Wpisy

PL/EN

Hodowca: Stadnina Koni Janów Podlaski
Mecenas:

______________________________________________________________
oo gniady (Ofir — Federacja po Burgas or.ar.) ur. 1938,
hod. SK Janów Podlaski

Historia konia, którego nie zmogła wojna, a który po długiej tułaczce zapisał wspaniałą kartę w nowej ojczyźnie, wywarł ogromny wpływ na hodowlę koni arabskich i za życia doczekał się swojego muzeum.

W 1938 roku w Państwowej Stadninie Janów Podlaski przyszły na świat m.in. cztery ogierki zaliczane do „Wielkiej Czwórki – 4W”. Byli to synowie ogiera Ofir: Witraż, Wielki Szlem, Witeź II i Wyrwidąb (znany później w Niemczech pod imieniem Wind).

Dyrektor Andrzej Krzyształowicz, który w 1937 roku rozpoczął pracę w stadninie jako praktykant, przytaczał powszechnie panującą wtedy opinię, że pierwsza stawka źrebiąt po Ofirze rokowała duże nadzieje. Były one poprawnie zbudowane, wyróżniały się urodą i dobrym mchem. Niestety, większość z nich zaginęła we wrześniu 1939 roku.

Według oceny ówczesnego dyrektora Janowa Podlaskiego, utalentowanego hodowcy, Stanisława Pohoskiego, Ofir był najlepszym ogierem wyhodowanym w ostatnim wieku w Polsce. Był on synem importowanego w roku 1931 przez Bogdana Ziętarskiego dla stadniny ks. Romana Sanguszki w Gumniskach Kuhailana Haifi or. ar., uznanego za najlepszego z arabów sprowadzonych kiedykolwiek do Polski. Ogier ten padł po zaledwie dwuletniej działalności stadnej, zostawiając 14 sztuk potomstwa, w tym najlepszego – Ofira.

Dyrektor Pohoski zdecydowanie najwyżej cenił konie w typie kuhailana. Chyba dlatego Witezia postawił na trzecim miejscu za jego rówieśnikami – Witrażem (od Makata po Fetysz) i Wielkim Szlemem (od Elegantka po Bakszysz), faworyzowanymi przez niego choćby ze względu na linie żeńskie, z których pochodziły. Witeź II syn Federacji po Burgas or. ar, typowej klaczy saklawi, był od nich mniejszy, ale bardzo elegancki. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Zenon Lipowicz

Licencja udzielona przez rodzinę Pana Zenona Lipowicza dla BoberTeam, na potrzeby projektu Legendy Polskiego Jeździectwa

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

“Operacja Cowboy” [link] (2018)

“Koń doskonały” [fragmenty] (2017) – Elizabeth Letts

„Czysta biała rasa” [fragmenty] (2014) – Frank Westerman

“Z końmi miedzy frontami” (2008) – Ehrenfried Brandts

„Witeź II – Wielki Wędrowiec” (2007) – Zenon Lipowicz

„Witeź II – The Great Wanderer” [EN](2007) – Zenon Lipowicz

“Hodowla koni w Polsce (VII)” (2004) – Stanisław Deskur

“Hodowla koni w Polsce (VI)” (2004) – Stanisław Deskur

“Wielkie sprzedawanie metoda redukcji państwowych długów” (2002) – Marek Szewczyk

“Ród ogiera Kuhailan Haifi” (1984) – Roman Pankiewicz

“Polskie ARABY” (1965) – Andrzej Krzyształowicz

PL/EN

Hodowca: Stadnina Koni Janów Podlaski
Mecenas: Andrzej Novak-Zempliński

______________________________________________________________
oo gniady (Kuhailan Haifi or. ar. — Dziwa po Aby Mlech) ur. 1933, zm. 1948, hod. SK Janów Podlaski

Ofir 1933, chowu janowskiego. Uważany jest za najlepszego ogiera, jaki był w Janowie w okresie między pierwszą a drugą wojną światową.

fenomen-ofira
Prof. Witold Pruski pisze o Ofirze tak:

„Na arenie międzynarodowej nie uzyskałby z pewnością takiego uznania jak w Polsce i nie otrzymałby najlepszych klaczy. W Janowie natomiast pozostawił z pięknymi tamtejszymi klaczami przednie potomstwo, jak Witraż 1938, Wielki Szlem 1938 oraz Witeź II 1938. Ofir niestety krył w Janowie tylko przez trzy sezony, 1937—1939. Sądząc z tego, że w pierwszej od razu stawce potomstwa dał trzy tak doskonałe ogiery jak wymienione, można przypuszczać, że dla Janowa był to reproduktor szczególnie odpowiedni. Jednak nie sądzone mu było długo przebywać w rodzimej stadninie. Poszedł do Terska na północnym Kaukazie, gdzie już nie dał tej klasy potomstwa co w Janowie. Krył w Tersku w latach 1940—1948 i tam padł w 1948 r. Stał się głównym kontynuatorem rodu męskiego importowanego z Arabii w 1931 r. przez Romana księcia Sanguszkę – Kuhailana Haifi.”




Stadnina Koni w Janowie Podlaskim nierozerwalnie kojarzy się z postacią jej wieloletniego dyrektora, który Legendą stał się jeszcze za życia.

______________________________________________________________

Urodził się w Wiedniu 2 kwietnia 1915 roku.

Andrzej Krzyształowicz od dzieciństwa był związany z rolnictwem dzięki ojcu, który w owym czasie administrował majątkiem Dzieduszyckich w Zarzeczu.

W 1923 roku rodzina przeniosła się do Łańcuta, gdzie Kazimierz Krzyształowicz został dyrektorem naczelnym majątków hrabiego Alfreda Potockiego.

W skład licznych posiadłości hrabiego wchodziła również Albigowa ze stadniną koni pełnej krwi angielskiej. Tam też, pod okiem ówczesnego kierownika stadniny Bolesława Orłosia, młody człowiek rozbudził w sobie zainteresowania hodowlą koni i jazdą konną. Tam również zobaczył pierwszego konia czystej krwi arabskiej, mianowicie sprowadzonego z Egiptu ogiera Kafifana. Koń ten był maskotką oraz powodem dumy właściciela i prezentowano go odwiedzającym stadninę licznym gościom hrabiego. Być może ten pierwszy kontakt z koniem arabskim zadecydował o dalszych kolejach losu młodego człowieka.

Jednakże, po uzyskaniu matury w 1933 roku we Lwowie, Andrzej Krzyształowicz postanowił poświęcić się bardzo modnemu wówczas wśród młodych ludzi lotnictwu i złożył dokumenty do szkoły w Dęblinie.

Plany te pokrzyżowane zostały przez drobne problemy zdrowotne i ostatecznie trzeba było zdecydować się na inny zawód. W tej sytuacji wybór padł na dziedzinę od dzieciństwa mu najbliższą, czyli na rolnictwo.

(…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autorzy: Marek Trela, Czesław Czapliński

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Wpis aktualizowano: 12.04.2023


Andrzej Krzyształowicz zmarł 19 września 1998 roku, w wieku 83 lat. Pochowany został na Cmentarzu Rzymskokatolickim w Janowie Podlaskim (52.190278, 23.215833).


Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Andrzej Krzyształowicz” (2020) – Marek Trela

„Portret z historią – Andrzej Krzyształowicz” [link](2023) – Czesław Czapliński

„Opowieść dyrektora Krzyształowicza” (2016) – Ewa Bagłaj

„Rok 1939 w janowskiej stadninie” (2007) – Andrzej Krzyształowicz

„Andrzej Krzyształowicz – wspomnienia z dzieciństwa i wczesnej młodości” (2003) – Aldona Cholewianka-Kruszyńska

„Pamięci przyjaciela inż. Andrzeja Krzyształowicza” (2000) – Tadeusz Andrzejewski

„Moje wspomnienia o A. Krzyształowiczu” (1998) – I. Jaworowski

„Życie moje było ciekawe” (1998) – Izabella Pawelec-Zawadzka

„Pierwszy championat koni czystej krwi arabskiej i X aukcja w Janowie Podlaski” (1979) – Antoni Święcki

„Wspomnienia sprzed 30 lat” (1976) – Andrzej Krzyształowicz

„Polskie araby za oceanem” (1974) – Andrzej Krzyształowicz

„Ludzie stadniny janowskiej” (1967) – Antoni Święcki

„Polskie ARABY” (1965) – Andrzej Krzyształowicz


Pokrewne Legendy:

Marek Trela

Lek. wet. hodowca koni arabskich, w latach 2000-2016 prezes SK Janów Podlaski, wiceprzewodniczący Światowej Federacji Konia Arabskiego (WAHO).

Czytaj więcej…

Stadnina Koni Janów Podlaski

6 października 1816 roku Car Rosji Aleksander I podpisał dekret o założeniu Państwowej Stadniny Koni i Stada Ogierów. Ponad 200 letnia historia tej stadniny to piękna karta polskiej i światowej hodowli koni arabskich.

Czytaj więcej…


Galeria:


Hodowca: or. ar. Półwysep Arabski
Mecenasi: Zbigniew Kotowski

______________________________________________________________

ROMAN PANKIEWICZ, hodowca z SK Albigowa konia BASK, który został okrzyknięty „objawieniem ameryki”, tak w Kurierze Arabskim 19/20/1998, opisuje ród KUHAILAN HAIFI or.ar. sprowadzonego przez BOGDANA ZIĘTARSKIEGO:

„Kuhailan Haifi or.ar. został zakupiony od Beduinów przez Bohdana Ziętarskiego w 1931 roku dla Gumnisk księcia Sanguszko, które były spadkobiercą słynnej Sławuty. Ogier ten już przy zakupie zachwycił swą urodą nawet takiego znawcę jakim był B. Ziętarski. Niestety padł już w 1934 roku pozostawiając niewielką liczbę potomstwa, ale pośród nich był wspaniały Ofir 1933 (od Dziwa po Abu Mlech – którą uważano za najcenniejszą klacz w okresie międzywojennym).

Ofir został szeroko użyty w PSK Janów Podlaski. Niestety prawie całe jego potomstwo zostało zabrane do ZSRR w 1939 roku lub padło podczas działań wojennych. Pozostało tylko parę córek oraz czterech synów, z których Wyrwidąb 1938 został zabrany do Niemiec, Witeź II 1938 zabrany do USA (bardzo zasłużony dla tamtejszej hodowli) oraz Wielki Szlem 1938 i Witraż 1938, które zostały użyte do hodowli w Polsce.

Najbardziej zasłużył się w polskiej hodowli Wielki Szlem 1938 (od Elegantka po Bakszysz – jedna z najcenniejszych polskich klaczy). Dał on potomstwo urodziwe i dzielne. Jego syn Czort 1949 (od Forta po Kuhailan Abu Urkub – bardzo cenna matka) sam biegał doskonale i takie też dawał w większości potomstwo. Jego syn El Paso 1957 (od Ellora po Witraż – cenna matka ogierów) był wypożyczony do USA, gdzie zdobył tytuł Championa USA. Po powrocie do kraju użyty był do hodowli i w połączeniu z klaczą Etruria 1975 (Championka Polski, Europy i Świata) dał ogiera Etogram 1981 – Championa Polski Ogierów Starszych 1994, inbredowanego w III i IV pokoleniu na bardzo cenną Elzę 1942, od której wywodzi się szereg ogierów. Jego uroda i wspaniały rodowód predysponują go na cennego reproduktora.

Drugim synem El Paso użytym do hodowli w Polsce jest Europejczyk 1982 (od Europa po Bandos – Championka Polski Klaczy) Champion Ogierów 1988, dzielny na torze wyścigowym (wygrał Derby, Porównawczą i wszystkie gonitwy, w których startował). Jest już używany w hodowli jego syn Egzamin 1989 (od Eza po Bandos od Eufonia – jedna z najcenniejszych klaczy w Kurozwękach). Pochodzeniem nie ustępuje on ojcu. na jego potomstwo będziemy musieli jeszcze poczekać parę lat.

Bardzo zasłużył się w hodowli drugi syn Ofira – Witraż 1938 (od Makata po Fetysz – bardzo urodziwa klacz). Był on urodziwszy od Wielkiego Szlema i dawał też piękniejsze potomstwo, ale już nie tak dzielne na torze wyścigowym. Jego bardzo zasłużonym synem był Celebes 1949 (od Canaria po Trypolis – bardzo cenna klacz), który po użyciu w cyrku został szeroko użyty w hodowli.

Jednym z synów Witraża sprzedanym do USA był Bask 1956 (od Bałałajka po Amurath Sahib) nazwany ” objawieniem Ameryki ” . Zdobył on szereg Championatów USA, był wspaniałym reproduktorem, ojcem championów i championek, dał ponad 1000 sztuk potomstwa w USA. Jednym z jego najcenniejszych synów w USA był Gdańsk 1968 (od Gdynia po Comet od Gwozdawa po Nabor) łączący w sobie krew obu tych wspaniałych reproduktorów.

Do Polski w 1992 roku została zakupiona z USA klacz sh Carmen 1984, źrebna ogierem Tabasco 1982, który jest wnukiem ogiera Gdańsk. Klacz ta urodziła w Polsce w 1993 roku ogierka Cliinntonn. Jest to koń o czysto polskim rodowodzie. Pokazany w 1997 roku w Warszawie na Pokazie Koni Własności Hodowców Prywatnych w Polsce zajął tam I miejsce w swojej klasie, zdobył tytuł Championa Ogierów Starszych, a także został uznany przez publiczność za Najpopularniejszego Konia Pokazu. Tytuł ten w pełni mu się należy…”

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.


Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

„Ród ogiera Kuhailan Haifi” (1984) – Roman Pankiewicz

„Dwa wieki polskiej hodowli koni arabskich (1778-1978)” (1983) – Witold Pruski


Galeria: