Patron Honorowy: Sebastian Kasztelan, polski działacz samorządowy, od 2024 burmistrz Kwidzyna
Strona stworzona na potrzeby projektu edukacyjnego PLPJ realizowanego przez organizację pożytku publicznego – Bober Team Non Profit Sp. z o.o.
NA SKRÓTY:
– TREŚĆ WPISU – PUBLIKACJE W PCBJ – POKREWNE LEGENDY – GALERIA –
Stado Ogierów w Kwidzynie zostało założone w 1788 roku przez Fryderyka II Wielkiego. Początkowo, przez ponad sto lat, mieściło się w mieście, w pobliżu zamku. Przez długie dziesięciolecia – z przerwą na okres wojen napoleońskich – jego głównym zadaniem było zaopatrywanie okolicznych prowincji w ogiery. Ich liczba zazwyczaj przekraczała sto; przykładowo w 1898 roku stado liczyło 115 ogierów półkrwi, rozdzielonych na 86 stacji.
W związku z niepraktycznym usytuowaniem, w 1910 r., przeniesiono Stado na przedmieście w pobliżu terenów leśnych, gdzie przez kilka lat budowano ośrodek z prawdziwego zdarzenia. Trzy potężne stajnie, kryta ujeżdżalnia, wieża z wiatrakiem, osiedle mieszkaniowe dla pracowników, tworzyły bajeczne miasteczko do dzisiaj budzące zachwyt odwiedzających. Teren działalności Stada obejmował dawne powiaty: Kwidzyn, Susz, Malbork, Elbląg, Sztum, Ostróda, Nidzica, Szczytno, Olsztyn.
W 1944 r. wycofujący się Niemcy ewakuowali Stado. Działalność powojenną rozpoczęło Stado w maju 1946 roku. Pierwsze 14 ogierów pochodziło z zakupu UNRRA (Administracja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy). Jesienią 1950 r. rozpoczął działalność ZT (Zakład Treningowy) dla młodych ogierów jako ośrodek sprawdzający ich przydatność użytkową. W okresie od 1951 do 60 roku w ZT przeszło roczny cykl treningowy 107 ogierów zimnokrwistych, w w tym 13 typu sztumskiego.
W 1972 r. została zakończona działalność hodowlana Stada. Zlikwidowano ogiery punktowe. Pozostawiono jedynie Zakład Treningowy dla 3-latków oraz grupę ogierów przeznaczoną do dalszego treningu sportowego. W czerwcu 1998 r. decyzją Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przyłączono Stado kwidzyńskie do Stada w Starogardzie Gdańskim. Funkcjonowało pod nazwą Stado Ogierów Skarbu Państwa – Zakład Treningowy Kwidzyn.
W kwietniu 1999 r. powołano ponownie Stado Ogierów Skarbu Państwa Kwidzyn. W tym też roku AWRSP podjęła decyzję o sprywatyzowaniu przedsiębiorstwa. W grudniu odbyła się ostatnia próba dzielności dla ogierów w formie testu studniowego, po której zlikwidowano Zakład Treningowy.
Pierwszym powojennym dyrektorem Stada był w latach 1946-1950 mgr inż. Adam Sosnowski. Następnie w latach pięćdziesiątych funkcję tą pełnili: Kajetan Nowosielski (1950-1951), Jan Andraszek (1951-1955), inż. Zbigniew Wierzbicki (1955-1956), Ludwik Stawiński (1956-1962). Przez ponad 12 lat stanowisko to obejmował od 1963r. do tragicznej śmierci w 1975 r. mgr inż. Jerzy Grabowski. W latach 1975-1978 dyrektorem był rozpoczynający wówczas karierę zawodniczą w ujeżdżeniu mgr inż. Bogusław Misztal, a od 1978 do 1997 mgr inż. Józef Zagor. Następnie administrował Stadem w latach 1997-2000 mgr Jacek Kowerski. Ostatnim administratorem w latach 2000-2001 była Pani mgr inż. Marta Głuchowska.
Zakład Treningowy jako pierwszy prowadził krótko (1950-1952) przedwojenny oficer II Pułku Szwoleżerów ppłk Mieczysław Nesterowicz. W latach 1952-1960 kierownikiem ZT był wybitny szkoleniowiec i dusza ówczesnego jeździectwa polskiego mjr Leon Kon. Po odejściu do Racotu w 1960 r. stanowisko przejął jego uczeń – inż. Andrzej Orłoś. Następnie kierowali Zakładem Józef Mioduszewski (1970-1972) oraz późniejszy dyrektor Stada Ogierów w Białce, inż. Andrzej Guziuk (1972-1979). Od 1979-1997 pracę w ZT prowadził lek. wet. Adam Jończyk, potem Konstanty Fras, Tomasz Dziurkowski, Jacek Kowerski, Marta Głuchowska.
Wybitną osobowością, która przyczyniła się do wysokiego poziomu jeździectwa w Kwidzynie był przedwojenny instruktor grudziądzkiego Centrum Wyszkolenia Kawalerii – mjr Leon Kon. Pracę szkoleniową prowadził z niezwykłą fachowością i dokładnością. Był punktualny. Według jego przemieszczania się po Stadzie można było regulować zegarek. Harmonogram dnia miał ściśle zaplanowany. Major Kon był jednym z współzałożycieli i czołowym działaczem Polskiego Związku Jeździeckiego (PZJ) oraz sędzią głównym większości zawodów w kraju. Został trenerem powołanej w 1952 r. Sekcji Jeździeckiej należącej do LKS „Ogniwo”.
Pierwszymi członkami Sekcji byli pracownicy Stada. W 1964 r. sekcja ta została włączona do LKS „Nadwiślanin”. Przez szereg lat Stado było podporą sportu jeździeckiego. Organizowano zawody konne łącznie z Mistrzostwami Polski, zgrupowania szkoleniowe kadry narodowej, gdyż był to ośrodek przygotowań olimpijskich. Wielu zawodników reprezentowało barwy kwidzyńskiego klubu na hipodromach w kraju i zagranicy, startując w ME i Igrzyskach Olimpijskich.
Nie sposób wymienić w tym artykule wszystkich jeźdźców, którzy odnosili sukcesy i zdobyli ponad sto medali w trzech w dyscyplinach jeździeckich. W kwietniu 2001 r. Stado Ogierów Skarbu Państwa zostało zlikwidowane, a obiekt został przekazany Gminie Miejskiej – Kwidzyn.
Źródło: www.milosna.kwidzyn.pl [2025/04/08]
W Kwidzynie nigdy nie było stadniny koni. To co potocznie określało się jako „Stadnina na Miłosnej” w języku fachowym nazywało się Stadem Ogierów. Takie właśnie stado założono w Kwidzynie w 1788 roku. Ulokowano je na podzamczu zespołu zamkowo–katedralnego w Kwidzynie, w miejscu, gdzie teraz mamy teatr. Budynki stajenne nie zachowały się. Przetrwał tylko budynek krytej ujeżdżalni, w którym dzisiaj jest restauracja „Miła”. Stado funkcjonowało tam przez ponad 100 lat, jednak z uwagi na mały obszar, jaki zajmowało, przebudowa i unowocześnienie były niemożliwe. W 1910 roku stado zaczyna funkcjonować na Miłosnej…
Źródło: „Miłosna miasteczko koniarzy” (2010) – Mieczysław Zagor
Autor wpisu: mgr inż. Mieczysław Zagor | Aktualizowano: 2025/09/24
NA SKRÓTY:
– TREŚĆ WPISU – PUBLIKACJE W PCBJ – POKREWNE LEGENDY – GALERIA –
Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:
Kliknij wybraną zakładkę, a następnie link, aby otworzyć powiązane materiały w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (www.pcbj.pl):
„Stado Ogierów i 'Nadwiślanin’ Kwidzyn” (2025)
„Rzuć serce za przeszkodę” (2022) – Mieczysław Zagor
Stado Ogierów Miłosna (2021) | FILM
„100 lat Miłosnej w Kwidzynie” (2010)
„Koń-iskra” (2000) – Mieczysław Zagor
„Rozwój sportu jeździeckiego przy Stadzie Ogierów w Kwidzynie” (1996) – Mieczysław Zagor
„Pierwszy okres działalności Stada Ogierów w Kwidzynie (1788-1944)” (1996) – Mieczysław Zagor
„Stado Ogierów w Kwidzynie po II wojnie światowej” (1996) – Mieczysław Zagor
„Charakterystyka osiągnięć jeźdźców kwidzyńskich w Mistrzostwach Polski” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. I” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. II” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. III” (1996) – Mieczysław Zagor
„Trzy incydenty” (1992) – Mieczysław Zagor
„Jeźdźcy i konie – Helios” (1991) – Helena Zagor
„Mistrzostwa Polski WKKW Juniorów Kwidzyn” (1988) – Artur Bober
„40 lat działalności Państwowego Stada Ogierów w Kwidzynie” (1986) – Adam Jończyk
„Jacek Daniluk już nie wystartuje” (1986) – Janina i Zygmunt Krukowscy, Helena Zagor
„Jubileuszowe XXV Mistrzostwa Polski WKKW w Kwidzynie” (1976) – Wojciech Mickunas
„100 lat Miłosnej w Kwidzynie” (2010)
„40 lat działalności Państwowego Stada Ogierów w Kwidzynie” (1986) – Adam Jończyk
„Charakterystyka osiągnięć jeźdźców kwidzyńskich w Mistrzostwach Polski” (1996) – Mieczysław Zagor
„Jacek Daniluk już nie wystartuje” (1986) – Janina i Zygmunt Krukowscy, Helena Zagor
„Jeźdźcy i konie – Helios” (1991) – Helena Zagor
„Jubileuszowe XXV Mistrzostwa Polski WKKW w Kwidzynie” (1976) – Wojciech Mickunas
„Koń-iskra” (2000) – Mieczysław Zagor
„Mistrzostwa Polski WKKW Juniorów Kwidzyn” (1988) – Artur Bober
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. I” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. II” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. III” (1996) – Mieczysław Zagor
„O nas” [www.milosna.kwidzyn.pl] [2025/04/08]
„Pierwszy okres działalności Stada Ogierów w Kwidzynie (1788-1944)” (1996) – Mieczysław Zagor
„Rozwój sportu jeździeckiego przy Stadzie Ogierów w Kwidzynie” (1996) – Mieczysław Zagor
„Rzuć serce za przeszkodę” (2022) – Mieczysław Zagor
„Stado Ogierów i 'Nadwiślanin’ Kwidzyn” (2025)
Stado Ogierów Miłosna (2021) | FILM
„Stado Ogierów w Kwidzynie po II wojnie światowej” (1996) – Mieczysław Zagor
„Stado Ogierów i 'Nadwiślanin’ Kwidzyn” (2025)
„Rzuć serce za przeszkodę” (2022) – Mieczysław Zagor
Stado Ogierów Miłosna (2021) | FILM
„100 lat Miłosnej w Kwidzynie” (2010)
„Koń-iskra” (2000) – Mieczysław Zagor
„Rozwój sportu jeździeckiego przy Stadzie Ogierów w Kwidzynie” (1996) – Mieczysław Zagor
„Pierwszy okres działalności Stada Ogierów w Kwidzynie (1788-1944)” (1996) – Mieczysław Zagor
„Stado Ogierów w Kwidzynie po II wojnie światowej” (1996) – Mieczysław Zagor
„Charakterystyka osiągnięć jeźdźców kwidzyńskich w Mistrzostwach Polski” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. I” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. II” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. III” (1996) – Mieczysław Zagor
„Trzy incydenty” (1992) – Mieczysław Zagor
„Jeźdźcy i konie – Helios” (1991) – Helena Zagor
„Mistrzostwa Polski WKKW Juniorów Kwidzyn” (1988) – Artur Bober
„40 lat działalności Państwowego Stada Ogierów w Kwidzynie” (1986) – Adam Jończyk
„Jacek Daniluk już nie wystartuje” (1986) – Janina i Zygmunt Krukowscy, Helena Zagor
„Jubileuszowe XXV Mistrzostwa Polski WKKW w Kwidzynie” (1976) – Wojciech Mickunas
„Koń-iskra” (2000) – Mieczysław Zagor
„Pierwszy okres działalności Stada Ogierów w Kwidzynie (1788-1944)” (1996) – Mieczysław Zagor
„Stado Ogierów w Kwidzynie po II wojnie światowej” (1996) – Mieczysław Zagor
„Charakterystyka osiągnięć jeźdźców kwidzyńskich w Mistrzostwach Polski” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. I” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. II” (1996) – Mieczysław Zagor
„Moja kronika – Kwidzyn 1788-1995 cz. III” (1996) – Mieczysław Zagor
„Trzy incydenty” (1992) – Mieczysław Zagor
„Jeźdźcy i konie – Helios” (1991) – Helena Zagor
„Mistrzostwa Polski WKKW Juniorów Kwidzyn” (1988) – Artur Bober
„40 lat działalności Państwowego Stada Ogierów w Kwidzynie” (1986) – Adam Jończyk
„Jacek Daniluk już nie wystartuje” (1986) – Janina i Zygmunt Krukowscy, Helena Zagor
„Jubileuszowe XXV Mistrzostwa Polski WKKW w Kwidzynie” (1976) – Wojciech Mickunas
Poniżej zamieszczamy odnośniki do innych ciekawych źródeł, które nie prowadzą do naszej Biblioteki i nie mamy wpływu na wyświetlane tam treści.
Razem z hiperłączem zamieszczamy widoczny adres artykułu oraz datę kiedy odnośnik ostatni raz był przez nas sprawdzany. Linki domyślnie otwierają się w nowym oknie.
NA SKRÓTY:
– TREŚĆ WPISU – PUBLIKACJE W PCBJ – POKREWNE LEGENDY – GALERIA –
Pokrewne Legendy:
Wilhelm Karol Rómmel
Specjalista w budowie torów przeszkód zarówno w WKKW, jak i w powożeniu (z uprawnieniami międzynarodowymi). Syn płk. Karola Rómmla – najwybitniejszego jeźdźca okresu międzywojennego, trzykrotnego olimpijczyka i brązowego medalisty drużynowego w WKKW (Amsterdam 1928).
Jacek Daniluk
Urodził się 1 września 1961 roku w Kwidzynie, jako syn Tadeusza i Eryki z domu Schulen. Ma dwie siostry: Małgorzatę i Martę. Jego żoną jest Ewa z domu Mocarska. Absolwent Technikum Mechanizacji Rolnictwa. Zawodnik Ludowego Klubu Sportowego „Nadwiślanin” Kwidzyn, jeździec specjalizujący się w WKKW, olimpijczyk z Moskwy 1980. Brązowy medalista drużynowych mistrzostw Europy w WKKW…
Jerzy Grabowski
Jeździec, hodowca, dyrektor Stada Ogierów w Kwidzynie, trener reprezentacji Polski w WKKW na Igrzyskach Olimpijskich w Monachium 1972.
NORTON (EFFORT-NEKANDA)
Srebro drużynowo i 6 miejsce indywidualnie na Igrzyskach Olimpijskich w Moskwie w 1980 roku to największe sukcesy Nortona dosiadanego przez Wiesława Hartmana.
Wiesław Hartman
Srebrny drużynowy medalista IO Moskwa 1980. Wielokrotny medalista Mistrzostw Polski w skokach przez przeszkody. Instruktor jeździectwa.
Andrzej Orłoś
Olimpijczyk. Mistrz Polski w Ujeżdżeniu, Skokach i WKKW. Hodowca. Trener kadry
narodowej w skokach i olimpijskiej w WKKW. Mentor i pierwszy trener (obok Wandy
Wąsowskiej) medalisty MP w WKKW Artura Bobera.
NA SKRÓTY:
– TREŚĆ WPISU – PUBLIKACJE W PCBJ – POKREWNE LEGENDY – GALERIA –
Galeria:
Załoga Państwowego Stada Ogierów w Kwidzynie. Rok 1986.
Od lewej w pierwszym rzędzie siedzą: Zygmunt Klein – koniuszy PSO, Ryszard Wojnarowicz – magazynier, Adam Jończyk – kierownik ZT, Helena Zagor – gł. specjalista ds. sportu, Józef Zagor – dyrektor PSO, Cecylia Czarnowska – główna księgowa, Sabina Tutaj – st. księgowa, Konstanty Fras – st. specjalista, Wacław Książek – koniuszy ZT. W drugim rzędzie stoją: masztalerze – Jerzy Szalczewski, Franciszek Bogusz i Wacław Ciok, Jan Zięciak – ujeżdżacz ZT, Tadeusz Kogut -masztalerz, Jacek Daniluk – ujeżdżacz i sportowiec, Werner Goik – ujeżdżacz ZT, Józef Olszta – ujeżdżacz ZT, masztalerze Karol Gałecki i Szczepan Jedowski, a między nimi Paweł Kopyczyński – rymarz. W trzecim rzędzie stoją: masztalerze Stanisław Bogusz i Jerzy Szczodrowski, Benedykt Jaroszewski – stolarz, Bernard Kościeński -kierowca, Rajmund Kąkolewski – stolarz, Józef Biedrzycki – podkuwacz, Bronisław Lisewski – podkuwacz, Zygfryd Bednarski – konserwator, Józef Nemitz – stolarz, Roman Andrzejewski – podkuwacz. W czwartym rzędzie stoją: ujeżdżacze ZT – Rajmund Majowski, Andrzej Słowiński i Jarosław Kubiak, Marian Strzelczyk -podkoniuszy PSO, Wiesław Hartman – ujeżdżacz i sportowiec, ujeżdżacze ZT Adam Adamczyk i Kazimierz Szalczewski.
w 1995 roku. W pierwszym rzędzie siedzą (od lewej): Helena Zagor, Anna Rabczuk, Joanna Szyc, Mariusz Buczkowski, Mieczysław Zagor. W drugim rzędzie (od lewej): Jacek Zagor, Paweł Sawicki, Katarzyna Danielak, Adam Jończyk, Łukasz Jończyk.
Zagorem podczas mistrzostw Europy młodych jeźdźców. Kronberg (RFN), rok 1986. Po prawej, Andrzej Gałecki na Mierniku.
NA SKRÓTY:
– TREŚĆ WPISU – PUBLIKACJE W PCBJ – POKREWNE LEGENDY – GALERIA –
