Stanisław Gepner

Major kawalerii Wojska Polskiego, muzealnik, malarz, rysownik, znawca historycznego umundurowania i uzbrojenia.

______________________________________________________________

Urodzony 26 maja 1889 w Nietulisku.

Stanisław Gepner herbu własnego był wybitnym znawcą historycznego umundurowania uzbrojenia oraz historycznych wyjazdowych pojazdów zaprzęgowych.

Był także malarzem i rysownikiem. Studia malarskie podczas nauki w warszawskim gimnazjum pobierał u Karola Ciszewskiego oraz podczas pobytu w Wiedniu (ukończył jednoroczny Abiturientenkurs w Akademii Handlowej w Wiedniu w 1913), gdzie uczęszczał do Kunstgewerbeschule.

Od 1914 do 1917 w wojsku rosyjskim, od 1918 do 1920 służył w kawalerii polskiej. Od 1919 roku rotmistrz. Od 1921 do 1929 w 20 pułku ułanów. Od 1932 do 1946 roku był kustoszem i współtwórcą wraz z Bronisławem Gembarzewskim Muzeum Wojska w Warszawie.

Podczas okupacji w działał w konspiracji, pod pseudonimem „Kostka”, od 1944 w randze majora AK. W latach 1946-1948 był kustoszem Muzeum Narodowego, oddziału w Wilanowie, od 1948 do 1950 Dyrektorem Państwowego Ośrodka Muzealnego w Łańcucie.

Równolegle do pracy zawodowej zajmował się twórczością malarską – tworząc przede wszystkim rysunki i akwarele oraz metaloplastykę o tematyce hipicznej i dotyczącej historycznego umundurowania. Zlustrował także Album Wojska Polskiego E. Wedla (1934) i Zarys dziejów uzbrojenia w Polsce W. Dziewanowskiego (1935).

Był stałym współpracownikiem Encyklopedii Wojskowej wydawanej od 1931 r. Po II wojnie ukazało się ok. 100 naukowych i popularyzujących artykułów na temat historycznego umundurowania, uzbrojenia oraz pojazdów zaprzęgowych. Już pośmiertnie i w kilkadziesiąt lat po jej opracowaniu ukazała się największa praca Stanisława Gepnera poświęcona umundurowaniu historycznemu Żołnierz polski – ubiór, uzbrojenie i oporządzenie 1832 – 1939, Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2014. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Aldona Cholewianka-Kruszyńska, Muzeum – Zamek w Łańcucie