Józef Brandt

Urodził się 11 lutego 1841 w Szczebrzeszynie.

Rodzina artysty już w XVIII wieku mieszkała w Warszawie, wśród jego przodków po mieczu byli znani lekarze a po kądzieli architekci. Józef Brandt urodził się w Szczebrzeszynie 11 lutego 1841 roku, gdzie jego ojciec Alfons Brandt, pracujący jako lekarz w ordynacji Zamoyskich, założył szpital.

W 1845 rodzina Brandtów powróciła do Warszawy gdzie rok później umarł ojciec artysta, niosąc pomoc ubogim podczas epidemii tyfusu. Matka z synem zamieszkali w dzierżawionym przez jej brata Stanisława Lessla majątku Konary. To tu młody Józef Brandt rozpoczął naukę jazdy konnej.

Zażyłość z końmi w dzieciństwie była początkiem przywiązania, które miało trwać całe życie.

W 1849 młody Brandt wrócił do Warszawy aby rozpocząć naukę w szkole realnej Jana Nepomucena Leszczyńskiego.

W latach 1854-1858 uczył się w Instytucie Szlacheckim gdzie jego nauczycielem rysunku, z którym nawiązał bliższą znajomość, był Juliusz Kossak.

Od października 1858 do listopada 1860 przebywał w Paryżu, gdzie uczył się śpiewu oraz rysunku i malarstwa w atelier Léona Cognieta.

Po powrocie z Paryża pierwszy raz wybrał się na Ukrainę w towarzystwie Juliusza Kossaka. Wrażenia z tej podróży stały się dla Brandta źródłem dozgonnej fascynacji Kresami i życiem kresowym.
(…)

Jeżeli zdarzało się, że malował portrety, to były to zwykle portrety konne. Portretował zresztą także same konie. Jego wielką pasją była stadnina, którą posiadał w Orońsku.

W czasie jego nieobecności zajmował się nią pasierb Władysław Pruszak.

Grabież majątku w Orońsku a zwłaszcza rekwizycja jego stadniny, jakiej dopuściły się wojska niemieckie w 1914 roku przygnębiła artystę i, według niektórych, przyczyniła się do jego śmierci.

Źródło: „Józef Brandt (1841-1915)” (2021) – Piotr Kopszak