

„Ułańskie lato – bitwa pod Komarowem” (2001) – Marek Magowski

„Bitwa pod Komarowem” (1960) – Kornel Krzeczunowicz

„Księga jazdy polskiej” (1938) – Praca zbiorowa

„Bitwa zamojska 1920” [fragmenty] – Piotr Krukowski

„Komarów Widziany 'od dołu'” – Jan Bielicki

Periodyki

Nowy Przegląd Kawaleryjski – 2008-28

Filmy

Bolszewika goń, goń, goń, czyli Komarów 1920 | FILM

Bitwa pod Komarowem 1920 | FILM

Linki

„Działania 1 Dywizji Jazdy w ramach Grupy Pościgowej gen. ppor. Stanisława Hallera” [link] (2013) – Daniel Koreś

„Bitwa Warszawska w Muzeum – Zamek w Łańcucie” [link] – Aldona Cholewianka-Kruszyńska

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka

KAWALERIA – KONIE, WOJNA I SPORT
Cykl popularnych monografii pułków i oddziałów kawalerii II Rzeczypospolitej, przygotowywany przez Lesława Kukawskiego oraz innych uznanych autorów w oparciu o bogatą literaturę przedmiotu.

Dowiedz się więcej…

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Jacek Woźniakowski

Polski historyk sztuki, pisarz, eseista, publicysta, dziennikarz, edytor, wydawca, tłumacz literatury pięknej. Pierwszy demokratycznie wybrany prezydent Krakowa (w latach 1990–1991). Profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Czytaj więcej…

Galeria:

„Bitwa pod komarowem”, mal. Jerzy Kossak.
„Szarża pułku ułanów”, mal. Wojciech Kossak. Fot. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
Fotografia autorstwa Krzysztofa Bobko przedstawiające Pomnik Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w krajobrazie pola bitwy pod Komarowem. Źródło: www.bitwapodkomarowem.pl.
Fotografia autorstwa Krzysztofa Bobko przedstawiające Pomnik Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w krajobrazie pola bitwy pod Komarowem. Źródło: www.bitwapodkomarowem.pl.
Fotografia autorstwa Krzysztofa Bobko przedstawiające Pomnik Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w krajobrazie pola bitwy pod Komarowem. Źródło: www.bitwapodkomarowem.pl.
Fotografia autorstwa Krzysztofa Bobko przedstawiające Pomnik Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w krajobrazie pola bitwy pod Komarowem. Źródło: www.bitwapodkomarowem.pl.
Fotografia autorstwa Krzysztofa Bobko przedstawiające Pomnik Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w krajobrazie pola bitwy pod Komarowem. Źródło: www.bitwapodkomarowem.pl.
Fotografia autorstwa Krzysztofa Bobko przedstawiające Pomnik Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w krajobrazie pola bitwy pod Komarowem. Źródło: www.bitwapodkomarowem.pl.
Fotografia autorstwa Krzysztofa Bobko przedstawiające Pomnik Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w krajobrazie pola bitwy pod Komarowem. Źródło: www.bitwapodkomarowem.pl.
/Autor

Wowa Brodecki

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Jeździec pamięci. Aktor, dla, którego umiłowanie tradycji kawalerii, służby i wierności Polsce, stało się przesłaniem życiowym.

Urodził się 20 kwietnia 1942 r. w Uściługu Wołyńskim.

______________________________________________________________

„Wysoki szczupły i brodaty polski jeździec opięty mundurem z ostatniej wojny przemierza całą Europę, ażeby ukwiecić makami sławne miejsca gdzie wałczyła 1 Polska Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka.

Taka i tak zachowująca się osoba mogłaby się wydawać nieco archaiczna, a pojawienie się na zatłoczonych arteriach komunikacyjnych oficera kawalerii Włodzimierza Brodeckiego usadowionego na swym koniu, jest naprawdę zaskakujące.

Tymczasem około czterdzieści osób – wśród których kapelan polski, wielu Merów i dawnych kombatantów zebrało się na cmentarzu wojskowym d’Urville-Langannerie we czwartek około godziny 11.00, aby przyjąć tak niezwykłego jeźdźca pamięci.

Trzeba powiedzieć, że pobożna wędrówka zaczęła się dużo wcześniej i że już pięć lat temu ten sam oficer i na tym samym koniu udał się do Włoch pod Monte Cassino, gdzie na miejscach krwawych walk obficie kwitną maki. Tego roku trasa przejazdu zaczęła się 29 lipca 1989 w Krakowie i biegła przez Niemcy, Holandię, Belgię i Francję aby zakończyć się 1 września w Polsce, gdzie będzie obchodzona rocznica rozpoczęcia drugiego światowego konfliktu. W czwartek więc odbyła się na cmentarzu krótka uroczystość: jeździec przyszedł oddać hołd przed mauzoleum, na progu którego położył bukiet maków, biorąc uprzednio z jednego z grobów nieco ziemi, aby zawieźć ja do uświęconego miejsca w Polsce (Kościół Garnizonowy w Kielcach).

Jutro będzie Falaise, Chambois… 25000 km przebytych po Europie przez niezwykłego świadka polskiej wierności bohaterom poległym w wojnie.”

J.C.

Le cavalier du souven. Ouest France, Falaise-Vire 19/20 sierpień 1989 NR 13624

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 20.08.2024

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Figura konia i jej konteksty kulturowe” (2021) – M. Dybowska

„Wowa Brodecki – Jeździec Pamięci” (2009) – Ryszard Dzieszyński

Pokrewne Legendy:

Galeria:

1 samotny rajd konny Chełm-Kraków-Monte Cassino, Wowa Brodecki i klacz Kamea,
40 rocznica bitwy pod Monte Cassino, 1984 rok.
Jeździec Pamięci – płk Wowa Brodecki i klacz Kamea.
Wowa Brodecki w roli pisarza wojsk zaporowskich. Ogniem i Mieczem,
reż. Jerzy Hoffman 1999.
Wowa Brodecki i Anna Bober przy rzeźbie Winners promującej najlepsze polskie konie na 100 lecie niepodległości, Cavaliada Kraków 2019.
Płk Wowa Brodecki w Szkole Podstawowej w Pierzchowie w dniu jej Patrona,
gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, 2016 rok.
Wowa Brodecki z ogierem Barbakan xx (hod. Janów Podlaski), samotny rajd konny szlakiem bojowym 1 Warszawskiej Samodzielnej Brygady Kawalerii LWP.
Chełm-Łaba, 1975 rok. Fot. J. Jurkowski.

/Autor

Zdzisław Dziadulski

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Dwukrotny olimpijczyk (IO Paryż 1924 – koń 'Zefir’, IO Amsterdam 1928– 'The Lad’ – rezerwowy). 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.

______________________________________________________________

Urodzony 8 grudnia 1896 roku w Krakowie.

Syn Leona i Katarzyny z Korneckich. Już w czasie nauki w szkole średniej był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich.

W sierpniu 1914 roku wstąpił do oddziałów Piłsudskiego. Walczył w szeregach 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich, w 1917 roku był ranny.

W listopadzie 1918 roku zgłosił się w Hrubieszowie do odtwarzanego przez rtm. Gustawa Orlicz-Dreszera 1 pułku (później 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego), z którym walczył w wojnie polsko-bolszewickiej – dwukrotnie ranny w 1919 i 1920 roku. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari i czterokrotnie Krzyżem Walecznych.

Awanse w Wojsku Polskim: 3 lutego 1920 roku mianowany na stopień podporucznika kawalerii, zweryfikowany jako porucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku, 1924 rotmistrz, 1932 major, 1939 podpułkownik, 2007, pośmiertnie – pułkownik.

Doskonale oceniany przez przełożonych – jako o żołnierz, dowódca i jeździec.

W macierzystym 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego był m.in. dowódcą szwadronu, kwatermistrzem, a od października 1936 roku zastępcą dowódcy. W lipcu 1939 roku został odkomenderowany do Wojskowego Biura Historycznego, po ogłoszeniu mobilizacji wrócił do pułku. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Hanna Łysakowska

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 14.05.2024

Zdzisław Dziadulski wiosną 1940 roku wraz z jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa i zamordowany. Miał wtedy 44 lata. Pochowany wraz z innymi jeńcami na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie, w Piatichatkach.

1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego

(mp. Warszawa, otok amarantowy).

Pułk nawiązywał do tradycji 1 Pułku Lekkokonnego Polskiego Gwardii cesarza Napoleona I oraz 1 Pułku Ulanów Legionów Polskich „Beliny”. Odtworzony został w listopadzie 1918 r. przez oficerów dawnego 1 p.uł. Leg. z rtm. Gustawem Orlicz-Dreszerem na czele. Od 1921 r. pułk stacjonował w Warszawie w pobliżu Belwederu. Mówiono, że należał do elity pułków kawalerii okresu międzywojennego. Popularnie nazywany był „Gwardią Narodową”, choć oficjalnie nigdy tej nazwy nie otrzymał.

Ciesz się dzielny szwoleżerze,
Masz protekcję w Belwederze.

Szwoleżery kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.

Kręcą d…, kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.

Chcą gwardyjskie mieć maniery.
Be Be ery, szwoleżery.

Zawsze dumny z szefa swego,
To szwoleżer Piłsudskiego.

Szwoleżerski górą bierze,
Przy protekcji w Belwederze.

W Belwederze, na kwaterze
Pośpisz bracie szwoleżerze.

A pamiętaj szwoleżerze,
Że masz wartę w Belwederze.

Od parady i od święta,
Dla ochrony Prezydenta.

Siedzą sobie tak w Warszawie
Przy kieliszku i przy kawie.

Cała kupa jest frajerów
W pierwszym pułku szwoleżerów.

Więcej panów niż frajerów,
To jest pierwszy szwoleżerów.

Trochę panów i malarzy,
To jest pierwszy pułk koniarzy.

Z adiutantów i lekarzy
Ma Warszawa pułk gówniarzy.

Źródło: Żurawiejki (1995) – Stanisław Radomyski

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Zdzisław Dziadulski. Jeździec z marmuru” [link] (2021) – Sportowcy dla niepodległej

„Zdzisław Dziadulski – dwukrotny olimpijczyk zamordowany w Katyniu” (2020) – Hanna Łysakowska

„Zdzisław Dziadulski” (2012) – Witold Duński

„Historia jeździectwa, cz. XII” (1992) – Witold Domański

“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Ludzie

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Czytaj więcej…

Galeria:

Berlin, zimowe, halowe zawody konne, styczeń 1936.
Od prawej: por. Janusz Komorowski, mjr Zdzisław Dziadulski, płk Tadeusz Komorowski (szef ekipy), mjr Wilhelm Lewicki, por. Stanisław Czerniawski. Fot. Agencja: Atlantic, Berlin; ze zbiorów NAC
Polska drużyna na konkursach w Londynie 1925 r. Drugi od lewe mjr. Zdzisław Dziadulski. Fot. ze zbiorów NAC
Na Hannibalu rtm. Zdzisław Dziadulski zdobył pierwszą nagrodę w Konkursie Prix des Grands Hotels do Nice w 1925 roku.
Pomnik Katyń – Charków
/Autor

Zdzisław Kawecki

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Srebrny medalista z IO w Berlinie (koń 'Bambino’). Kawaler Krzyża Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi. 7. Pułk Strzelców Konnych Wlkp.

______________________________________________________________

Urodził się dnia 21 maja 1902 r. w Husiatynie na Podolu w rodzinie ziemiańskiej.

Zdzisław Szczęsny Gozdawa Kawecki Był synem Stanisława i Jadwigi z Gończakowskich.

Rodzice posiadali majątek ziemski w powiecie kosowskim. Edukację szkolną rozpoczął w szkole powszechnej w rodzinnym mieście, a kontynuował w gimnazjum klasycznym w Kołomyi. Egzamin maturalny złożył w 1921 r. w gimnazjum w Stanisławowie.

Jako uczeń gimnazjum, dnia 1 listopada 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej (dalej: POW). Uczestniczył w walkach z Ukraińcami na Pokuciu i w obronie Kołomyi (24-27 maja 1919 r.). Dnia 1 czerwca 1919 r. zgłosił się jako ochotnik do 6. Pułku Ułanów Kaniowskich, skąd dnia 6 listopada został oddelegowany do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie (1919-1920), a po jej ukończeniu do Szkoły Podchorążych Jazdy w Przemyślu (1920). Dnia 1 maja 1920 r. otrzymał przydział do 18. Pułku Ułanów w Grudziądzu i awans na podchorążego (7 maja 1920 r.). (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Renata Urban
Fragmenty książki pt. Jeźdźcy-olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 14.05.2024

Zdzisław Kawecki został rozstrzelany w Katyniu przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD, w kwietniu 1940. roku. Jest pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Zdzisław Szczęsny Gozdawa-Kawecki” [link] (2021)

„Niezwykłe historie Biało–Czerwonych. Jeźdźcy – srebrni medaliści w WKKW na IO’36 w Berlinie” [link] (2019)

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Zdzisław Kawecki” (2012) – Witold Duński

„Berlin 1936, czyli o słynnym polskim olimpijskim konkursie WKKW” [link] (2012)

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” [fragmenty] (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Historia jeździectwa, cz. XII” (1992) – Witold Domański

„Historia jeździectwa, cz. XI” (1992) – Witold Domański

„Olimpiada w Berlinie w 1936 r.” (1982) – Witold Pruski

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Polskie jeździectwo w 1936 roku” (1937) – Leon Kon

„Die Reitkunst Der Welt an des olympischen spielen 1936” [DE][EN][FR] (1937) – G. Rau

„Igrzyska konne XI Olimpiady” (1936) – Leon Kon

„Jury d`appel olimpijskie odebrało Polsce srebrny medal w konkursie Militari” (1936)

„Ciężko wywalczony – srebrny medal olimpijski” (1936) – Tadeusz Grabowski

„Konie na Olimpiadzie 1936 roku – Bambino” (1936)

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Galeria:

Rtm. Kawecki na Bambino w próbie terenowej olimpijskiego WKKW w Berlinie

Fot. ze zbiorów NAC
Rtm. Zdzisław Kawecki na Bambino na igrzyskach olimpijskich w Berlinie

Fot. ze zbiorów NAC
Międzynarodowe Konkursy Hippiczne w Warszawie w 1937 r. Od lewej: rtm. Seweryn Kulesza na Tośce, rtm. Henryk Roycewicz na Arlekinie III, rtm. Zdzisław Kawecki na Bambino udają się do loży honorowej, gdzie gen. Juliusz Rómmel wręczy im Honorowe Odznaki Jeździeckie za zdobycie srebrnego medalu olimpijskiego na igrzyskach w Berlinie w 1936 r.

Fot. ze zbiorów NAC
/Autor

Czesław Wojtyniak

PL/EN

Ksiądz Czesław Wojtyniak – uczestnik wojny polsko-bolszewickiej jako kapelan 15. Pułku Ułanów Poznańskich. Były kapelan 1. Pułku Ułanów Wielkopolskich.

______________________________________________________________

Urodził się 19 lipca 1891 roku w Puszczykowie powiat Poznań jako syn Walentego i Agnieszki z domu Motylak. Został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w budynku więzienia w Kalininie, w kwietniu 1940 roku. Spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje.

Czesław Wojtyniak ukończył niemieckie Gimnazjum Królewskie w Poznaniu oraz Seminarium Duchowne w Poznaniu i Gnieźnie. Święcenia kapłańskie otrzymał w dniu 29 grudnia 1914 r. W czasie nauki był działaczem polskich organizacji patriotycznych. Od 1915 r. wikariusz w Pniewie i Kostrzynie. Pod koniec pierwszej wojny światowej wcielony na kapelana do 7. Pułku Grenadierów w armii niemieckiej. Od jesieni 1918 r. wikariusz w Kościanie. W czasie Powstania Wielkopolskiego kapelan oddziału kawalerii.

W czerwcu 1919 r. został przyjęty jako ochotnik do Wojska Polskiego na kapelana służby czynnej w stopniu kapitana i skierowany do 15. Pułku Ułanów Poznańskich, a od grudnia 1919 r. był proboszczem 14. Dywizji Piechoty i w składzie tych formacji uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Za bohaterstwo na froncie litewsko-białoruskim 2-krotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor tekstu: Elżbieta Perec

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Czesław Wojtyniak – kapelan 15 Pułku Ułanów Poznańskich” (2020) – Barbara Tarkowska

„Ks. pułkownik Czesław Wojtyniak (1891–1940)” (2019) – Bogusław Szwedo

Galeria:

Ks. płk Czesław Wojtyniak i oficerowie 15. Pułku Ułanów Poznańskich. Fotokopia zdjęcia udostępnionego przez Muzeum Wojska w Poznaniu.
/Autor