Andrzej Novak-Zempliński

Urodzony w 1949 roku w Olsztynie.

Andrzej Novak-Zempliński w 1971 roku rozpoczął studia artystyczne na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a następnie kontynuował je na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowniach profesorów Michała Byliny i Ludwika Maciąga. Studia ukończył w 1976 roku, uzyskując dyplom z wyróżnieniem. Decydujący wpływ na wybór drogi twórczej miało wsparcie i inspiracja obu profesorów – wybitnych artystów i popularyzatorów tematyki końskiej oraz batalistycznej.

Pierwsze prace – akwarele, pastele i rysunki – pokazał w 1974 roku na Jubileuszowej Aukcji Koni w Książu, natomiast oficjalny debiut miał miejsce rok później, podczas wystawy „Zaprzęg w malarstwie” w Sopocie, zorganizowanej przy okazji III Mistrzostw Europy w Powożeniu.

Uprawia głównie malarstwo sztalugowe, lecz zajmuje się również projektowaniem architektonicznym oraz konserwacją zabytkowej architektury i założeń ogrodowych. Był rzeczoznawcą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie zabytkowych pojazdów konnych, rzędów i uprzęży. Społecznie angażuje się w działalność Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy (m.in. jako prezes Oddziału Stołecznego), a także jest założycielem i prezesem Domus Polonorum, zrzeszającego właścicieli zabytkowych rezydencji, oraz Polskiego Towarzystwa Powozowego, zajmującego się muzealnictwem i kolekcjonerstwem dawnych pojazdów konnych oraz popularyzacją tradycyjnego powożenia.

Od 1980 roku prowadzi odbudowę i utrzymanie zespołu dworskiego w Tułowicach. Za tę działalność został nagrodzony Nagrodą I Stopnia Ministra Kultury i Sztuki (1998) oraz najbardziej prestiżowym europejskim wyróżnieniem w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego – Medalem Europa Nostra (1999).

Dziedzictwo polskiego dworu i tradycja ziemiańska stanowią główny nurt jego zainteresowań kolekcjonerskich. Oprócz wyposażenia wnętrz tułowickiego dworu szczególne miejsce zajmuje unikalna kolekcja pojazdów konnych, uprzęży i akcesoriów zaprzęgowych – obecnie licząca 24 egzemplarze, z czego połowa ma potwierdzoną proweniencję i pochodzi z najlepszych warszawskich wytwórni XIX i początku XX wieku. Kolekcja udostępniana jest zwiedzającym w dawnej stajni dworskiej.

Tematyka malarska Novak-Zemplińskiego koncentruje się na koniu – jego wizerunku w hodowli, sporcie i codziennym użytkowaniu. Tworzy portrety koni zasłużonych w hodowli, znakomitych wyścigowców, wierzchowców i koni zaprzęgowych, przedstawia sceny z pokazów, konkursów, jarmarków, życia stajennego i batalistykę. Jego prace znajdują się w kolekcjach hodowców, właścicieli koni, miłośników jeździectwa oraz kolekcjonerów sporting art w Europie Zachodniej i Ameryce.