Wpisy

Biało-Czerwony Puchar Narodów – Nowy Jork, 1926-29

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

______________________________________________________________

25 listopada 1926, polscy jeźdźcy wygrali w Nowym Jorku prestiżowy Puchar Narodów. Sukces ten traktowany był jako emanacja narodowego ducha i demonstracja siły polskiej armii.  
______________________________________________________________

We wrześniu 1926 r. Polska otrzymała zaproszenie do wzięcia udziału w Międzynarodowych Konkursach Hipicznych w Nowym Jorku.

„(…) Zaproszenie przyszło niespodzianie, w ostatniej chwili, i to głównie dzięki pułk. Zahorskiemu, oraz w dużym stopniu dzięki staraniom naszego posła w Waszyngtonie, p. Ciechanowskiego, jak również i generalnego konsula w Nowym Jorku, p. Dr. Gruszki. (…)”

W zaproszeniu określono: ilość jeźdźców, koni i ordynansów. W związku z tym Ministerstwo Spraw Wojskowych wyznaczyło 3 oficerów mających się udać na zawody nowojorskie: mjr. Michała Toczka z 10 DAK, rtm. Adama Królikiewicza z 1 pułku szwoleżerów i por. Kazimierza Szoslanda z 2 pułku ułanów.

Mjr Toczek i por. Szosland zostali wezwani do Warszawy, gdzie przebywał rtm. Królikiewicz. Treningi rozpoczęły się w pobliżu Departamentu Kawalerii 1 pułku szwoleżerów. Aby przygotować się na wyjazd, nie było zbyt dużo czasu. Nie spodziewając się udziału w konkursach, dano odpoczynek koniom po wiosennych zawodach w Nicei, Rzymie, Neapolu, Mediolanie i Warszawie.

28 października polska drużyna wyjechała do Antwerpii. Poszczególnym jeźdźcom towarzyszyły następujące konie: mjr Toczek – Faworyt i Hamlet, rtm. Królikiewicz – Jacek i własny Unigeno, por. Szosland – Redgledt i własny Morinus.

Przez Zbąszyn – Berlin – Aachen – Brukselę Polacy dotarli do Antwerpii na kilka dni przed załadowaniem na okręt.
(…)


Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)
Autor: Agata Duda

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 25.10.2023

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Pierwsza wyprawa jeźdźców polskich do Stanów Zjednoczonych w 1926 r.” (2021) – Agata Duda

„Nowy Jork biało-czerwony. Puchar Narodów 1926” – Piotr Banasiak

„Jeszcze Polska… w Madison Square Garden” (2012) – Krzysztof Kraśnicki

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

„Międzynarodowe Konkursy Hippiczne w Warszawie” (1927)

„Głosy prasy amerykańskiej o tryumfach polskich kawalerzystów w Nowym Jorku” (1926)

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Michał Toczek

Żołnierz, major, artylerzysta. Jeździec i trener. Odznaczony m. inn. 3. krotnie Krzyżem Walecznych. Zwycięzca PN, Nowy Jork 1926 r., Nicea 1926 Hamlet 2.20. (II m.),

Czytaj więcej…

Galeria:

I Nagroda w zawodach o Puchar Narodów, New York 1926 r. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Rtm. Adam Królikiewicz, rtm. Zdzisław Dziadulski, rtm. Michał Woysym-Antoniewicz, rtm. Henryk Dobrzański („Hubal”), rtm. Edmund Chojecki, mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland, instruktor grupy por. Leon Kon, 1926 r. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Międzynarodowe Zawody Jeździeckiej o Puchar Narodów w Nowym Jorku w 1926 roku, zwycięzcy rywalizacji (od lewej): rtm. Adam Królikiewicz na Jacku, mjr Michał Toczek na Hamlecie, por. Kazimierz Szosland na Readgledtcie podczas treningu.
NAC, sygn. 3/1/0/5/1064/2.
Michał Toczek na koniu Highborn, 1926 r. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Bohaterowie z Madison Square Garden. Polska drużyna na nowo rozsławiła imię Polski zdobywając na własność główną nagrodę „Interational Military Trophy”, tzw. amerykański 'Puchar Narodów’. Stoją od lewej: por. Starnawski, pułk. Dreszer – kierownik ekspedycji, por. Gzowski i por. Zgorzelski. Źródło: Wielkopolska Ilustracja nr 9, 1 grudzień 1929.
Polska ekipa przed wizytą w Białym Domu. Stoją od lewej: por. Stefan Starnawski, płk Rudolf Dreszer, ambasador Polski w Stanach Zjednoczonych Ameryki Tytus Filipowicz, por. Kazimierz Gzowski, por. Władysław Zgorzelski. 1929 r. Źródło: NAC.





Po trzecim zwycięstwie w Pucharze Narodów w słynnej nowojorskiej Madison Square Garden, Polacy — w składzie (od lewej) por. Stefan Starnawski, por. Kazimierz Gzowski i por. Władysław Zgorzelski — zdobyli Puchar na własność. Trofeum trzyma szef ekipy płk Rudolf Dreszer

/Autor

Zdzisław Dziadulski

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Dwukrotny olimpijczyk (IO Paryż 1924 – koń 'Zefir’, IO Amsterdam 1928– 'The Lad’ – rezerwowy). 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.

______________________________________________________________

Urodzony 8 grudnia 1896 roku w Krakowie.

Syn Leona i Katarzyny z Korneckich. Już w czasie nauki w szkole średniej był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich.

W sierpniu 1914 roku wstąpił do oddziałów Piłsudskiego. Walczył w szeregach 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich, w 1917 roku był ranny.

W listopadzie 1918 roku zgłosił się w Hrubieszowie do odtwarzanego przez rtm. Gustawa Orlicz-Dreszera 1 pułku (później 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego), z którym walczył w wojnie polsko-bolszewickiej – dwukrotnie ranny w 1919 i 1920 roku. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari i czterokrotnie Krzyżem Walecznych.

Awanse w Wojsku Polskim: 3 lutego 1920 roku mianowany na stopień podporucznika kawalerii, zweryfikowany jako porucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku, 1924 rotmistrz, 1932 major, 1939 podpułkownik, 2007, pośmiertnie – pułkownik.

Doskonale oceniany przez przełożonych – jako o żołnierz, dowódca i jeździec.

W macierzystym 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego był m.in. dowódcą szwadronu, kwatermistrzem, a od października 1936 roku zastępcą dowódcy. W lipcu 1939 roku został odkomenderowany do Wojskowego Biura Historycznego, po ogłoszeniu mobilizacji wrócił do pułku. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Hanna Łysakowska

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 25.10.2023

Zdzisław Dziadulski wiosną 1940 roku wraz z jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa i zamordowany. Miał wtedy 44 lata. Pochowany wraz z innymi jeńcami na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie, w Piatichatkach.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Zdzisław Dziadulski. Jeździec z marmuru” [link] (2021) – Sportowcy dla niepodległej

„Zdzisław Dziadulski – dwukrotny olimpijczyk zamordowany w Katyniu” (2020) – Hanna Łysakowska

„Zdzisław Dziadulski” (2012) – Witold Duński

“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Czytaj więcej…

Galeria:

Berlin, zimowe, halowe zawody konne, styczeń 1936.
Od prawej: por. Janusz Komorowski, mjr Zdzisław Dziadulski, płk Tadeusz Komorowski (szef ekipy), mjr Wilhelm Lewicki, por. Stanisław Czerniawski. Fot. Agencja: Atlantic, Berlin; ze zbiorów NAC
Polska drużyna na konkursach w Londynie 1925 r. Drugi od lewe mjr. Zdzisław Dziadulski. Fot. ze zbiorów NAC
Na Hannibalu rtm. Zdzisław Dziadulski zdobył pierwszą nagrodę w Konkursie Prix des Grands Hotels do Nice w 1925 roku.
Pomnik Katyń – Charków
/Autor

Henryk Dobrzański

PL/EN

Żołnierz, jeździec, olimpijczyk. Ostatni polski dowódca Oddziału Wydzielonego w czasie II wojny światowej. Zginął z bronią w ręku.

______________________________________________________________

Urodził się 22 czerwca 1897 w Jaśle.

Kawaler orderu wojennego Virtutti Militari – dwa razy, krzyża walecznych – cztery razy. Krzyż Orląt Lwowskich i Krzyż Wschodni.

Major Henryk ps. „Hubal” Dobrzański był ostatnim polskim dowódcą Oddziału Wydzielonego w czasie II wojny światowej.

Startując na koniu Mumm Extra-Dry wraz z Kazimierzem Szoslandem (Cezar), Karolem Rómmlem (Rewecliff) i Adamem Królikiewiczem (Picador) zdobywa pierwszy dla Polski Puchar Narodów, Nicea 1925.

Tego samego roku w pałacu sportowym Olimpia w Londynie, w konkursie Pucharu Narodów jako jedyny zawodnik pokonał parcours dwukrotnie, bezbłędnie.

Wyczynu tego dokonał na koniu Fagas użyczonym przez por. Leona Kona. Ur. 1912, maści gniadej, 162 cm w kłębie. Pochodzenie niemieckie. Do roku 1923 był to koń służbowy kolejnych dowódców 16 Pułku Ułanów Wielkopolskich. Uczestniczył w działaniach frontowych w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Za ten wyczyn od księcia Walii otrzymał złotą papierośnicę z wygrawerowanym napisem: „The best individual score of officers of all nations” (kliknij aby przeczytać więcej).

Przegrana wojna obronna nie skłoniła go do rezygnacji z walki o Polskę. Na wieść o upadku Warszawy powiedział: „
(…) Ja w żadnym razie broni nie złożę, munduru nie zdejmę… tak mi dopomóż Bóg!„.

Przeczytaj na pcbj.pl artykuł o ulubionych koniach Henryka Dobrzańskiego:
Hubal. Major nie tylko na siwym koniu – Tropem Hubala, Ewa Pawlus

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Henryk Dobrzański poległ z bronią w ręku 30 kwietnia 1940 pod Anielinem. Do tej pory nie odnaleziono grobu ze szczątkami mjr. Dobrzańskiego.

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„126. Rocznica urodzin Henryka Hubal-Dobrzańskiego, Majora Hubala” [link] (2023) – Jacek Lombarski

„Major Dobrzański – 'Piękny Henio'” (2023) – Ewa Pawlus

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Henryk Dobrzański i Jego pobyt w podwarszawskim majątku Krubki” (2022) – Ewa Pawlus

Rocznica pobytu mjr. Hubala w Krubkach (2022) | FILM

„Ostatni koń mjr Dobrzańskiego” (2022) – Ewa Pawlus

„Śladami majora Henryka Dobrzańskiego Hubala. Ostatnie dni.” [fragmenty] (2022) – Jacek Lombarski

„Henryk Dobrzański – dżokej, jeździecki reprezentant Polski” (2021) – Ewa Pawlus

„Henryk Dobrzański. Na koniu i w mundurze” [link] (2021) – Sportowcy dla niepodległej

„Major Hubal – Fakty, legendy i mity – tom II” [fragmenty] (2021) – Jacek Lombarski

„Hubal. Major nie tylko na siwym koniu” (2020) – Ewa Pawlus

„Major Hubal – Fakty, legendy i mity – tom I” [fragmenty] (2020) – Jacek Lombarski

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Sportowcy na froncie” [link] – Karolina Apiecionek

„Dobrzański-Hubal Henryk” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Major Hubal: legendy i mity” fragmenty (2011) – Jacek Lombarski

„Kraśnica” (2002) – Roman Pankiewicz

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Złota Papierośnica księcia Walii” (1959) – Adam Królikiewicz

Zobacz powiązane artykuły:

Ludzie

Michał Toczek

Żołnierz, major, artylerzysta. Jeździec i trener. Odznaczony m. inn. 3. krotnie Krzyżem Walecznych. Zwycięzca PN, Nowy Jork 1926 r., Nicea 1926 Hamlet 2.20. (II m.),

Czytaj więcej…

Ludzie

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Czytaj więcej…

/Autor

Kazimierz Szosland

PL/EN

mjr sł. st. Wojska Polskiego, czołowy jeździec polski w latach 1923-1935, dwukrotny olimpijczyk (1924 i 1928 – srebro).

______________________________________________________________

Urodzony 21 lutego 1891 w miejscowości Grzymaczew pow. Kalisz.

Syn Stanisława i Kazimiery z Białobrzeskich. Otrzymał świadectwo dojrzałości w 7-klasowej Szkole Handlowej w Kaliszu (1911), po czym zaliczył 6 semestrów na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej.

Żołnierz armii rosyjskiej (1915), od 18 listopada 1918 ochotniczo w Wojsku Polskim. Zasilił 3 szwadron 2 Pułk Ułanów Grochowskich im. gen. J. Dwernickiego, któremu pozostał wierny aż do wojny obronnej 1939. W jego szeregach przeszedł kampanię ukraińską, potem front bolszewicki.

Od kwietnia 1919 rozpoczął wojskową edukację kończąc Warszawską Szkołę Podchorążych i Centrum Szkolenia Podchorążych Kawalerii (Przemyśl) specjalizując się w budowie dróg i mostów. Mianowany ppor. (1920) zakończył w tym stopniu swój udział w działaniach wojennych (15 marca 1921).

Był dowódcą kompanii sztabowej (1921-1922) i dowódcą plutonu po awansie na porucznika (1923), ale coraz więcej miejsca w jego życiu prywatnym i służbowym zaczęły odgrywać konie.

Kazimierz Szosland należał do czołowych reprezentantów Polski, a równocześnie i nieco później – znakomitych nauczycieli – instruktorów jazdy konnej Centrum Wyszkolenia Artylerii, by w końcu zostać kierownikiem Grupy Sportu Konnego Wojska Polskiego (15 kwietnia 1937).

Początek bogatej kariery zawodniczej Szoslanda przypada na koniec 1922, kiedy por. Leon Kon z macierzystego 2 puł. został przeniesiony do szkoły kawalerii w Grudziądzu, by rozpocząć przygotowania polskich jeźdźców do występu olimpijskiego w Paryżu.

Olimpijskie doświadczenia nie poszły na marne. Pierwszy znaczący sukces odnieśli Polacy (ppłk K. Rómmel, rtm. A. Królikiewicz, rtm. H. Dobrzański, por. K. Szosland, por. W. Zgorzelski) już rok później (1925) na konkursach w Nicei. Były to zwycięstwa bez precedensu. Takiej przewagi jednej drużyny nad wszystkimi innymi, jaką uzyskała ekipa polska, konkursy tamtejsze w całej swej historii nie znały. Jeszcze większy rezonans miały występy naszych jeźdźców w Nowym Jorku (wrzesień 1926). Szosland (startował na „Readgledt’cie”) był gwiazdą pierwszej wielkości, przyczyniając się do wygrania Pucharu Narodów (The International Military Trophy), gdzie w pokonanym polu zostali jeźdźcy Francji, Belgii, Kanady, Holandii , Hiszpanii i USA. Gratulacjom nie było końca, a nazwiska M. Toczka, A. Królikiewicza, K. Szoslanda wraz z podziękowaniami w imieniu służby, znalazły się w Rozkazach Dziennych MS Wojsk. z podpisami ministra W. Sikorskiego i szefa Departamentu Kawalerii M. T. Tokarzewskiego.

Major Kaziemierz Szosland był rekordzistą pod względem ilości startów w konkursach o Puchar Narodów (23 starty). Wraz z ekipą zwyciężał 9 razy: Nicea (1925, 1928), Nowy Jork (1926), Warszawa (1927, 1931, 1933), Ryga (1931, 1932), Spa (1935).

Najbardziej spektakularny sukces odniósł podczas kolejnych igrzysk olimpijskich. Polacy minimalnie ulegli Hiszpanom, ale wyprzedzili Szwedów (10 pkt. karnych) i wspaniałe ekipy Włoch, Portugalii i Francji (wszystkie po 12 pkt. karnych), Niemiec (14), Szwajcarii i USA (po 18) i Holandii (26). „Polacy byli zupełnie pierwszorzędni”- napisał o nich m. in. czołowy niemiecki hipolog Gustaw Rau.

Wybuch II wojny światowej zastaje Szoslanda w Grudziądzu, gdzie otrzymuje rozkaz, aby wraz z grupą oficerów i personelu pomocniczego (była w nim także żona Stefania wraz z synem Andrzejem i rodzina mjr A. Królikiewicza), przetransportować najlepsze polskie konie sportowe z Grudziądza do Sarn. Niestety, pod Górą Kalwarią od bomb lotniczych ginie większość koni znanych na wszystkich hipodromach Europy (m. in. najprawdopodobniej również wspaniały „Arlekin” rotmistrza Roycewicza).

Widząc zbliżający się koniec wrześniowej kampanii Szosland ma nadzieję przedrzeć się do granicy węgierskiej i dalej na zachód. Zagarnięty przez Armię Czerwoną w okolicach Lwowa, ucieka z niewoli, powraca do Warszawy, a później osiedla się w Wieżówce pod Grodziskiem Mazowieckim. Szybko nawiązuje kontakt z komórką ZWZ – AK.

Zamordowany strzałem w głowę na oczach żony i syna w drzwiach swojego domu w Jeżówce w nocy z 18 na 19 kwietnia 1944 (akt zgonu z 20 kwietnia).

Szczegóły jego śmierci są owiane tajemnicą. Są autorzy, którzy podają, że zginął z rąk komunistycznych partyzantów. Morderstwo mogło wiązać się z faktem, że był oficerem AK i skarbnikiem obwodu Bażant. Wg wielu źródeł zaopatrywał oddziały partyzanckie w żywność i konie. Przyjmował zrzuty z Anglii.

We wsi Adamowizna pod Grodziskiem Mazowieckim znajduje się ulica 'K. Szoslanda’.

źródło: https://olimpijski.pl/olimpijczycy/kazimierz-szosland/

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Kazimierz Szosland został zamordowany w Jeżówce, noc z 18 na 19 kwietnia 1944 r. Miał wtedy 53 lata. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Mazowieckim.

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Kazimierz Szosland” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Wspomnienie o majorze Kazimierzu Szoslandzie” (1979) – Wiktor Olędzki, Bronisław Skulicz

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„W obronie przez nas obranego systemu jazdy konnej” (1932) – Michał Woysym-Antoniewicz, Józef Trenkwald

“Amsterdam – Hilversum” (1928) – Leon Kon

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

Zobacz powiązane artykuły:

Galeria:

Zdjęcie z archiwum NAC, od lewej: rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland
/Autor

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzykrotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

______________________________________________________________

Urodzony 22 maja 1888 w Grodnie.

Odznaczony: krzyż srebrny orderu Wojennego Virttuti Militari, Medal za wojnę 1918-1921, Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Domowego pw. świętych Maurycego i Łazarza (Włochy),
Medal V Olimpiady (1912, Sztokholm, Szwecja) – tutaj, gdyby nie potknięcie Ziablika na ostatnim rowie, które spowodowało upadek i złamanie u jeźdźca kilku żeber, najprawdopodobniej zwyciężyłby w tym konkursie. Za doskonałą jazdę przyznano mu medal olimpijski, który miał prawo nosić razem z orderami.

Trzykrotny olimpijczyk
– Sztokholm 1912 (w reprezentacji Rosji): skoki przez przeszkody indywidualnie – 9 miejsce, koń Ziablik.
– Paryż 1924: skoki przez przeszkody indywidualnie – 10 miejsce, drużyna – 6 miejsce, koń Faworyt; WKKW: indywidualnie – 10. miejsce, drużyna – 7 miejsce, koń Krechowiak;
– Amsterdam 1928: WKKW: indywidualnie 26 miejsce, drużyna – 3 miejsce (brązowy medal), koń Donneuse.

Karol Rómmel na koniu Revcliffe był członkiem ekipy (Królikiewicz/PICADOR, Kazimierz Szosland/CEZAR, Henryk Dobrzański/MUM EXTRA-DRY), która w Nicei (Francja) 26 kwietnia 1925 roku wywalczyła dla Polski pierwszy Puchar Narodów.

Przyczynił się do zdobycia Pucharu Narodów dla Polski jeszcze w roku 1927 w Nowym Jorku i 1928 w Nicei.

Był mistrzem Polski w roku 1935 na klaczy Sachara i 1937 na wałachu Dyngus. Na tym samym koniu zdobył też srebrny medal w 1938 roku. Brązowy medal MP zdobył w 1934 na Aliancie.

Baron Karol Rómmel ukończy Korpus Kadetów w Odessie w 1906 roku, a Pawłowską Junkierską Szkołę Piechoty w Petersburgu w 1908 roku.

Służbę jako podporucznik zaczął w Izmajłowskim Pułku Pieszej Gwardii w Petersburgu. Tam też z pomocą dowódcy zaczął studiować malarstwo i rysunek w klasie batalistycznej N.S. Samokisza na ASP w Petersburgu.

Jako oficer piechoty (!!) został reprezentantem Rosji w jeździeckiej ekipie olimpijskiej (Sztokholm 1912). W 1913 roku Karol Rómmel ustanowił w Petersburgu rekord skoku na szerokość – 694 cm, na klaczy pełnej krwi angielskiej MONNA VANNA.

W Armii Rosyjskiej do roku 1917 w stopniu pułkownika. Do Wojska Polskiego został przyjęty 15.07.1919 roku, w stopniu majora. W Polsce kierował między innymi Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu (polskim ośrodkiem szkolenia reprezentacji jeździeckiej).

W roku 1938 nakładem Wojskowego Instytutu Naukowo-Oświatowego, wydał książkę: „Zaprawa i jazda wyścigowa – praktyczne wskazówki zaprawy konia do wyścigów z przeszkodami i biegów na przełaj” (prowadzimy starania o licencję na dygitalizację tej książki, która ukaże się na na naszych stronach).

W 1939 roku ustanowił rekord Polski w skoku na wysokość 198 cm, na koniu DYNGUS. W latach 1919-1939 brał udział w ponad 490 konkursach i wyścigach przeszkodowo-płotowych, zdobywając pierwsze miejsce ponad 200 razy.

W roku 1937 zorganizował w Łodzi – Klub Jazdy Konnej, którym kierował aż do wybuchu wojny (1939). Po wojnie był między innymi trenerem w Jeździeckim Ludowym Klubie Sportowym w Sopocie oraz współpracownikiem i konsultantem reżyserów realizujących batalistyczne filmy: „Krzyżacy” (1960), „Lotna” (1959).

W filmie „Lotna” wystąpił w roli proboszcza. Jak pisał ks. Andrzej Luter (Gazeta Wyborcza 6.02.2014) – ” ’Lotna’ tak naprawdę była pożegnaniem z taką narodową tradycją, którą symbolizuje szwadron kawalerii – wzruszający, ale jednocześnie całkowicie anachroniczny. Nie da się zachować tradycji, wiary przodków, patrząc tylko w przeszłość. Stary ksiądz na koniu był symbolem czegoś ożywczego, radosnego, nawet w obliczu śmierci, nierozdrapującego swoich ran i krzywd, tylko idącego naprzód w świat – taki, jaki on jest.”

Karol Rómmel był człowiekiem wszechstronnie uzdolnionym. Spełnił się jako żołnierz, jeździec, artysta, trener, pisarz a nawet aktor.

Jego syn – Karol Rómmel j., urodzony 9.02.1959 odziedziczył po ojcu zdolności plastyczne i tak jak ojciec był wspaniałym kompanem. Ceniony budowniczy krosów, zginął tragicznie 25.07.2003 w wypadku samochodowym, wracając z Moskwy gdzie stawiał przeszkody terenowe na zawody międzynarodowe w WKKW.

Powrót do listy

Karol Rómmel zmarł w Elblągu 7 marca 1967 r., w wieku 79. lat. Został pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku Wrzeszczu.

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Karol Rómmel. Pułkownik, malarz, aktor i olimpijczyk” [link] (2021) – Sportowcy dla niepodległej

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Karol Rómmel – wzbudził podziw króla Szwecji, papież Franciszek zapamiętał go na lata” [link] (2016) – G. Wojnarowski

„Ułańska fantazja w zapomnianych akwarelach – prace Karola Rómmla w Bogusławicach” [link] (2015) – Marek Gajda

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Jeździectwo dla wszystkich” (1957) – Karol Rómmel

„Zaprawa i jazda wyścigowa” (1938) – Karol Rómmel

„Przygotowanie konia do konkursów hippicznych” (1933) – Karol Rómmel

„Ppłk. Karol bar. Rómmel jubilatem” (1932) – Redakcja czasopisma Jeździec i Hodowca

“Amsterdam – Hilversum” (1928) – Leon Kon

Andrzej Lohman i jego świat – Karol Rómmel cd – część III | FILM

Andrzej Lohman i jego świat – Karol Rómmel – część II | FILM

Zobacz powiązane artykuły:

Galeria:

Brązowy medal Karola Rómmla w jeździeckim drużynowym WKKW zdobyty na Igrzyskach IX Olimpiady w Amsterdamie w 1928 roku. Dzięki Uprzejmości Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Karol Rómmel w czasie II wojny światowej, był więziony w kilku obozach koncentracyjnych.
Dokument pochodzący prawdopodobnie z obozu Dachau. Źródło: https://collections.arolsen-archives.org/
/Autor

Adam Królikiewicz

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Pierwszy polski medalista olimpijski – brązowy medal, Igrzyska Olimpijskie Paryż 1924 (koń Picador).

______________________________________________________________

Urodzony 9 grudnia 1894 w Lwowie.

Kawaler orderu wojennego Virtuti Militari. Dwukrotnie odznaczany krzyżem walecznych. Medal za wojnę 1918-1921. Gwiazda Rumunii, Korona d`Italia, Krzyż Królewski – Szwecja, Legia Honorowa – Francja. Jego koniem w 1. Pułku Szwoleżerów był Jasiek, na którym zdobył puchar w konkursie Grand Prix de la Ville de Nice, 1924. W 1926 roku, w Mediolanie na koniu Unigeno, pokonał wysokość 2,20. Uczestnik reprezentacji, która wygrała dla Polski pierwszy Puchar Narodów, Nicea 1925.

Żonaty z Tomisławą Lilienstern (1901–1994). Córka Krystyna (1921–2017), wnuk – Cezary Harasimowicz (autor historii rodzinnej „Saga czyli filiżanka, której nie ma”).

Zmarł wskutek obrażeń odniesionych po upadku z konia na planie filmu Andrzeja Wajdy „Popioły”, (Daniel Olbrychski wspominał o tym w swojej książce „Anioły wokół głowy”). Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.


Zapraszamy do przeczytania wspomnień Witolda Domańskiego o rtm. Adamie Królkiewiczu:

Trybuny nicejskiego hipodromu, gromadzącego co roku śmietankę europejskiego jeździectwa, były w 1925 r. wypełnione jak zwykle po brzegi. W najwaźniejszym dniu zawodów, w którym obywała się rozgrywka o Grand Prix de la Ville de Nice walczyli o palmę pierwszeństwa jeźdźcy włoscy, francuscy, belgijscy, szwajcarscy i polscy. Belg de Brabanderc na swym wspaniałym Periscope i rotmistrz Adam Królikiewicz na Cezarze uzyskali wyniki jedmakowe i mieli przeprowadzić dodatkową rozgrywkę o puchar przechodni miasta Nicei, chyba że …

Na ostatniej pozycji programu tego konkursu zapisany był słynny Picador. Koń ten wsławiony na Olimpiadzie w Paryżu i na wszystkich niemal hipodromach świata, zwycięzca niezliczonej ilości konkursów, musiał dawać swym przeciwnikom handicap. To też po raz piąty podniesiono przeszkody o 10 cm, a rów z wodą, który na początku konkursu miał 4 metry szerokości doszedł już do 5 metrów. Miejscowy dziennik „L’Eclaireur de Nice” tak pisał o tym pasjonującym przebiegu:

„Piąty handicap. Rów poszerzony o 100 cm, przeszkody podwyższone; parcours staje się bardzo poważny. Tylko jeden koń ma go zaatakować: To Picador, zwycięzca zeszłorocznego konkursu Monaco! Prowadzi go najlepsza „szpicruta” starego kontynentu — rotmistrz Królikiewicz. Czy pełen blasku jeździec zdoła go przebyć? Oto z cudowną łatwością Picador przechodzi po kolei wszystkie przeszkody. Przed trybuną sędziowską jest płot. Przeszkoda rzuca cień. Zmylony tym Picador strąca poprzeczkę. Ale dalej kończy bez błędu fruwając ponad drągami, rowami i ban-kietami, Rozlega się burza oklasków, a biało-czerwona flaga wznosi się na maszt. Gdyby nie ten cień, parcours byłby na pewno bez błędu. Rotmistrz Królikiewicz zdobywa nagrodę Nicei po raz drugi”. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Witold Domański

Licencja udzielona przez spadkobierców Pana Witolda Domańskiego, dla BoberTeam, na potrzeby projektu Legendy Polskiego Jeździectwa. Prawa zastrzeżone.

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 21.11.2023

Adam Królikiewicz zmarł w Konstancinie 4 maja 1966 r., w wieku 72. lat. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (sektor SC11-A-4).

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Stulecie przeszkód” [fragmenty] (2022) – Daniel Lis

„Pierwszy indywidualny medal olimpijski dla Polski. Przez błąd sędziów nasz zawodnik zdobył tylko brąz” [link] (2022) – Daniel Lis

„Biało-Czerwona na maszcie w Paryżu” [link] (2020) – Lech Ufel

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Paryż 1924” [link] (2016)

„Adam Królikiewicz. Od konia i zginął…” [link] (2016) – Jan Jaremko

„Sportowcy na froncie” [link] (2015) – Karolina Apiecionek

„Królikiewicz Adam” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„88 lat temu Polacy zdobyli pierwsze medale olimpijskie” [link] (2012)

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Olimpijska Szarża” (1992) – Adam Królikiewicz

“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Rozwój konkursów hipicznych w latach 1924-1926” (1982) – Witold Pruski

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Adam Królikiewicz (wspomnienie)” (1966) – Witold Domański

„Złota Papierośnica księcia Walii” (1959) – Adam Królikiewicz

„Jasiek, Picador i Ja” (1958) – Adam Królikiewicz

„Portret olimpijczyka Picadora” (1958) – Adam Królikiewicz

„Jeździec i koń w terenie i skoku” (1958) – Adam Królikiewicz

„Historia mojego konia Jaśka” (1958) – Adam Królikiewicz

„O koniu! Portret olimpijczyka Picadora” (1958) – Adam Królikiewicz

„Honorowa Odznaka Jeździecka” (1936) – Redakcja czasopisma Jeździec i Hodowca

„Międzynarodowe zawody konne w Rydze” (1936) – Adam Królikiewicz

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

„Najlepsze polskie konie (1923-1926) i 126 osób i instytucji, które dostały pierwsze egzemplarze 'Od Nicei do Nowego Yorku'” (1927) – Adam Królikiewicz

„VIII Olimpiada – Paryż” (1927) – Adam Królikiewicz

„Polska hippika na VIII-ej Olimpjadzie” (1924) – Leon Kon

THE OLYMPIC GAMES IN PARIS, 1924 – RIDING FILM

THE OLYMPIC GAMES IN PARIS, 1924 FILM

„Pierwszy medal i ostatnia szarża” [link] – Ewa Olkuśnik

Pokrewne Legendy:

Konie

JASIEK

Pan Hordyński z okolic Tarnobrzega na zawodach w Piotrkowie Trybunalskim w 1922 roku, rozpoznał go jako konia Mantel (potem Jacek), wziętego do wojska w 1909, miał w czasie tych zawodów 17 lat.

Czytaj więcej…

Galeria:

Adam Królikiewicz na Picadorze
Ekipa jeźdźców i strzelców na igrzyskach w 1936 r. W mundurach od lewej stoją: por. Janusz Komorowski, por. Michał Gutowski, od prawej: rtm. Seweryn Kulesza, rtm. Henryk Roycewicz, siedzą od prawej: mjr Adam Królikiewicz, płk Tadeusz Komorowski.
/Autor