Pułkownik kawalerii Wojska Polskiego. Kawaler Orderu Virtuti Militari. Dowódca pierwszego oddziału kawalerii legionowej, legendarnej „siódemki Beliny”.
______________________________________________________________
Stał się bohaterem pieśni, które znało każde dziecko. Jego postać była obecna na kartach poezji i prozy. Był symbolem wyrosłym z tęsknoty Polaków za polskim żołnierzem. Zawadiacki kawalerzysta nadawał się do tej roli lepiej niż ktokolwiek inny.
To ułan, rotmistrz, potem pułkownik „Belina”, czyli Władysław Zygmunt Prażmowski, strzelec i legionista, z czasem także polityk i działacz społeczny. Ale nade wszystko ułan. Wojenne imię trwale zastąpiło właściwe personalia nie tylko na okres sześcioletniej służby frontowej, lecz i w dalszym życiu prywatnym i publicznym. Jego żołnierze z dumą nazywali siebie „beliniakami”.
Ale Belina to to nie tylko spiżowy bohater, symbol, ikona… To człowiek, którego losy, tak w życiu prywatnym, jak i w służbie wojskowej i publicznej, nie zawsze składały się z samych zwycięstw. To również popełnione błędy i w rezultacie niepowodzenia na polu walki, dość nagle przerwana kariera wojskowa i niespełnione ambicje, uczucie zawiści w obliczu pięknych karier niektórych podkomendnych, a także kłopoty ze zdrowiem i rodzinne dramaty. O tym też trzeba pamiętać, bo to nieodłączna część biografii tego człowieka.
(…)
Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)
Autor: Tomasz Gąsowski, Bohaterowie Niepodległej
Wpis aktualizowano: 10.10.2023
Władysław Belina-Prażmowski zmarł 13 października 1938. roku na atak serca w Wenecji, gdzie odbywał kurację zdrowotną. Został pochowany 20 października 1938 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze LXIX.
Uroczystości pogrzebowe w Krakowie stały się wielką manifestacją patriotyczną porównywalną w swych rozmiarach do tych po śmierci Marszałka Piłsudskiego.
1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego
(mp. Warszawa, otok amarantowy).
Pułk nawiązywał do tradycji 1 Pułku Lekkokonnego Polskiego Gwardii cesarza Napoleona I oraz 1 Pułku Ulanów Legionów Polskich „Beliny”. Odtworzony został w listopadzie 1918 r. przez oficerów dawnego 1 p.uł. Leg. z rtm. Gustawem Orlicz-Dreszerem na czele. Od 1921 r. pułk stacjonował w Warszawie w pobliżu Belwederu. Mówiono, że należał do elity pułków kawalerii okresu międzywojennego. Popularnie nazywany był „Gwardią Narodową”, choć oficjalnie nigdy tej nazwy nie otrzymał.
Ciesz się dzielny szwoleżerze,
Masz protekcję w Belwederze.
Szwoleżery kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.
Kręcą d…, kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.
Chcą gwardyjskie mieć maniery.
Be Be ery, szwoleżery.
Zawsze dumny z szefa swego,
To szwoleżer Piłsudskiego.
Szwoleżerski górą bierze,
Przy protekcji w Belwederze.
W Belwederze, na kwaterze
Pośpisz bracie szwoleżerze.
A pamiętaj szwoleżerze,
Że masz wartę w Belwederze.
Od parady i od święta,
Dla ochrony Prezydenta.
Siedzą sobie tak w Warszawie
Przy kieliszku i przy kawie.
Cała kupa jest frajerów
W pierwszym pułku szwoleżerów.
Więcej panów niż frajerów,
To jest pierwszy szwoleżerów.
Trochę panów i malarzy,
To jest pierwszy pułk koniarzy.
Z adiutantów i lekarzy
Ma Warszawa pułk gówniarzy.
Źródło: Żurawiejki (1995) – Stanisław Radomyski
Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:
Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):
„1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego” (2022)
„Władysław Belina-Prażmowski” (2020) – Tomasz Gąsowski
„Władysław Belina Prażmowski” [link](2020)
„Komendanci Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](2010)
„O kawalerii polskiej XX wieku” (1991) – Cezary Leżeński, Lesław Kukawski
„Księga jazdy polskiej” (1938) – Praca zbiorowa
„Ukochany oficer wodza” (1938) – Juliusz Kaden-Bandrowski
„Opowieść o Belinie dla młodzieży” (1938) – Bolesław Pochmarski
„Odszedł Belina” (1938) – Janusz Harnisz-Śmiechowski
„Pogrzeb śp. płk Władysława Beliny-Prażmowskiego” (1938)
„Wielkie Wojskowe Szkoły Jazdy. Polska – Grudziądz” (1934) – Tadeusz Grabowski
Grudziądz – Stolica Polskiej Kawalerii 1920-2011 | FILM
„Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](1938) | FILM
Pokrewne Legendy:
Leon Kon
Trener jeździectwa, współtwórca Polskiego Związku Jeździeckiego i jego sekretarz generalny. Kawaler Krzyża Walecznych i Srebrnego Krzyża Zasługi.
Szarża 3 szw. 1 pszwol., Gwardii Cesarskiej – Somosierra, 1808
Trwająca osiem do dziesięciu minut szarża polskiej, lekkiej kawalerii (trzeci szwadron 1. Pułku Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej), na przełęczy Samosierra w Hiszpanii na wysokości 1444 metrów n.p.m.
Rewia Polskiej Kawalerii – Kraków, 1933
6.10.1933 roku odbyło się Święto Jazdy Polskiej – wielka rewia konna zorganizowana dla uczczenia 250. rocznicy wiktorii wiedeńskiej.
Centrum Wyszkolenia Kawalerii
Centrum szkolenia kawalerii Wojska Polskiego II RP w latach 1928-1939 w garnizonie Grudziądz. Było największą tego typu wojskową jednostką szkoleniową w Europie.
Bolesław Wieniawa-Długoszowski
Pierwszy Ułan II Rzeczypospolitej. Lekarz, poeta, poliglota, kawalerzysta, adiutant Józefa Piłsudskiego. Generał WP. Ambasador RP w Rzymie. Zginął tragicznie w Nowym Jorku. Jego prochy, spoczęły na Cmentarzu Rakowieckim w Krakowie.
Roman Abraham
Gen. bryg. Wojska Polskiego. Bohaterski obrońca Lwowa. Dowódca 26 Pułku Ułanów Wielkopolskich oraz Wielkopolskiej Brygady Kawalerii w kampanii wrześniowej 1939 r.
Galeria:
