Pierwszy polski medalista olimpijski – brązowy medal, Igrzyska Olimpijskie Paryż 1924 (koń Picador).
______________________________________________________________
Urodzony 9 grudnia 1894 w Lwowie.
Kawaler orderu wojennego Virtuti Militari. Dwukrotnie odznaczany krzyżem walecznych. Medal za wojnę 1918-1921. Gwiazda Rumunii, Korona d`Italia, Krzyż Królewski – Szwecja, Legia Honorowa – Francja. Jego koniem w 1. Pułku Szwoleżerów był Jasiek, na którym zdobył puchar w konkursie Grand Prix de la Ville de Nice, 1924. W 1926 roku, w Mediolanie na koniu Unigeno, pokonał wysokość 2,20. Uczestnik reprezentacji, która wygrała dla Polski pierwszy Puchar Narodów, Nicea 1925.
Żonaty z Tomisławą Lilienstern (1901–1994). Córka Krystyna (1921–2017), wnuk – Cezary Harasimowicz (autor historii rodzinnej „Saga czyli filiżanka, której nie ma”).
Zmarł wskutek obrażeń odniesionych po upadku z konia na planie filmu Andrzeja Wajdy „Popioły”, (Daniel Olbrychski wspominał o tym w swojej książce „Anioły wokół głowy”). Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.
Zapraszamy do przeczytania wspomnień Witolda Domańskiego o rtm. Adamie Królkiewiczu:
Trybuny nicejskiego hipodromu, gromadzącego co roku śmietankę europejskiego jeździectwa, były w 1925 r. wypełnione jak zwykle po brzegi. W najwaźniejszym dniu zawodów, w którym obywała się rozgrywka o Grand Prix de la Ville de Nice walczyli o palmę pierwszeństwa jeźdźcy włoscy, francuscy, belgijscy, szwajcarscy i polscy. Belg de Brabanderc na swym wspaniałym Periscope i rotmistrz Adam Królikiewicz na Cezarze uzyskali wyniki jedmakowe i mieli przeprowadzić dodatkową rozgrywkę o puchar przechodni miasta Nicei, chyba że …
Na ostatniej pozycji programu tego konkursu zapisany był słynny Picador. Koń ten wsławiony na Olimpiadzie w Paryżu i na wszystkich niemal hipodromach świata, zwycięzca niezliczonej ilości konkursów, musiał dawać swym przeciwnikom handicap. To też po raz piąty podniesiono przeszkody o 10 cm, a rów z wodą, który na początku konkursu miał 4 metry szerokości doszedł już do 5 metrów. Miejscowy dziennik „L’Eclaireur de Nice” tak pisał o tym pasjonującym przebiegu:
„Piąty handicap. Rów poszerzony o 100 cm, przeszkody podwyższone; parcours staje się bardzo poważny. Tylko jeden koń ma go zaatakować: To Picador, zwycięzca zeszłorocznego konkursu Monaco! Prowadzi go najlepsza „szpicruta” starego kontynentu — rotmistrz Królikiewicz. Czy pełen blasku jeździec zdoła go przebyć? Oto z cudowną łatwością Picador przechodzi po kolei wszystkie przeszkody. Przed trybuną sędziowską jest płot. Przeszkoda rzuca cień. Zmylony tym Picador strąca poprzeczkę. Ale dalej kończy bez błędu fruwając ponad drągami, rowami i ban-kietami, Rozlega się burza oklasków, a biało-czerwona flaga wznosi się na maszt. Gdyby nie ten cień, parcours byłby na pewno bez błędu. Rotmistrz Królikiewicz zdobywa nagrodę Nicei po raz drugi”. (…)
Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)
Autor: Witold Domański
Licencja udzielona przez spadkobierców Pana Witolda Domańskiego, dla BoberTeam, na potrzeby projektu Legendy Polskiego Jeździectwa. Prawa zastrzeżone.
Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej
Wpis aktualizowano: 21.11.2023
Adam Królikiewicz zmarł w Konstancinie 4 maja 1966 r., w wieku 72. lat. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (sektor SC11-A-4).
1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego
(mp. Warszawa, otok amarantowy).
Pułk nawiązywał do tradycji 1 Pułku Lekkokonnego Polskiego Gwardii cesarza Napoleona I oraz 1 Pułku Ulanów Legionów Polskich „Beliny”. Odtworzony został w listopadzie 1918 r. przez oficerów dawnego 1 p.uł. Leg. z rtm. Gustawem Orlicz-Dreszerem na czele. Od 1921 r. pułk stacjonował w Warszawie w pobliżu Belwederu. Mówiono, że należał do elity pułków kawalerii okresu międzywojennego. Popularnie nazywany był „Gwardią Narodową”, choć oficjalnie nigdy tej nazwy nie otrzymał.
Ciesz się dzielny szwoleżerze,
Masz protekcję w Belwederze.
Szwoleżery kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.
Kręcą d…, kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.
Chcą gwardyjskie mieć maniery.
Be Be ery, szwoleżery.
Zawsze dumny z szefa swego,
To szwoleżer Piłsudskiego.
Szwoleżerski górą bierze,
Przy protekcji w Belwederze.
W Belwederze, na kwaterze
Pośpisz bracie szwoleżerze.
A pamiętaj szwoleżerze,
Że masz wartę w Belwederze.
Od parady i od święta,
Dla ochrony Prezydenta.
Siedzą sobie tak w Warszawie
Przy kieliszku i przy kawie.
Cała kupa jest frajerów
W pierwszym pułku szwoleżerów.
Więcej panów niż frajerów,
To jest pierwszy szwoleżerów.
Trochę panów i malarzy,
To jest pierwszy pułk koniarzy.
Z adiutantów i lekarzy
Ma Warszawa pułk gówniarzy.
Źródło: Żurawiejki (1995) – Stanisław Radomyski
Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:
Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):
Publikacje
„Królikiewicz i inni” (2023) – Grzegorz Gajewski
„Ustanowienie roku 2024 Rokiem Polskich Olimpijczyków” (2023)
„1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego” (2022)
„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban
„Stulecie przeszkód” [fragmenty] (2022) – Daniel Lis
„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska
„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska
„Szwoleżerowie, Ułani i Strzelcy Konni w Fotografii…” (2013)
„Królikiewicz Adam” (2012) – Witold Duński
„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban
„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska
„Olimpijska Szarża” (1992) – Adam Królikiewicz
„Historia jeździectwa, cz. X” (1992) – Witold Domański
„Historia jeździectwa, cz. IX” (1991) – Witold Domański
„Historia jeździectwa, cz. VII” (1990) – Witold Domański
„Historia jeździectwa, cz. VI” (1990) – Witold Domański
“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon
„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański
„Rozwój konkursów hipicznych w latach 1924-1926” (1982) – Witold Pruski
„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki
„Adam Królikiewicz (wspomnienie)” (1966) – Witold Domański
„Złota Papierośnica księcia Walii” (1959) – Adam Królikiewicz
„Jasiek, Picador i Ja” (1958) – Adam Królikiewicz
„Portret olimpijczyka Picadora” (1958) – Adam Królikiewicz
„Jeździec i koń w terenie i skoku” (1958) – Adam Królikiewicz
„Historia mojego konia Jaśka” (1958) – Adam Królikiewicz
„O koniu! Portret olimpijczyka Picadora” (1958) – Adam Królikiewicz
„Honorowa Odznaka Jeździecka” (1936) – Redakcja czasopisma Jeździec i Hodowca
„Międzynarodowe zawody konne w Rydze” (1936) – Adam Królikiewicz
„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz
„VIII Olimpiada – Paryż” (1927) – Adam Królikiewicz
„Polska hippika na VIII-ej Olimpjadzie” (1924) – Leon Kon
Linki
„Biało-Czerwona na maszcie w Paryżu” [link] (2020) – Lech Ufel
„Adam Królikiewicz. Od konia i zginął…” [link] (2016) – Jan Jaremko
„Sportowcy na froncie” [link] (2015) – Karolina Apiecionek
„88 lat temu Polacy zdobyli pierwsze medale olimpijskie” [link] (2012)
„Pierwszy medal i ostatnia szarża” [link] – Ewa Olkuśnik
Filmy
THE OLYMPIC GAMES IN PARIS, 1924 – RIDING FILM
THE OLYMPIC GAMES IN PARIS, 1924 FILM
Pokrewne Legendy:
Tadeusz Komorowski
Pułkownik kawalerii WP. Komendant Główny Armii Krajowej. Dowódca Powstania Warszawskiego. Premier rządu RP na uchodźstwie.
Sergiusz Zahorski
Generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej, współtwórca polskiego jeździectwa sportowego, uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji.
Jeździec i Hodowca, 1922-1939
Przedwojenny tygodnik, skierowany do hodowców, sportowców, miłośników wyścigów i koni. Polaków dla których historia naszego kraju jest nierozerwalnie związana z hodowlą koni i sportem jeździeckim.
Leon Kon
Trener jeździectwa, współtwórca Polskiego Związku Jeździeckiego i jego sekretarz generalny. Kawaler Krzyża Walecznych i Srebrnego Krzyża Zasługi.
VIII letnie Igrzyska Olimpijskie – Paryż, 1924
Pierwsze letnie Igrzyska Olimpijskie, w których udział wzięła Polska. Nasi reprezentanci zdobyli dwa medale, ind. brąz (Adam Królikiewicz / Picador) i druż. srebro (kolarze torowi).
Stanisław Czerniawski
Rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, olimpijczyk (Berlin 1936), kawaler Orderu Virtuti Militari. Poległ w obronie Polski 10 września 1939 w rejonie Chruślina.
Galeria:
Zdjęcia pochodzą ze zbiorów NAC oraz książki “Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz
