Wpisy

Michał Toczek

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Żołnierz, major, artylerzysta. Jeździec i trener. Odznaczony m. inn. 3. krotnie Krzyżem Walecznych. Zwycięzca PN, Nowy Jork 1926 r., Nicea 1926 Hamlet 2.20. (II m.),

______________________________________________________________

Michał Toczek urodził się 27 września 1889 r. w Nozdrzcu w rodzinie Wojciecha Toczka i Katarzyny z Sochackich. W rodzinnej miejscowości ukończył szkołę powszechną. Od najmłodszych lat kochał konie. Zżył się z nimi i je rozumiał.

Od 1 września 1901 r. do 27 maja 1909 r. był uczniem C. K. Gimnazjum w Przemyślu z polskim językiem wykładowym. 27 maja 1909 r. złożył egzamin dojrzałości. W okresie od 1 października 1909 r. do 15 czerwca 1913 r. studiował prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. 15 czerwca 1913 r. otrzymał absolutorium prawnicze. Jako absolwent prawa złożył z dobrym wynikiem dwa egzaminy prawnicze: historyczny i polityczny oraz jeden ścisły egzamin państwowy.

(…)

Nasz bohater należał do zaszczytnego grona patriotów, które – jak to mówił sam Królikiewicz – zwracając się do Polonii, nie bawiło się „jeno w zawody” w armii polskiej i skakało po mistrzowsku przed publicznością, „lecz i podczas wojny, gdy ta się zdarzy”, a pierś pokryta orderami była najlepszym tego dowodem.

(…)

Jego prośba – „Pamiętajcie o Polsce, której my służymy.” – skierowana do rodaków w Stanach Zjednoczonych jest ciągle aktualna.

(…)

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Agata Duda

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 19.11.2023

Michał Toczek zmarł w Przemyślu 30 października 1971 r., w wieku 82. lat.
Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Zasaniu (kwatera 17, rząd 9, numer grobu 5).

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Mjr Michał Toczek mistrz hipiki” (2021) – Agata Duda

„Majora Michała Toczka konna droga…” (2021) [fragmenty] – Agata Duda

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Michał Toczek” (2012) – Witold Duński

„Zapomniany major Toczek” (2002) – Henryk Majcher

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

„Panu rotmistrzowi Stanisławowi Olszowskiemu Komitet Organizacyjny Międzynarodowych Konkursów Hipicznych” (1927)

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Galeria:

Rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek i por. Kazimierz Szosland, najwybitniejsi przedstawiciele polskiej kawalerii, wielokrotni triumfatorzy na forum międzynarodowym: we Francji, Włoszech, Szwajcarii i USA. Zdobywcy Pucharu Narodów na zawodach hippicznych w Rzymie i Nowym Jorku, gdzie w dziesięciu konkurencjach zdobyli dla barw polskich 10 nagród. Zdjęcie z archiwum grupy DRUGA RZECZPOSPOLITA Blaski i Cienie – Sławek Sobos.
1 Nagroda w Międzynarodowym Konkursie Hipicznym o Puchar Narodów, Warszawa 1927 r., nr inw. 2280/M. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Międzynarodowy Konkurs Hipiczny w Nicei. Mjr Michał Toczek w trakcie pokonywania przeszkody, 1926 r., sygn. 3/1/0/5/1031. Fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.
I Nagroda w Międzynarodowym Konkursie Hipicznym Potęgi Skoku, Mediolan 1926 r., nr inw. 2200/M. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Polscy jeźdźcy na statku „Lapland”. Od lewej: rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek, por. Kazimierz
Szosland, lata 20. XX w., nr inw. F219/3. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Grudziądz, Centrum Wyszkolenia Kawalerii /CWK/, 1926 r. Siedzą od prawej: 1. Michał Toczek, 2. Leon Kon, 6. Edmund Chojecki. W środkowym rzędzie 3. od prawej Henryk Dobrzański, 5. Zdzisław Zgorzelski. W trzecim rzędzie 1. od prawej Kazimierz Szosland, 4. Michał Antoniewicz, nr inw. F1026/2. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Portret Michała Toczka, lata 30. XX w., nr inw. F571/1. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Przygotowania do Igrzysk Olimpijskich w Paryżu. Grupa Olimpijska przy Centralnej Szkole Jazdy. Grudziądz. Na koniu Hamlet mjr Michał Toczek, 1924 r., nr inw. A12a/115. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Major Michał Toczek na koniu Faworyt. Konkursy hipiczne, Nicea 1926 r., nr inw. A12b/70. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Ekipa polskich jeźdźców. Od lewej: mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland, płk Juliusz Kleeberg – attache wojskowy w Paryżu (1923-1928), rtm. Zdzisław Dziadulski, płk Sergiusz Zahorski, rtm. Leon Kon, rtm. Edmund Chojecki, rtm. Henryk Dobrzański, rtm. Adam Królikiewicz, rtm. Michał Antoniewicz. Nicea 1926 r., nr inw. A12b/71. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Zawody hipiczne o Puchar Prezydenta Mościckiego. Na koniach siedzą od lewej: Michał Toczek, Michał Woysym-Antoniewicz, z prawej Prezydent Ignacy Mościcki z żoną. Warszawa, Pola Mokotowskie, lata 20. XX w., nr inw. F1030/1. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie
Michał Toczek na koniu Highborn, 1926 r., nr inw. F228. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie 1.
Rtm. Adam Królikiewicz, rtm. Zdzisław Dziadulski, rtm. Michał Woysym-Antoniewicz, rtm. Henryk Dobrzański („Hubal”), rtm. Edmund Chojecki, mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland, instruktor grupy por. Leon Kon, 1926 r., nr inw. F63/5. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Międzynarodowe Konkursy Hipiczne w Warszawie. Hipodrom w Łazienkach Królewskich, 27.05 – 7.06.1927 r. Na zdjęciu mjr Michał Toczek, nr inw. A12/32. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
I Nagroda w zawodach o Puchar Narodów, New York 1926 r., nr inw. 2227/M. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
I Nagroda za handicap w steeple/ Nagroda Resursy na Wielkopolski Bieg, Poznań 1927 r., nr inw. 2199/M. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Zawody jeździeckie o mistrzostwo armii w Warszawie. Mjr Michał Toczek skacze przez przeszkodę.
Warszawa, 20 lipca 1926 r., sygn. 3/1/0/7/1071. Fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

/Autor

Kazimierz Gzowski

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Rtm. 15 pułk ułanów Poznańskich. Srebrny medalista IO w Amsterdamie 1928r. w konkurencji skoki przez przeszkody, na koniu Mylord.

______________________________________________________________

Urodzony 8 października 1901 roku w Rostowie nad Donem w Rosji.

Ojciec Aleksander. Matka Wanda z domu Scipio del Campo. Absolwent Gimnazjum w Śmiele, gubernia kijowska, Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie, Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu, Centralnej Szkoły Gimnastyki i Sportu w Poznaniu. Podoficer 11 Pułku Ułanów Dońskich w Ochotniczej Armii Rosyjskiej, 2 Pułku Dragonów rotmistrza Kossaka, 3 Samodzielnego Dywizjonu Strzelców Granicznych, 6 Pułku Strzelców Konnych, 1 Pułku Szwoleżerów, podporucznik 15 Pułku Ułanów Poznańskich.
(…)

Amsterdam 17 maja – 12 sierpnia 1928 – srebrny medal na Mylordzie w Pucharze Narodów wspólnie z Michałem Antoniewiczem-Woysym na Readgledtcie, Kazimierzem Szoslandem na Alim. W indywidualnym Konkursie Skoków przez Przeszkody był z Mylordem czwarty.

Zanim został medalistą olimpijskim w 1928 roku, to najpierw był żołnierzem.
(…)

Od 1919 roku starszy strzelec Kazimierz Gzowski walczył o Polskę w 2 Pułku Dragonów. Od 6 sierpnia 1919 roku był kapralem w 6 Pułku Strzelców Konnych. Od września 1920 roku bił się jako plutonowy w szwadronie ciężkich karabinów maszynowych 1 Pułku Szwoleżerów.

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Witold Duński

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 14.05.2024

Kazimierz Gzowski zmarł zmarł 25 czerwca 1986 roku w Londynie, w wieku 85. lat.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Kazimierz Gzowski” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Historia jeździectwa, cz. IX” (1991) – Witold Domański

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Honorowa Odznaka Jeździecka” (1936) – Redakcja czasopisma Jeździec i Hodowca

“Amsterdam – Hilversum” (1928) – Leon Kon

„Jeźdźcy polscy na IX Olimpjadzie” (1928) – Leon Kon

„Gzowski Kazimierz Aleksander” – Zespół redakcyjny

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Konie

ALLI (NN – NN)

Urodził się jako Kaktus w 1920 roku, hodowli Stefana Walewskiego z Inczewa, wł. Wojsko Polskie. W 1931 i 1933 roku wygrał pod Szoslandem PN w Warszawie. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Na igrzyskach popełnił jeden błąd. Jeździec rtm. K. Szosland – 2 pkt. karne, XIII miejsce ind.

Czytaj więcej…

Konie

MYLORD (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Jego właścicielem był kpt. art. Józef Szilagyi. Prawdopodobnie przed igrzyskami kupiło go od niego wojsko. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Popełnił jeden błąd w rozgrywce. Jeździec por. K. Gzowski – 0/2pkt. karne wrozgrywce, IV miejsce ind.

Czytaj więcej…

Konie

READGLEADT (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Był własnością Grupy Sportu Konnego. Dosiadany przez różnych jeźdźców. W 2.poł. lat 20. wygrał kilka razy konkursy o PN. Spokojny i pewny. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Jeździec rtm. M. Antoniewicz – 6 pkt. karnych, XX miejsce ind.

Czytaj więcej…

Galeria:

Odznaka Pułkowa 6 Pułku Strzelców Konnych.
Por. Gzowski na Milordzie, Nicea, 1928



Porucznik Kazimierz Gzowski skacze na Readgledtcie zwycięsko w Budapeszcie
w 1929 roku.



W 1929 roku, w hali Madison Sąuare Garden w Nowym Jorku, reprezentacja Polski zdobyła Puchar Narodów. Porucznik Kazimierz Gzowski skakał w nim na Hamlecie i Readgledtcie. Od lewej porucznik Stefan Starnawski, kierownik ekipy pułkownik Rudolf Dreszer, ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Waszyngtonie Kornel Filipowicz, porucznik Kazimierz Gzowski, porucznik Władysław Zgorzelski.



Wrzesień 1928 roku. Stadion jeździecki w Łazienkach. Reprezentacja Polski zdobyła Puchar Narodów – od lewej: rotmistrz Michał Antoniewicz-Woysym na koniu Banzaj, porucznik Kazimierz Gzowski na koniu Mylord, podpułkownik Karol Rómmel na Berku, w Pucharze nie jechał, porucznik Henryk Roycewicz na Black Boy’u, porucznik Władysław Zgorzelski na Ładnej.
Polska ekipa jeździecka w Ministerstwie Spraw Wojskowych w Warszawie, po powrocie z Międzynarodowych Zawodów Hippicznych o „Puchar Narodów” w Nowym Jorku.
Stoją od lewej: por. Kazimierz Gzowski, por. Władysław Zgorzelski, płk Rudolf Dreszer, wiceminister spraw wojskowych, gen. Kazimierz Fabrycy, szef Departamentu Kawalerii w Ministerstwie Spraw Wojskowych, płk Zbigniew Brochwicz-Lewiński, por. Stefan Starnawski. Fot. ze zbiorów NAC.

/Autor

Kazimierz Szosland

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

mjr sł. st. Wojska Polskiego, czołowy jeździec polski w latach 1923-1935, dwukrotny olimpijczyk (1924 i 1928 – srebro).

______________________________________________________________

Urodzony 21 lutego 1891 w miejscowości Grzymaczew pow. Kalisz.

Syn Stanisława i Kazimiery z Białobrzeskich. Otrzymał świadectwo dojrzałości w 7-klasowej Szkole Handlowej w Kaliszu (1911), po czym zaliczył 6 semestrów na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej.

Żołnierz armii rosyjskiej (1915), od 18 listopada 1918 ochotniczo w Wojsku Polskim. Zasilił 3 szwadron 2 Pułk Ułanów Grochowskich im. gen. J. Dwernickiego, któremu pozostał wierny aż do wojny obronnej 1939. W jego szeregach przeszedł kampanię ukraińską, potem front bolszewicki.

Od kwietnia 1919 rozpoczął wojskową edukację kończąc Warszawską Szkołę Podchorążych i Centrum Szkolenia Podchorążych Kawalerii (Przemyśl) specjalizując się w budowie dróg i mostów. Mianowany ppor. (1920) zakończył w tym stopniu swój udział w działaniach wojennych (15 marca 1921).

Był dowódcą kompanii sztabowej (1921-1922) i dowódcą plutonu po awansie na porucznika (1923), ale coraz więcej miejsca w jego życiu prywatnym i służbowym zaczęły odgrywać konie.

Kazimierz Szosland należał do czołowych reprezentantów Polski, a równocześnie i nieco później – znakomitych nauczycieli – instruktorów jazdy konnej Centrum Wyszkolenia Artylerii, by w końcu zostać kierownikiem Grupy Sportu Konnego Wojska Polskiego (15 kwietnia 1937).

Początek bogatej kariery zawodniczej Szoslanda przypada na koniec 1922, kiedy por. Leon Kon z macierzystego 2 puł. został przeniesiony do szkoły kawalerii w Grudziądzu, by rozpocząć przygotowania polskich jeźdźców do występu olimpijskiego w Paryżu.

Olimpijskie doświadczenia nie poszły na marne. Pierwszy znaczący sukces odnieśli Polacy (ppłk K. Rómmel, rtm. A. Królikiewicz, rtm. H. Dobrzański, por. K. Szosland, por. W. Zgorzelski) już rok później (1925) na konkursach w Nicei. Były to zwycięstwa bez precedensu. Takiej przewagi jednej drużyny nad wszystkimi innymi, jaką uzyskała ekipa polska, konkursy tamtejsze w całej swej historii nie znały. Jeszcze większy rezonans miały występy naszych jeźdźców w Nowym Jorku (wrzesień 1926). Szosland (startował na „Readgledt’cie”) był gwiazdą pierwszej wielkości, przyczyniając się do wygrania Pucharu Narodów (The International Military Trophy), gdzie w pokonanym polu zostali jeźdźcy Francji, Belgii, Kanady, Holandii , Hiszpanii i USA. Gratulacjom nie było końca, a nazwiska M. Toczka, A. Królikiewicza, K. Szoslanda wraz z podziękowaniami w imieniu służby, znalazły się w Rozkazach Dziennych MS Wojsk. z podpisami ministra W. Sikorskiego i szefa Departamentu Kawalerii M. T. Tokarzewskiego.

Major Kaziemierz Szosland był rekordzistą pod względem ilości startów w konkursach o Puchar Narodów (23 starty). Wraz z ekipą zwyciężał 9 razy: Nicea (1925, 1928), Nowy Jork (1926), Warszawa (1927, 1931, 1933), Ryga (1931, 1932), Spa (1935).

Najbardziej spektakularny sukces odniósł podczas kolejnych igrzysk olimpijskich. Polacy minimalnie ulegli Hiszpanom, ale wyprzedzili Szwedów (10 pkt. karnych) i wspaniałe ekipy Włoch, Portugalii i Francji (wszystkie po 12 pkt. karnych), Niemiec (14), Szwajcarii i USA (po 18) i Holandii (26). „Polacy byli zupełnie pierwszorzędni”- napisał o nich m. in. czołowy niemiecki hipolog Gustaw Rau.

Wybuch II wojny światowej zastaje Szoslanda w Grudziądzu, gdzie otrzymuje rozkaz, aby wraz z grupą oficerów i personelu pomocniczego (była w nim także żona Stefania wraz z synem Andrzejem i rodzina mjr A. Królikiewicza), przetransportować najlepsze polskie konie sportowe z Grudziądza do Sarn. Niestety, pod Górą Kalwarią od bomb lotniczych ginie większość koni znanych na wszystkich hipodromach Europy (m. in. najprawdopodobniej również wspaniały „Arlekin” rotmistrza Roycewicza).

Widząc zbliżający się koniec wrześniowej kampanii Szosland ma nadzieję przedrzeć się do granicy węgierskiej i dalej na zachód. Zagarnięty przez Armię Czerwoną w okolicach Lwowa, ucieka z niewoli, powraca do Warszawy, a później osiedla się w Wieżówce pod Grodziskiem Mazowieckim. Szybko nawiązuje kontakt z komórką ZWZ – AK.

Zamordowany strzałem w głowę na oczach żony i syna w drzwiach swojego domu w Jeżówce w nocy z 18 na 19 kwietnia 1944 (akt zgonu z 20 kwietnia).

Szczegóły jego śmierci są owiane tajemnicą. Są autorzy, którzy podają, że zginął z rąk komunistycznych partyzantów. Morderstwo mogło wiązać się z faktem, że był oficerem AK i skarbnikiem obwodu Bażant. Wg wielu źródeł zaopatrywał oddziały partyzanckie w żywność i konie. Przyjmował zrzuty z Anglii.

We wsi Adamowizna pod Grodziskiem Mazowieckim znajduje się ulica 'K. Szoslanda’.

źródło: https://olimpijski.pl/olimpijczycy/kazimierz-szosland/

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 19.09.2024

Kazimierz Szosland został zamordowany w Jeżówce, noc z 18 na 19 kwietnia 1944 r. Miał wtedy 53 lata. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Mazowieckim.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Kazimierz Szosland” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Historia jeździectwa, cz. XII” (1992) – Witold Domański

„Historia jeździectwa, cz. X” (1992) – Witold Domański

„Historia jeździectwa, cz. VIII” (1991) – Witold Domański

“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Wspomnienie o majorze Kazimierzu Szoslandzie” (1979) – Wiktor Olędzki, Bronisław Skulicz

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„W obronie przez nas obranego systemu jazdy konnej” (1932) – Michał Woysym-Antoniewicz, Józef Trenkwald

“Amsterdam – Hilversum” (1928) – Leon Kon

„Panu rotmistrzowi Stanisławowi Olszowskiemu Komitet Organizacyjny Międzynarodowych Konkursów Hipicznych” (1927)

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Konie

ALLI (NN – NN)

Urodził się jako Kaktus w 1920 roku, hodowli Stefana Walewskiego z Inczewa, wł. Wojsko Polskie. W 1931 i 1933 roku wygrał pod Szoslandem PN w Warszawie. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Na igrzyskach popełnił jeden błąd. Jeździec rtm. K. Szosland – 2 pkt. karne, XIII miejsce ind.

Czytaj więcej…

Konie

MYLORD (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Jego właścicielem był kpt. art. Józef Szilagyi. Prawdopodobnie przed igrzyskami kupiło go od niego wojsko. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Popełnił jeden błąd w rozgrywce. Jeździec por. K. Gzowski – 0/2pkt. karne wrozgrywce, IV miejsce ind.

Czytaj więcej…

Konie

READGLEADT (NN – NN)

Wyhodowany w Irlandii. Był własnością Grupy Sportu Konnego. Dosiadany przez różnych jeźdźców. W 2.poł. lat 20. wygrał kilka razy konkursy o PN. Spokojny i pewny. IO Amsterdam 1928, srebro druż. w skokach. Jeździec rtm. M. Antoniewicz – 6 pkt. karnych, XX miejsce ind.

Czytaj więcej…

Galeria:

Rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek i por. Kazimierz Szosland, najwybitniejsi przedstawiciele polskiej kawalerii, wielokrotni triumfatorzy na forum międzynarodowym: we Francji, Włoszech, Szwajcarii i USA. Zdobywcy Pucharu Narodów na zawodach hippicznych w Rzymie i Nowym Jorku, gdzie w dziesięciu konkurencjach zdobyli dla barw polskich 10 nagród. Zdjęcie z archiwum grupy DRUGA RZECZPOSPOLITA Blaski i Cienie – Sławek Sobos.
Zdjęcie z archiwum NAC, od lewej: rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland
/Autor

Adam Królikiewicz

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Pierwszy polski medalista olimpijski – brązowy medal, Igrzyska Olimpijskie Paryż 1924 (koń Picador).

______________________________________________________________

Urodzony 9 grudnia 1894 w Lwowie.

Kawaler orderu wojennego Virtuti Militari. Dwukrotnie odznaczany krzyżem walecznych. Medal za wojnę 1918-1921. Gwiazda Rumunii, Korona d`Italia, Krzyż Królewski – Szwecja, Legia Honorowa – Francja. Jego koniem w 1. Pułku Szwoleżerów był Jasiek, na którym zdobył puchar w konkursie Grand Prix de la Ville de Nice, 1924. W 1926 roku, w Mediolanie na koniu Unigeno, pokonał wysokość 2,20. Uczestnik reprezentacji, która wygrała dla Polski pierwszy Puchar Narodów, Nicea 1925.

Żonaty z Tomisławą Lilienstern (1901–1994). Córka Krystyna (1921–2017), wnuk – Cezary Harasimowicz (autor historii rodzinnej „Saga czyli filiżanka, której nie ma”).

Zmarł wskutek obrażeń odniesionych po upadku z konia na planie filmu Andrzeja Wajdy „Popioły”, (Daniel Olbrychski wspominał o tym w swojej książce „Anioły wokół głowy”). Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.


Zapraszamy do przeczytania wspomnień Witolda Domańskiego o rtm. Adamie Królkiewiczu:

Trybuny nicejskiego hipodromu, gromadzącego co roku śmietankę europejskiego jeździectwa, były w 1925 r. wypełnione jak zwykle po brzegi. W najwaźniejszym dniu zawodów, w którym obywała się rozgrywka o Grand Prix de la Ville de Nice walczyli o palmę pierwszeństwa jeźdźcy włoscy, francuscy, belgijscy, szwajcarscy i polscy. Belg de Brabanderc na swym wspaniałym Periscope i rotmistrz Adam Królikiewicz na Cezarze uzyskali wyniki jedmakowe i mieli przeprowadzić dodatkową rozgrywkę o puchar przechodni miasta Nicei, chyba że …

Na ostatniej pozycji programu tego konkursu zapisany był słynny Picador. Koń ten wsławiony na Olimpiadzie w Paryżu i na wszystkich niemal hipodromach świata, zwycięzca niezliczonej ilości konkursów, musiał dawać swym przeciwnikom handicap. To też po raz piąty podniesiono przeszkody o 10 cm, a rów z wodą, który na początku konkursu miał 4 metry szerokości doszedł już do 5 metrów. Miejscowy dziennik „L’Eclaireur de Nice” tak pisał o tym pasjonującym przebiegu:

„Piąty handicap. Rów poszerzony o 100 cm, przeszkody podwyższone; parcours staje się bardzo poważny. Tylko jeden koń ma go zaatakować: To Picador, zwycięzca zeszłorocznego konkursu Monaco! Prowadzi go najlepsza „szpicruta” starego kontynentu — rotmistrz Królikiewicz. Czy pełen blasku jeździec zdoła go przebyć? Oto z cudowną łatwością Picador przechodzi po kolei wszystkie przeszkody. Przed trybuną sędziowską jest płot. Przeszkoda rzuca cień. Zmylony tym Picador strąca poprzeczkę. Ale dalej kończy bez błędu fruwając ponad drągami, rowami i ban-kietami, Rozlega się burza oklasków, a biało-czerwona flaga wznosi się na maszt. Gdyby nie ten cień, parcours byłby na pewno bez błędu. Rotmistrz Królikiewicz zdobywa nagrodę Nicei po raz drugi”. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Witold Domański

Licencja udzielona przez spadkobierców Pana Witolda Domańskiego, dla BoberTeam, na potrzeby projektu Legendy Polskiego Jeździectwa. Prawa zastrzeżone.

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 21.11.2023

Adam Królikiewicz zmarł w Konstancinie 4 maja 1966 r., w wieku 72. lat. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (sektor SC11-A-4).

1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego

(mp. Warszawa, otok amarantowy).

Pułk nawiązywał do tradycji 1 Pułku Lekkokonnego Polskiego Gwardii cesarza Napoleona I oraz 1 Pułku Ulanów Legionów Polskich „Beliny”. Odtworzony został w listopadzie 1918 r. przez oficerów dawnego 1 p.uł. Leg. z rtm. Gustawem Orlicz-Dreszerem na czele. Od 1921 r. pułk stacjonował w Warszawie w pobliżu Belwederu. Mówiono, że należał do elity pułków kawalerii okresu międzywojennego. Popularnie nazywany był „Gwardią Narodową”, choć oficjalnie nigdy tej nazwy nie otrzymał.

Ciesz się dzielny szwoleżerze,
Masz protekcję w Belwederze.

Szwoleżery kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.

Kręcą d…, kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.

Chcą gwardyjskie mieć maniery.
Be Be ery, szwoleżery.

Zawsze dumny z szefa swego,
To szwoleżer Piłsudskiego.

Szwoleżerski górą bierze,
Przy protekcji w Belwederze.

W Belwederze, na kwaterze
Pośpisz bracie szwoleżerze.

A pamiętaj szwoleżerze,
Że masz wartę w Belwederze.

Od parady i od święta,
Dla ochrony Prezydenta.

Siedzą sobie tak w Warszawie
Przy kieliszku i przy kawie.

Cała kupa jest frajerów
W pierwszym pułku szwoleżerów.

Więcej panów niż frajerów,
To jest pierwszy szwoleżerów.

Trochę panów i malarzy,
To jest pierwszy pułk koniarzy.

Z adiutantów i lekarzy
Ma Warszawa pułk gówniarzy.

Źródło: Żurawiejki (1995) – Stanisław Radomyski

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

Publikacje

„Królikiewicz i inni” (2023) – Grzegorz Gajewski

„Ustanowienie roku 2024 Rokiem Polskich Olimpijczyków” (2023)

„1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego” (2022)

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Stulecie przeszkód” [fragmenty] (2022) – Daniel Lis

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Szwoleżerowie, Ułani i Strzelcy Konni w Fotografii…” (2013)

„Królikiewicz Adam” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Olimpijska Szarża” (1992) – Adam Królikiewicz

„Historia jeździectwa, cz. X” (1992) – Witold Domański

„Historia jeździectwa, cz. IX” (1991) – Witold Domański

„Historia jeździectwa, cz. VII” (1990) – Witold Domański

„Historia jeździectwa, cz. VI” (1990) – Witold Domański

“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Rozwój konkursów hipicznych w latach 1924-1926” (1982) – Witold Pruski

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Adam Królikiewicz (wspomnienie)” (1966) – Witold Domański

„Złota Papierośnica księcia Walii” (1959) – Adam Królikiewicz

„Jasiek, Picador i Ja” (1958) – Adam Królikiewicz

„Portret olimpijczyka Picadora” (1958) – Adam Królikiewicz

„Jeździec i koń w terenie i skoku” (1958) – Adam Królikiewicz

„Historia mojego konia Jaśka” (1958) – Adam Królikiewicz

„O koniu! Portret olimpijczyka Picadora” (1958) – Adam Królikiewicz

„Honorowa Odznaka Jeździecka” (1936) – Redakcja czasopisma Jeździec i Hodowca

„Międzynarodowe zawody konne w Rydze” (1936) – Adam Królikiewicz

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

„Panu rotmistrzowi Stanisławowi Olszowskiemu Komitet Organizacyjny Międzynarodowych Konkursów Hipicznych” (1927)

„Najlepsze polskie konie (1923-1926) i 126 osób i instytucji, które dostały pierwsze egzemplarze 'Od Nicei do Nowego Yorku'” (1927) – Adam Królikiewicz

„VIII Olimpiada – Paryż” (1927) – Adam Królikiewicz

„Polska hippika na VIII-ej Olimpjadzie” (1924) – Leon Kon

Linki

„Pierwszy indywidualny medal olimpijski dla Polski. Przez błąd sędziów nasz zawodnik zdobył tylko brąz” [link] (2022) – Daniel Lis

„Biało-Czerwona na maszcie w Paryżu” [link] (2020) – Lech Ufel

„Adam Królikiewicz. Od konia i zginął…” [link] (2016) – Jan Jaremko

„Paryż 1924” [link] (2016)

„Sportowcy na froncie” [link] (2015) – Karolina Apiecionek

„88 lat temu Polacy zdobyli pierwsze medale olimpijskie” [link] (2012)

„Pierwszy medal i ostatnia szarża” [link] – Ewa Olkuśnik

Filmy

THE OLYMPIC GAMES IN PARIS, 1924 – RIDING FILM

THE OLYMPIC GAMES IN PARIS, 1924 FILM

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Sergiusz Zahorski

Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.

Czytaj więcej…

Ludzie

Leon Kon

Trener jeździectwa, współtwórca Polskiego Związku Jeździeckiego i jego sekretarz generalny. Kawaler Krzyża Walecznych i Srebrnego Krzyża Zasługi.

Czytaj więcej…

Galeria:

Zdjęcia pochodzą ze zbiorów NAC oraz książki “Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

Rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek i por. Kazimierz Szosland, najwybitniejsi przedstawiciele polskiej kawalerii, wielokrotni triumfatorzy na forum międzynarodowym: we Francji, Włoszech, Szwajcarii i USA. Zdobywcy Pucharu Narodów na zawodach hippicznych w Rzymie i Nowym Jorku, gdzie w dziesięciu konkurencjach zdobyli dla barw polskich 10 nagród. Zdjęcie z archiwum grupy DRUGA RZECZPOSPOLITA Blaski i Cienie – Sławek Sobos.
Adam Królikiewicz na Picadorze.
Adam Królikiewicz, jeździec, porucznik WP – fotografia sytuacyjna (skacze przez przeszkodę podczas zawodów hippicznych 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego). 1924 r.
Ekipa polska. Widoczni m.in.: por. Kazimierz Szosland (1. z prawej), rtm. Henryk Dobrzański (2. z prawej), ppłk Karol Rómmel (3. z prawej), rtm. Adam Królikiewicz (1. z lewej). 1925 r.
Polska ekipa w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu przed wyjazdem do Nicei i Rzymu. Widoczni od lewej: rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek, rtm. Edmund Chojecki, rtm. Zdzisław Dziadulski, inspektor grupy por. Leon Kon, rtm. Henryk Dobrzański, rtm. Michał Antoniewicz, por. Kazimierz Szosland. 1926 r.
Jeźdźcy z polskiej ekipy. Stoją od lewej: rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland. 1926 r.
 Rtm. Adam Królikiewicz (z lewej), mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland (z prawej) podczas treningu. 1926 r.
Adam Królikiewicz, jeździec, porucznik WP – fotografia sytuacyjna (na koniu skacze przez przeszkodę). 1928 r.
Rotmistrz Adam Królikiewicz w skoku przez przeszkodę. 1932 r.
Genarał Bolesław Wieniawa-Długoszowski gratuluje zwycięzcy w konkursie z próby ujeżdżania, próby wytrzymałości i próby w skokach na koniu Syrena rotmistrzowi Adamowi Królikiewiczowi. 1932 r.
Wręczanie nagrody rotmistrzowi Adamowi Królikiewiczowi. 1932 r.
Polscy zawodnicy. Widoczni od lewej: rtm Kazimierz Szosland, mjr Adam Królikiewicz, płk Stefan Dembiński, por. Paweł Julian Dąbski-Nehrlich, rtm. Seweryn Kulesza, por. Zygmunt Ruciński. 1933 r.
Grupa jeźdźców. Widoczni m.in.: major Adam Królikiewicz (2. z lewej), rotmistrz Kazimierz Szosland (1. z lewej). 1935 r.
Ekipa jeźdźców i strzelców na igrzyskach w 1936 r. W mundurach od lewej stoją: por. Janusz Komorowski, por. Michał Gutowski, od prawej: rtm. Seweryn Kulesza, rtm. Henryk Roycewicz, siedzą od prawej: mjr Adam Królikiewicz, płk Tadeusz Komorowski.
Polski zespół w Rydze z mjr. Adamem Królikiewiczem na czele. Widoczni od lewej: rtm. Seweryn Kulesza (bokiem), rtm. Tadeusz Sokołowski, por. Stanisław Czerniawski, por. Janusz Komorowski i por. Michał Gutowski. 1937 r.
Fotografia grupowa uczestników zebrania. Leżą: por. M. Szmigiero i prezes okręgu warszawskiego Stowarzyszenia por. N. Wentowski. Siedzą od lewej: prezes chorzowskiego oddziału Stowarzyszenia W. Simiński, prezes okręgu śląskiego Stowarzyszenia T. Mańczyk, wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia ppłk St. Skórski, gen. Kazimierz Schally, gen. Jerzy Wołkowicki, prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia gen. W. Piekarski, dr. A. Znamięcki, sekretarz generalny Stowarzyszenia mjr W. Giżycki, wiceprezes okręgu poznańskiego Stowarzyszenia L. Radaczyński, prezes równieńskiego oddziału Stowarzyszenia por. F. Wójcik i ppłk A. Borenstaedt. Stoją: skarbik Stowarzyszenia W. Dominiak, prezes okręgu krakowskiego Stowarzyszenia M. Królikiewicz, Kempka, Siedlecki, Raszke, Więch, skarbnik okręgu warszawskiego stowarzyszenia R. Syropolski, prezes okręgu lwowskiego Stowarzyszenia kpt. F. Ochman, chorąży okręgu warszawskiego Stowarzyszenia Ziółkowski, Skwarek, Kowalewski, redaktor J. Kamiński, ppłk G. Testardt-Obalski, prezes łódzkiego oddziału Stowarzyszenia Z. Gutner, prezes wołyńskiego okręgu Stowarzyszenia A. Miliński, prezes okręgu pomorskiego Stowarzyszenia kpt. Zieliński, ppłk Adam Skałkowski, mjr St. Łoziński i przewodniczący komisji odznaczeniowej Stowarzyszenia kpt. T. Matuszewski. 1939 r.
Grupa uczestników i organizatorów zawodów jeździeckich. Widoczni m.in.: porucznik Tadeusz Gerlecki, rotmistrz Sitek, major Adam Królikiewicz, rotmistrz Leon Kon, sekretarz generalny Polskiego Związku Jeździeckiego Marcin Szopa, pułkownik Zakrzewski, rotmistrz Grzegorz Romaszkan, major Janusz Kapuściński. 1938 r.
Grupa oficerów kawalerii – widoczni od lewej: rtm. Adam Królikiewicz, por. Władysław Zgorzelski, rtm. Henryk Dobrzański, ppłk. Karol Rómmel, rtm Zdzisław Dziadulski, por. Kazimierz Szosland, rtm. Edmund Chojecki. Reprodukcja.
Oficerowie i przybyli goście – 5. z lewej rtm. Adam Królikiewicz. Reprodukcja.
/Autor