Kawalerzysta. Szef 3. szwadronu 1. Pułku Lekkokonnego Polskiego Gwardii Cesarskiej. Pierwszy dowódca słynnej szarży pod Somosierrą w 1808 r.

______________________________________________________________

Urodzony 4 lipca 1778 roku w Skierniewicach.

„Rycerz Somosierry i wagramskich bojów, Smoleńska, Jarosławca, nadelbiańskich znojów, nieodstępny towarzysz Przetwórcy Europy… czyli Jan Kozietulski, jeden z najsłynniejszych polskich napoleonidów, nie miał wielkiego szczęścia do historyków, a imię jego sławili przede wszystkim poeci i pisarze. Im właśnie zawdzięcza największy rozgłos, a tymczasem nawet data jego urodzenia budzi kontrowersje…

(…)

Młody absolwent Szkoły Rycerskiej, jako ulubieniec Czartoryskich, miał znakomite widoki na karierę w wojsku, ale po trzecim rozbiorze stał się poddanym Fryderyka Wilhelma III i siłą rzeczy wojsko musiało zaczekać.

Chciwy zasług wojennych umysł młodzieńca rwał się ku legionom zbierającym się we Włoszech… ale zapędy te powstrzymał ojciec i tak Jan spędzał czas na bankietach i pijatykach, będąc typowym przedstawicielem ówczesnej złotej młodzieży z kręgu Walickich, Łubieńskich, czy Krasińskich. Kontakty owe zaowocowały wstąpieniem Kozietulskiego do Towarzystwa Przyjaciół Ojczyzny, któremu prezesował Wincenty Krasiński.

(…)

Dopiero późną jesienią 1806 r. Przyjaciele Ojczyzny, a wraz z nimi Kozietulski, dostali szansę na wykazanie się rzeczywistym patriotyzmem. Wówczas to, na wezwanie Dąbrowskiego i Wybickiego, wyruszyli jako Gwardia Honorowa naprzeciw Napoleona z Warszawy do Poznania aby …mu drogę zabiegli na granicach ziemi naszej, witali jak zbawcę i o przywrócenie narodu prosili… Zamysły owe wówczas się nie powiodły, uprzedziła ich bowiem poznańska gwardia Jana Nepomucena Umińskiego.

Jedynym pożytkiem z tej eskapady było to, że Dąbrowski wcielił przybyłą do Poznania warszawską młodzież do wojska polskiego, a Krasiński wyjednał sobie przywilej tworzenia w stolicy Gwardii Honorowej.

Patenty na jej podkomendantów uzyskali Kozietulski i Tomasz Łubieński.

Dopiero po przybyciu Napoleona do Warszawy tutejsza młodzież mogła wykazać się jako eskorta cesarza w jego codziennych przejażdżkach po stolicy.

Od tej też pory Kozietulski stale przebywał przy osobie cesarza, towarzysząc mu również, gdy ten ruszył na linie frontu, by przyglądać się walkom zwieńczonym bitwami pod Gołyminem i Pułtuskiem. (…)”

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Włodzimierz Nabywaniec / Napoleon.org.pl