Wpisy

Centrum Wyszkolenia Kawalerii

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Centrum szkolenia kawalerii Wojska Polskiego II RP w latach 1928-1939 w garnizonie Grudziądz. Było największą tego typu wojskową jednostką szkoleniową w Europie. 

—-

Nie można przecenić roli Centrum Wyszkolenia Kawalerii w historii, a nawet teraźniejszości polskiego jeździectwa. Centrum kształciło nie tylko oficerów służby stałej i rezerwy kawalerii ale to co nazywamy szkołą polską, będącą odmianą naturalnej szkoły włoskiej jazdy konnej powstało w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Wcześniej znanego jako Centralna Szkoła Jazdy, Obóz Szkolny Kawalerii. Czołówka instruktorów i jeźdźców w okresie międzywojennym była związana z Centrum Wyszkolenia Kawalerii.

To w Grudziądzu uczyli i trenowali ppłk. Karol Rómmel, rtm. Leon Kon, ppłk Jan Kossak mjr Adam Królikiewicz, rtm. Kazimierz Szosland, mjr Michał Antoniewicz, mjr. Wilhelm Lewicki i wielu innych. Sukcesy polskiego jeździectwa w okresie międzywojennym były związane z Grudziądzem. W Centrum Wyszkolenia Kawalerii organizowano szereg kursów dla oficerów i podoficerów (np. Kurs Oficerów Sztabowych, Kurs Dowódców Szwadronów, Kurs Podoficerów Ujeżdżaczy Koni, Kurs Instruktorów Jazdy Konnej, Kurs Podoficerów Zawodowych Kawalerii, Kurs Lekarzy Weterynarii, Kurs Adiutantów Pułku).

Po drugiej wojnie światowej pomimo, iż Centrum już nie istniało oficerowie z nim związani uczestniczyli w odbudowie polskiej hodowli koni i jeździectwa. Ppłk. Karol Rómmel, mjr Adam Królikiewicz, mjr Wiktor Olędzki, kpt. Jan Mickunas, rtm. Jarosław Suchorski, płk Kazimierz de Rostwo-Suski, płk. Antoni Dębski i p. Marek Rozczynialski jako trenerzy. Płk. Aleksander Piotraszewski, mjr Marian Fabrycy, p. Sas-Jaworski jako Hodowcy. Leon Chatizow jako trener wyścigowy.

Obecna generacja trenerów jeździectwa była w większości trenowana przez trenerów oficerów kawalerii i artylerii.

Oficerowie, którzy postali na emigracji mieli w sporcie jeździeckim znaczące osiągnięcia. Mjr Anatol Pieregorodzki, a późnej gen. Michał Gutowski jako trenerzy kadry narodowej WKKW Kanady osiągnęli sukcesy olimpijskie. Mjr Michał Antoniewicz był trenerem kadry narodowej USA także z sukcesami olimpijskimi. Mjr Janusz Komorowski był trenerem kadry narodowej Argentyny, mjr Seweryn Kulesza był trenerem kadr narodowych Belgii i Irlandii. Rtm. Bronisław Skulicz i rtm. Antoni Żelewski byli trenerami w Belgii. Mjr Władysław Zgorzelski wyróżnił się jako trener i gracz polo w Urugwaju. Mjr Jerzy Iwanowski prowadził odpowiednik Hiszpańskiej Szkoły Jazdy w Afryce Południowej.

Autor: Leszek Nagórny

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 29.05.2023

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Geneza i działalność Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” (2022) – Renata Urban

“Tradycje sportów konnych w Polsce do 1939 roku” (2022) – Renata Urban

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Sport jeździecki w kawalerii konnej II RP” (2018) – Robert Woronowicz

Grudziądz – Stolica Polskiej Kawalerii 1920-2011 | FILM

„Komendanci Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](2010)

„Jak Leon Kon przywiózł z Rosji do Polski włoską szkołę jazdy” (2003) – Hanna Łysakowska

„Polski dosiad czym był Grudziądz dla polskiego jeździectwa” (2002) – Lesław Kukawski

„Sale Tradycji Jazdy Polskiej w Grudziądzu” (1994) – Lesław Kukawski

„O kawalerii polskiej XX wieku” (1991) – Cezary Leżeński, Lesław Kukawski

„Centralna Szkoła Kawalerii i 2. Pułk Ułanów Grochowskich” (1990) – Leon Kon

„Grudziądzkie fascynacje” (1990) – Józef Hlebowicz

„Koń wojskowy” (1990) – Lesław Kukawski

„Wpływ szkół jeździeckich na budowę rzędu końskiego w Polsce” (1986) – Ryszard Wagner

„Dzieje konkursów hippicznych w Polsce” (1982) – Witold Pruski (str. 57-72)

„Polska szkoła jeździecka” (1978) – Henryk Leliwa-Roycewicz

„Rozważania na temat polskiej szkoły jazdy konnej” (1976) – Witold Pruski

„Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu” [link](1938) | FILM

„Księga jazdy polskiej” (1938) – Praca zbiorowa

„Święto Kawalerii w Grudziądzu” (1936) – Antoni Bogusławski

„Wielkie Wojskowe Szkoły Jazdy. Polska – Grudziądz” (1934) – Tadeusz Grabowski

Jeździec i Hodowca (1934) nr 12 – Sport konny

Jeździec i Hodowca (1933) nr 10 – Kawaleria

Słownik Jeździecki i Hodowlany – Lesław Kukawski

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Leon Burniewicz

II Wicemistrz Polski w Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego. Żołnierz, Trener. Działacz Polskiego Związku Jeździeckiego. Odznaczony Medalem za Wojnę 1939. Major Wojska Polskiego.

Czytaj więcej…

Ludzie

Tadeusz Sokołowski

Żołnierz, sportowiec, 3x medalista MP, 2 wicemistrz Armii (1935), olimpijczyk IO Berlin 1936 (Zbieg II), 1937-39 szef sekcji jeździeckiej WKS Legia, cichociemny zakatowany przez Gestapo w Mińsku.

Czytaj więcej…

Ludzie

Robert Woronowicz

Oficer służby stałej WP, specjalność – kawaleria reprezentacyjna. Instruktor Wyszkolenia Kawaleryjskiego. Instruktor jeździecki PZJ i rekreacji ruchowej ze specjalnością jeździectwo. Twórca i szkoleniowiec Kawalerii Ochotniczej od 1993 r.

Czytaj więcej…

Ludzie

Bolesław Wieniawa-Długoszowski

Pierwszy Ułan II Rzeczypospolitej. Lekarz, poeta, poliglota, kawalerzysta, adiutant Józefa Piłsudskiego. Generał WP. Ambasador RP w Rzymie. Zginął tragicznie w Nowym Jorku. Jego prochy, spoczęły na Cmentarzu Rakowieckim w Krakowie.

Czytaj więcej…

Ludzie

Michał Toczek

Żołnierz, major, artylerzysta. Jeździec i trener. Odznaczony m. inn. 3. krotnie Krzyżem Walecznych. Zwycięzca PN, Nowy Jork 1926 r., Nicea 1926 Hamlet 2.20. (II m.),

Czytaj więcej…

Ludzie

Michał Gutowski

Olimpijczyk. Rtm, 17 pułk ułanów wielkopolskich. Kawaler m. innymi orderu Wojennego Virtuti Militari, Legii Honorowej, Krzyża Walecznych 5 razy. Generał w stanie spoczynku.

Czytaj więcej…

Ludzie

Witold Pilecki

Rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej, więzień i organizator ruchu oporu w KL Auschwitz. Autor raportów o Holocauście.

Czytaj więcej…

Ludzie

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Czytaj więcej…

Konie

JASIEK

Pan Hordyński z okolic Tarnobrzega na zawodach w Piotrkowie Trybunalskim w 1922 roku, rozpoznał go jako konia Mantel (potem Jacek), wziętego do wojska w 1909, miał w czasie tych zawodów 17 lat.

Czytaj więcej…

Konie

PICADOR

1924 | Igrzyska Olimpijskie Paryż | brązowy medal indywidualny w skokach przez przeszkody – rtm. Adam Królikiewicz, 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.

Czytaj więcej…

Galeria:

Jeżeli na zdjęciu nie podano innych informacji, pochodzi ono z publikacji pt. „Kawaleryjska Alma Mater w Grudziądzu 1920-1939” (2008). Za zgodą spadkobierców Pana Lesława Kukawskigo.

Po lewej: strona prawa sztandaru Oficerskiej Szkoły Kawalerii. Po prawej: strona lewa sztandaru Oficerskiej Szkoły Kawalerii.
Brama koszar Księcia Józefa Poniatowskiego przy ul. Radzyńskiej uj Grudziądzu. Druga połowa lat dwudziestych.
Trening w skokach pod okiem mjr. Jana Kossaka (stoi tyłem).
Stajnia Centrum Wyszkolenia Kawalerii.
Przeszkoda na placu przy stajniach.
Przedstawiciel Prezydenta RP generalny inspektor kawalerii gen. broni Tadeusz Rozwadowski wręcza sztandar Oficerskiej Szkoły Kawalerii komendantowi Centralnej Szkoły Kawalerii gen. dyw. Stefanowi Kasprzyckiemu. Grudziądz, 1 lipca 1925 r.
Major Witold Jabłoński tu skoku. Grudziądz, 1928 r.
Nauka władania szablą w II plutonie 1 szwadronu szkolnego Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii. Grudziądz, 1929 r.
Dżygitówka. Szkoła Podchorążych Kawalerii rocznik 1930-1932.
Dżygitówka. Szkoła Podchorążych Kawalerii rocznik 1930-1932.
Defilada z okazji Święta Niepodległości. 2 szwadron szkolny Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii prowadzi rtm. Leopold Berg. Grudziądz, 11 listopada 1932 r.
III pluton 2 szwadronu Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii (rocznik 1931-1932) w szyku rozwiniętym.
Nauka władania szablą. Na koniu ćwiczebnym st. ułan z cenzusem Bohdan Ładyżyński z 1 szwadronu szkolnego Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii. Grudziądz, koszary Przemysława II, 1933 r.
Porucznik Jan Mossakowski na klaczy „Wróżka” podczas treningu na III Wyższym Kursie Instruktorów Jazdy Konnej. Grudziądz, 1933 r.
Zakończenie biegu św. Huberta I Kursu Doskonalącego dla Plutonowych Zawodowych Kawalerii Grudziądz, listopad 1934 r.
Pododdział Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii (rocznik 1934-1935) na dziedzińcu koszar Bolesława Śmiałego.
Komendant Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w latach 1932-1937 mjr Stefan Gołaszewski (po prawej) w rozmowie z komendantem Centrum Wyszkolenia Kawalerii płk. Zygmuntem Podhorskim.
Jubileusz XV-lecia istnienia Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Październik 1936 r. Źródło: NAC.
Przekazanie sztandaru. 1936 rok. Źródło: NAC.
Promocja podchorążych kawalerii przez gen. Bolesława Wieniawę-Długoszewskiego. 1936 rok. Źródło: NAC.

Powitanie prezydenta Ignacego Mościckiego przez dzieci. Widoczni także m.in.: prezes Władysław Raczkiewicz (z prawej na drugim planie, trzyma cylinder, najwyższy), adiutanci prezydenta RP: kpt. Józef Hartman (na lewo za prezydentem) i kpt. Stefan Kryński (na prawo za prezydentem). 1936 rok. Źródło: NAC.
Prezydent Ignacy Mościcki wręcza szablę ppor. Zbigniewowi Belinie-Prażmowskiemu. 1936 rok. Źródło: NAC.
Tablica pamiątkowa umieszczona na głazie posadowionym na dziedzińcu koszar Księcia Poniatowskiego w Grudziądzu.
/Autor

Tadeusz Sokołowski

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Żołnierz, sportowiec, cichociemny zakatowany przez Gestapo w Mińsku.

3x medalista MP, 2 wicemistrz Armii (1935), olimpijczyk IO Berlin 1936 (Zbieg II), 1937-39 szef sekcji jeździeckiej WKS Legia.

______________________________________________________________

(…)

Bardzo dobry zawodnik. Zdolności fizyczne bardzo duże. Bardzo obowiązkowy, bardzo pilny, sumienny i zamiłowany w jeździe konnej. Ze względu na jego duże umiejętności, pozostawienie go na Wyższym Kursie Instruktorów Jazdy Konnej jest bardzo pożądane. Ukończył kurs z wynikiem celującym. Zgodnie z zaleceniem komendanta, por. Sokołowski został powołany na wyższy kurs, w którym uczestniczył od października 1932 r. do września 1933 r. i ukończył go z drugą lokatą. (…)

W latach trzydziestych był jednym z najlepszych jeźdźców w kraju. Pierwsze sukcesy w zawodach międzynarodowych osiągnął już w 1930 r. Dnia 7 czerwca, podczas Centralnych Krajowych i Międzynarodowych Zawodów Konnych w warszawskich Łazienkach, w Konkursie Ujeżdżenia o Nagrodę Towarzystwa Zachęty do Hodowli Koni w Polsce, zajął III m na koniu Lala. W maju 1932 r. na Watasze wywalczył II m w Konkursie Ujeżdżenia na zawodach w Grudziądzu, zorganizowanych przez Pomorskie Towarzystwo Zachęty do Hodowli Koni. Uczestniczył również w rozgrywanych od 1931 r. Jeździeckich Mistrzostwa Polski, w których czterokrotnie stawał na podium. (…)

W okresie międzywojennym Tadeusz Sokołowski działał w dwóch klubach sportowych. W 1926 r. pracował w Wojskowym Klubie Sportowych „Gryf” w Toruniu, a w latach 1937-1939 kierował sekcją jeździecką Wojskowego Klubu Sportowego „Legia” w Warszawie. (…)

Jako cichociemny przyjął pseudonim „Trop” oraz Tadeusz Serafin. (…)

Po nieudanej (z powodu zdrady przez strażnika) próbie odbicia z mińskiego więzienia, mjr Tadeusz Sokołowski, wcześniej torturowany w śledztwie, został zakatowany na śmierć na schodach budynku Gestapo w Mińsku w nocy z 6 na 7 lutego 1943 r..

Autor: Renata Urban

Całą publikację i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 19.11.2023

Tadeusz Sokołowski został zamordowany przez Gestapo w Mińsku, nocą z 6 na 7 lutego 1943 roku. Miał 38 lat.

W 1980 roku, w lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Tadeusz Sokołowski.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Tradycje sportów konnych w Polsce do 1939 roku” (2022) – Renata Urban

„Wielka ewakuacja 1939-1940” (2020) – Janusz Wróbel

„Sportowcy na froncie” [link] (2015) – Karolina Apiecionek

„Tadeusz Sokołowski – olimpijczyk z Berlina 1936 r.” (2012) – Renata Urban

„Tadeusz Sokołowski” (2012) – Witold Duński

„Przejawy działalności sportowej w wojskowych obozach dla internowanych (1939 – 1944)” (2005) – Bernard Woltmann

„Sport jeździecki w Wojsku Polskim 1921-1939” (1989)

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Olimpiada w Berlinie w 1936 r.” (1982) – Witold Pruski

„Olimpijski konkurs skoków” (1936) – Tadeusz Grabowski

„Międzynarodowe zawody konne w Rydze” (1936) – Adam Królikiewicz

„Przedolimpijskie zawody konne w Gdyni” (1936) – Ignacy Wieleżyński

„Tadeusz Sokołowski – Cichociemny” [link]

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Leon Burniewicz

II Wicemistrz Polski w Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego. Żołnierz, Trener. Działacz Polskiego Związku Jeździeckiego. Odznaczony Medalem za Wojnę 1939. Major Wojska Polskiego.

Czytaj więcej…

Ludzie

Bolesław Wieniawa-Długoszowski

Pierwszy Ułan II Rzeczypospolitej. Lekarz, poeta, poliglota, kawalerzysta, adiutant Józefa Piłsudskiego. Generał WP. Ambasador RP w Rzymie. Zginął tragicznie w Nowym Jorku. Jego prochy, spoczęły na Cmentarzu Rakowieckim w Krakowie.

Czytaj więcej…

Galeria:

Tadeusz Sokołowski (1905–1943).
Odznaka pułkowa 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. Nosił ją rotmistrz Tadeusz Sokołowski.
Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu 1933 rok. Trzeci Wyższy Kurs instruktorów Jazdy Konnej.
Porucznik Tadeusz Sokołowski skacze na Wróżce.
Gdynia 1936. — rtm. Sokołowski na Zbiegu.
Rtm. Tadeusz Sokołowski na klaczy Wróżka podczas zawodów w CWK Grudziądz 1936 r.
Polski zespół w Puharze Łotwy. Stoją w/g kolejności startu od lewej: por. Komorowski DUNKAN, rtm. Kulesza ZEFIR, por. Gutowski WARSZAWIANKA, rtm. Sokołowski ZBIEG.
Rtm. Sokołowski na ZBIEGU zdobył nagrodę Naczelnego Wodza armii łotewskiej i pierwszą indywidualną
w Pucharze Łotwy.
Ryga — Polski zespół jeździecki po zdobyciu Pucharu Łotwy; stoją od lewej: pieszo szef zespołu mjr. A. Królikiewicz, konno rtm. Kulesza na Zefirze, rtm. Sokołowski na Zbiegu, por. Komorowski na Dunkanie, por. Gutowski na Warszawiance.
„Gazeta Lwowska” nr 229, 6-10-1936 r.
Stadion Hipiczny w Łazienkach. 1937 rok. Rotmistrz Tadeusz Sokołowski skacze na Zbiegu II w Centralnych Zawodach Jeździeckich.
Pomnik CC w Warszawie. Fot. elitadywersji.org.

/Autor

Michał Toczek

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Żołnierz, major, artylerzysta. Jeździec i trener. Odznaczony m. inn. 3. krotnie Krzyżem Walecznych. Zwycięzca PN, Nowy Jork 1926 r., Nicea 1926 Hamlet 2.20. (II m.),

______________________________________________________________

Michał Toczek urodził się 27 września 1889 r. w Nozdrzcu w rodzinie Wojciecha Toczka i Katarzyny z Sochackich. W rodzinnej miejscowości ukończył szkołę powszechną. Od najmłodszych lat kochał konie. Zżył się z nimi i je rozumiał.

Od 1 września 1901 r. do 27 maja 1909 r. był uczniem C. K. Gimnazjum w Przemyślu z polskim językiem wykładowym. 27 maja 1909 r. złożył egzamin dojrzałości. W okresie od 1 października 1909 r. do 15 czerwca 1913 r. studiował prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. 15 czerwca 1913 r. otrzymał absolutorium prawnicze. Jako absolwent prawa złożył z dobrym wynikiem dwa egzaminy prawnicze: historyczny i polityczny oraz jeden ścisły egzamin państwowy.

(…)

Nasz bohater należał do zaszczytnego grona patriotów, które – jak to mówił sam Królikiewicz – zwracając się do Polonii, nie bawiło się „jeno w zawody” w armii polskiej i skakało po mistrzowsku przed publicznością, „lecz i podczas wojny, gdy ta się zdarzy”, a pierś pokryta orderami była najlepszym tego dowodem.

(…)

Jego prośba – „Pamiętajcie o Polsce, której my służymy.” – skierowana do rodaków w Stanach Zjednoczonych jest ciągle aktualna.

(…)

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Agata Duda

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 19.11.2023

Michał Toczek zmarł w Przemyślu 30 października 1971 r., w wieku 82. lat.
Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Zasaniu (kwatera 17, rząd 9, numer grobu 5).

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Mjr Michał Toczek mistrz hipiki” (2021) – Agata Duda

„Majora Michała Toczka konna droga…” (2021) [fragmenty] – Agata Duda

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Michał Toczek” (2012) – Witold Duński

„Zapomniany major Toczek” (2002) – Henryk Majcher

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Od Nicei do Nowego Yorku” (1927) – Adam Królikiewicz

Pokrewne Legendy:

Galeria:

1 Nagroda w Międzynarodowym Konkursie Hipicznym o Puchar Narodów, Warszawa 1927 r., nr inw. 2280/M. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Międzynarodowy Konkurs Hipiczny w Nicei. Mjr Michał Toczek w trakcie pokonywania przeszkody, 1926 r., sygn. 3/1/0/5/1031. Fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.
I Nagroda w Międzynarodowym Konkursie Hipicznym Potęgi Skoku, Mediolan 1926 r., nr inw. 2200/M. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Polscy jeźdźcy na statku „Lapland”. Od lewej: rtm. Adam Królikiewicz, mjr Michał Toczek, por. Kazimierz
Szosland, lata 20. XX w., nr inw. F219/3. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Grudziądz, Centrum Wyszkolenia Kawalerii /CWK/, 1926 r. Siedzą od prawej: 1. Michał Toczek, 2. Leon Kon, 6. Edmund Chojecki. W środkowym rzędzie 3. od prawej Henryk Dobrzański, 5. Zdzisław Zgorzelski. W trzecim rzędzie 1. od prawej Kazimierz Szosland, 4. Michał Antoniewicz, nr inw. F1026/2. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Portret Michała Toczka, lata 30. XX w., nr inw. F571/1. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Przygotowania do Igrzysk Olimpijskich w Paryżu. Grupa Olimpijska przy Centralnej Szkole Jazdy. Grudziądz. Na koniu Hamlet mjr Michał Toczek, 1924 r., nr inw. A12a/115. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Major Michał Toczek na koniu Faworyt. Konkursy hipiczne, Nicea 1926 r., nr inw. A12b/70. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Ekipa polskich jeźdźców. Od lewej: mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland, płk Juliusz Kleeberg – attache wojskowy w Paryżu (1923-1928), rtm. Zdzisław Dziadulski, płk Sergiusz Zahorski, rtm. Leon Kon, rtm. Edmund Chojecki, rtm. Henryk Dobrzański, rtm. Adam Królikiewicz, rtm. Michał Antoniewicz. Nicea 1926 r., nr inw. A12b/71. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Zawody hipiczne o Puchar Prezydenta Mościckiego. Na koniach siedzą od lewej: Michał Toczek, Michał Woysym-Antoniewicz, z prawej Prezydent Ignacy Mościcki z żoną. Warszawa, Pola Mokotowskie, lata 20. XX w., nr inw. F1030/1. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie
Michał Toczek na koniu Highborn, 1926 r., nr inw. F228. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie 1.
Rtm. Adam Królikiewicz, rtm. Zdzisław Dziadulski, rtm. Michał Woysym-Antoniewicz, rtm. Henryk Dobrzański („Hubal”), rtm. Edmund Chojecki, mjr Michał Toczek, por. Kazimierz Szosland, instruktor grupy por. Leon Kon, 1926 r., nr inw. F63/5. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Międzynarodowe Konkursy Hipiczne w Warszawie. Hipodrom w Łazienkach Królewskich, 27.05 – 7.06.1927 r. Na zdjęciu mjr Michał Toczek, nr inw. A12/32. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
I Nagroda w zawodach o Puchar Narodów, New York 1926 r., nr inw. 2227/M. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
I Nagroda za handicap w steeple/ Nagroda Resursy na Wielkopolski Bieg, Poznań 1927 r., nr inw. 2199/M. Fot. ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.
Zawody jeździeckie o mistrzostwo armii w Warszawie. Mjr Michał Toczek skacze przez przeszkodę.
Warszawa, 20 lipca 1926 r., sygn. 3/1/0/7/1071. Fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

/Autor

Michał Gutowski

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Olimpijczyk. Rtm, 17 pułk ułanów wielkopolskich. Kawaler m. innymi orderu Wojennego Virtuti Militari, Legii Honorowej, Krzyża Walecznych 5 razy. Generał w stanie spoczynku.

______________________________________________________________

Urodzony 14 września 1910 roku w Maciszewicach.

We wrześniu 1999 roku środowisko jeździeckie obiegła wiadomość o wizycie w Polsce generała Michała Gutowskiego – przedwojennego kawalerzysty, olimpijczyka, od zakończenia wojny mieszkającego w Kanadzie.

Dzięki staraniom Polskiego Związku Jeździeckiego generał Gutowski był wykładowcą na zajęciach specjalnej sesji kursu trenerskiego organizowanego w Stadzie Ogierów w Łącku. Tam miałem okazję spotkać się z człowiekiem tworzącym legendę międzywojennego jeździectwa polskiego – jednym z niewielu pamiętających i uczestniczących w sukcesach polskich jeźdźców w zmaganiach na arenach międzynarodowych.

Pan Michał Gutowski miał wtedy 89 lat. Znajdował się w doskonałej kondycji fizycznej i umysłowej. Oglądając w Łącku filmy z jego 88 urodzin, podczas których jeździł konno pokonując płynnie i stylowo przeszkody krosowe trudno było ukryć podziw i oprzeć się refleksji nad własną przyszłością.
(…)

Cały artykuł i inne źródła znajdziesz w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor: Jacek Grobelny

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 19.11.2023

Michał Gutowski zmarł 23 sierpnia 2006 roku w Warszawie, w wieku 96 lat.
Został Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Generał” (2016) – Robert Woronowicz

„Malowany Szwadron, wspomnienia Generała” (2015) – Robert Woronowicz

„Niezwykłe spotkanie” (2015) – Robert Woronowicz

„Michał Gutowski” (2012) – Witold Duński

„Szarża na czołgi” [link] (2012) – Jerzy Mirosław Płachecki

„Uroczyste spotkanie z Michałem Gutowskim” (2004) – Andrzej Grzybowski

„Generał Michał Gutowski nie żyje” (2006) – Iwo Cyprian Pogonowski

„Ostatni Mohikanin” (1995) – Witold Domański

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Curriculum vitae” – Michał Gutowski

„Karta weterana – Michał Gutowski” [link]

„Nie masz pana nad ułana” – Jacek Grobelny

Powrót Olimpijczyka | FILM

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Leon Burniewicz

II Wicemistrz Polski w Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego. Żołnierz, Trener. Działacz Polskiego Związku Jeździeckiego. Odznaczony Medalem za Wojnę 1939. Major Wojska Polskiego.

Czytaj więcej…

Galeria:

Spotkanie ówczesnego trenera kadry WKKW Artura Bobera, z gen. Michałem Gutowskim. Wernisaż Korfowe. Lata 90.
Wspólne zdjęcie z Jackiem Grobelnym przed wywiadem.
Klacz Warszawianka po Rittersporn i Nadzieja
Przewodniczący Komisji Technicznej przy zarządzie Hrubieszowskiego Klubu Jeździeckiego porucznik Michał Gutowski na klaczy Jasiołda II w skoku przez przeszkodę (1936). Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Międzynarodowe Bałtyckie Konkursy Hippiczne w Gdyni (1937). Komisarz Rządu w Gdyni Franciszek Sokół wręcza puchar por. Michałowi Gutowskiemu. Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Polski zespół w Rydze z mjr. Adamem Królikiewiczem na czele. Widoczni od lewej: rtm. Seweryn Kulesza (bokiem), rtm. Tadeusz Sokołowski, por. Stanisław Czerniawski, por. Janusz Komorowski i por. Michał Gutowski (1937). Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Gen. Stanisław Grzmot-Skotnicki gratuluje zwycięzcy zawodów por. Michałowi Gutowskiemu, zwycięzcy indywidualnych zawodów jeździeckich o mistrzostwo armii w Hrubieszowie (1934). Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Ekipa 17 Pułku Ułanów – zwycięzcy zawodów jeździeckich o mistrzostwo armii w Hrubieszowie (1934). Porucznik Michał Gutowski pierwszy z lewej. Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Ekipa jeźdźców i strzelców na igrzyskach w 1936 r. W mundurach od lewej stoją: por. Janusz Komorowski, por. Michał Gutowski, od prawej: rtm. Seweryn Kulesza, rtm. Henryk Roycewicz, siedzą od prawej: mjr Adam Królikiewicz, płk Tadeusz Komorowski.

/Autor

Kazimierz Gzowski

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Rtm. 15 pułk ułanów Poznańskich. Srebrny medalista IO w Amsterdamie 1928r. w konkurencji skoki przez przeszkody, na koniu Mylord.

______________________________________________________________

Urodzony 8 października 1901 roku w Rostowie nad Donem w Rosji.

Ojciec Aleksander. Matka Wanda z domu Scipio del Campo. Absolwent Gimnazjum w Śmiele, gubernia kijowska, Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie, Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu, Centralnej Szkoły Gimnastyki i Sportu w Poznaniu. Podoficer 11 Pułku Ułanów Dońskich w Ochotniczej Armii Rosyjskiej, 2 Pułku Dragonów rotmistrza Kossaka, 3 Samodzielnego Dywizjonu Strzelców Granicznych, 6 Pułku Strzelców Konnych, 1 Pułku Szwoleżerów, podporucznik 15 Pułku Ułanów Poznańskich.
(…)

Amsterdam 17 maja – 12 sierpnia 1928 – srebrny medal na Mylordzie w Pucharze Narodów wspólnie z Michałem Antoniewiczem-Woysym na Readgledtcie, Kazimierzem Szoslandem na Alim. W indywidualnym Konkursie Skoków przez Przeszkody był z Mylordem czwarty.

Zanim został medalistą olimpijskim w 1928 roku, to najpierw był żołnierzem.
(…)

Od 1919 roku starszy strzelec Kazimierz Gzowski walczył o Polskę w 2 Pułku Dragonów. Od 6 sierpnia 1919 roku był kapralem w 6 Pułku Strzelców Konnych. Od września 1920 roku bił się jako plutonowy w szwadronie ciężkich karabinów maszynowych 1 Pułku Szwoleżerów.

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Witold Duński

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 19.11.2023

Kazimierz Gzowski zmarł zmarł 25 czerwca 1986 roku w Londynie, w wieku 85. lat.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Jedna szkoła jazdy, różne losy” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Kazimierz Gzowski” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Honorowa Odznaka Jeździecka” (1936) – Redakcja czasopisma Jeździec i Hodowca

“Amsterdam – Hilversum” (1928) – Leon Kon

„Jeźdźcy polscy na IX Olimpjadzie” (1928) – Leon Kon

„Gzowski Kazimierz Aleksander” – Zespół redakcyjny

Pokrewne Legendy:

Galeria:

Odznaka Pułkowa 6 Pułku Strzelców Konnych.
Por. Gzowski na Milordzie, Nicea, 1928



Porucznik Kazimierz Gzowski skacze na Readgledtcie zwycięsko w Budapeszcie
w 1929 roku.



W 1929 roku, w hali Madison Sąuare Garden w Nowym Jorku, reprezentacja Polski zdobyła Puchar Narodów. Porucznik Kazimierz Gzowski skakał w nim na Hamlecie i Readgledtcie. Od lewej porucznik Stefan Starnawski, kierownik ekipy pułkownik Rudolf Dreszer, ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Waszyngtonie Kornel Filipowicz, porucznik Kazimierz Gzowski, porucznik Władysław Zgorzelski.



Wrzesień 1928 roku. Stadion jeździecki w Łazienkach. Reprezentacja Polski zdobyła Puchar Narodów – od lewej: rotmistrz Michał Antoniewicz-Woysym na koniu Banzaj, porucznik Kazimierz Gzowski na koniu Mylord, podpułkownik Karol Rómmel na Berku, w Pucharze nie jechał, porucznik Henryk Roycewicz na Black Boy’u, porucznik Władysław Zgorzelski na Ładnej.
Polska ekipa jeździecka w Ministerstwie Spraw Wojskowych w Warszawie, po powrocie z Międzynarodowych Zawodów Hippicznych o „Puchar Narodów” w Nowym Jorku.
Stoją od lewej: por. Kazimierz Gzowski, por. Władysław Zgorzelski, płk Rudolf Dreszer, wiceminister spraw wojskowych, gen. Kazimierz Fabrycy, szef Departamentu Kawalerii w Ministerstwie Spraw Wojskowych, płk Zbigniew Brochwicz-Lewiński, por. Stefan Starnawski. Fot. ze zbiorów NAC.

/Autor

Seweryn Kulesza

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Mjr sł. st. Wojska Polskiego, kawalerzysta i jeden z najzdolniejszych jeźdźców polskich lat trzydziestych, srebrny medalista olimpijski w drużynowym konkursie WKKW w Berlinie (1936).

______________________________________________________________

Urodzony 23 października 1900 roku w Radomiu.

Syn Antoniego Franciszka (buchaltera w miejscowej fabryce) i Marii z Grzywaczów.

Ze względu na czas wojny egzamin dojrzałości (program 8-klasowy) zdawał na raty: część w warszawskim Gimnazjum im. M. Reja (25 lutego 1919) i część (końcową) przed Komisją Ministerstwa WRiOP w stolicy (25 lutego 1920).

Wstąpił do Wojska Polskiego (9 grudnia 1918) i przez kilka miesięcy walczył w składzie 1 p. Ułanów Krechowickich (Gródek Jagielloński), po czym odbył naukę w Szkole Podchorążych w Warszawie i przyfrontowej Szkole Jazdy w Brodach i już jako ppor. (1921) i por. (1921) służył w 10 p. Strzelców Konnych.

Dalsze jego żołnierskie losy związane są z: kursem instruktorskim jazdy konnej w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu (1930-1931), funkcją instruktora klasy oficerskiej tej placówki szkoleniowej (od 1932) i dowódcą szwadronu w 7 puł. (od 1937). Kulesza dobrze trafił. Jego przełożonymi byli świetni jeźdźcy. Miał u nich znakomitą opinię. Komendant Szkoły Jazdy Konnej CWK Adam Królikiewicz i główny inspektor jazdy konnej mjr Antoniewicz nie mieli dla niego słów uznania. Oficer wyróżniający się, jeździec wybitny, instruktor bardzo dobry, rokuje jeszcze większe nadzieje, bardzo ambitny, obowiązkowy, lojalny – pisali w opiniach.

Czytaj więcej w PCBJ (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej) lub na portalu PKOL (po kliknięciu przejdziesz do strony olimpijski.pl).

Autor: Polski Komitet Olimpijski – olimpijski.pl

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 25.10.2023

Seweryn Kulesza zmarł w Los Angeles 14 maja 1983 r., w wieku 83. lat.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Niezwykłe historie Biało–Czerwonych. Jeźdźcy – srebrni medaliści w WKKW na IO’36 w Berlinie” [link] (2019)

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Berlin 1936, czyli o słynnym polskim olimpijskim konkursie WKKW” [link] (2012)

„Seweryn Kulesza” (2012) – Witold Duński

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” [fragmenty] – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Olimpiada w Berlinie w 1936 r.” (1982) – Witold Pruski

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Jury d`appel olimpijskie odebrało Polsce srebrny medal w konkursie Militari” (1936)

„Seweryn Roman Kulesza – srebrny medalista IO Berlin 1936 r.” – Redakcja portalu olimpijski.pl

„Ciężko wywalczony – srebrny medal olimpijski” (1936) – Tadeusz Grabowski

„Międzynarodowe zawody konne w Rydze” (1936) – Adam Królikiewicz

„W obronie przez nas obranego systemu jazdy konnej” (1932) – Michał Woysym-Antoniewicz, Józef Trenkwald

Pokrewne Legendy:

Galeria:

Odznaka pułkowa 7 Pułku Ułanów Lubelskich.
Międzynarodowe Oficjalne Zawody Konne w Nicei, 1933 r. (Puchar Narodów). Od lewej: rotmistrz Seweryn Kulesza, porucznik Kazimierz Szosland, major Michał Woysym Antoniewicz, kapitan Zygmunt Ruciński, porucznik Roman Pohorecki.
Był wielkim żołnierzem. Wspaniale walczył na Tośce na Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie 1936. We wrześniu 1939 z Niemcami. 1945 roku 7 Pułk Ułanów Lubelskich był w II Korpusie pułkiem rozpoznawczym w 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
Po Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie 1936 rotmistrzowie Seweryn Kulesza na Tośce, Henryk Roycewicz-Leliwa na Arlekinie III, Zdzisław Kawecki na Bambino.
Polska reprezentacja olimpijska jeźdźców w wiosce olimpijskiej w Doberitz, Igrzyska Olimpijskie w Berlinie 1936 r. Od lewej: rotmistrz Sewryn Kulesza (na koniu „Tośka”), porucznik Michał Gutowski (na klaczy „Warszawianka”), rotmistrz Adam Królikiewicz (szef ekipy), rotmistrz Zdzisław Kawecki (na koniu „Bambino”), rotmistrz Henryk Roycewicz Leliwa (na koniach „Arlekin III”, „Bafour”), porucznik Janusz Komorowski („Duncan”- tylko konkurs skoków).
Rtm. Seweryn Kulesza na Tośce w konkursie skoków do olimpijskiego WKKW na igrzyskach w Berlinie w 1936 r.
Rtm. Seweryn Kulesza na Tośce podczas pokonywania przeszkody.
Seweryn Kulesza. Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Bruksela 1962. Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Seweryn Kulesza (z lewej) wraz z brytyjską armią. Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Korpus osadniczy Armii Brytyjskiej 1946 r. Seweryn Kulesza rozmawia po prawej. Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Los Angeles 1983. Fot. ze zbiorów Antony Howard-Grubb`a.
Ekipa jeźdźców i strzelców na igrzyskach w 1936 r. W mundurach od lewej stoją: por. Janusz Komorowski, por. Michał Gutowski, od prawej: rtm. Seweryn Kulesza, rtm. Henryk Roycewicz, siedzą od prawej: mjr Adam Królikiewicz, płk Tadeusz Komorowski.
/Autor

Janusz Komorowski

PL/EN

Patron Honorowy: Wanda Siniarska-Wąsowska wraz z rodziną

Mecenas:

Opiekunowie: Krystyna Rudowska

Major Wojska Polskiego, jeździec sportowy, olimpijczyk z Berlina, medalista Mistrzostw Polski w WKKW. Po wojnie trener jeździectwa w Anglii i Argentynie.

______________________________________________________________

Urodzony 9 października 1905 w Warszawie.

Dziękujemy Pani Krystynie Rudowskiej za przygotowanie wyczerpującej biografii Janusza Komorowskiego. Publikujemy poniżej wstęp, reszta artykułu dostępna w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej – Redakcja portalu Legendy Polskiego Jeździectwa.

Majora Janusza Komorowskiego, spotkałam w 1987 r. w trakcie zbierania materiałów do biografii kawalerzystów i wybitnych polskich jeźdźców. Wykonałam telefon z prośbą o spotkanie i major od razu zaprosił mnie na rozmowę do domu.

Mieszkał na ul. Czerniakowskiej 157 m12, w miejscu mu bliskim ze wspomnień w okolicy ul. Podchorążych, gdzie mieściły się przed wojną koszary 1. Dywizjonu Artylerii Konnej oraz ul. Szwoleżerów, gdzie dawniej mieściły się koszary 1. Pułku Szwoleżerów. Pan Major, nie znosił spóźniania się, więc przyjeżdżałam na miejsce wcześniej i czekałam przed drzwiami, a kiedy wybijała dokładna godzina stukałam do drzwi.

Po pierwszym spotkaniu już regularnie co kilka dni bywałam w niezwykle gościnnym domu Państwa Komorowskich, zawsze była gorąca herbata z malinami i kieliszeczek wiśniówki. Ja włączałam magnetofon a Pan Major opowiadał. Szybko nasze spotkania przerodziły się w dyskusje o życiu i naszej polskiej niełatwej historii.

Od Majora, otrzymałam, oprócz dziesiątek godzin jego opowieści nagranych na taśmie, także pamiątkowe zdjęcie z dedykacją i negatywy zdjęć z fotografii z prywatnego archiwum. Z naszych rozmów powstało kilka artykułów i film emitowany w Telewizji Polskiej. Pan Major zgodził się na wystąpienie w filmie, ale nie chciał się zgodzić na mówienie wprost do kamery, nagraliśmy więc jego wypowiedzi oddzielnie (tzw. off-y) i podkładaliśmy głos pod sceny kręcone kamerą. (…)

Przeczytaj dalszą część wspomnień o Januszu Komorowskim w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (kliknij)

Autor tekstu: Krystyna Rudowska

Powrót do listy

Janusz Komorowski zmarł 24 listopada 1993 w Warszawie, w wieku 88 lat. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (225-6-12).

Polska Cyfrowa Biblioteka Jeździecka:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Koń niósł go przez całe życie – wspomnienia Krystyny Rudowskiej o mjr Januszu Komorowskim” (2020) – Krystyna Rudowska

„Koń niósł go przez całe życie cz. I” – KOŃ POLSKI nr. 3 (1988) – Krystyna Rudowska

„Koń niósł go przez całe życie cz. II” – KOŃ POLSKI nr. 4 (1988) – Krystyna Rudowska

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Ułańska fantazja” (1973) – Maciej Biega

„Międzynarodowe zawody konne w Rydze” (1936) – Adam Królikiewicz

Powiązane artykuły:

Galeria:

Ekipa jeźdźców i strzelców na igrzyskach w 1936 r. W mundurach od lewej stoją: por. Janusz Komorowski, por. Michał Gutowski, od prawej: rtm. Seweryn Kulesza, rtm. Henryk Roycewicz, siedzą od prawej: mjr Adam Królikiewicz, płk Tadeusz Komorowski.
/Autor

Zdzisław Dziadulski

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Dwukrotny olimpijczyk (IO Paryż 1924 – koń 'Zefir’, IO Amsterdam 1928– 'The Lad’ – rezerwowy). 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.

______________________________________________________________

Urodzony 8 grudnia 1896 roku w Krakowie.

Syn Leona i Katarzyny z Korneckich. Już w czasie nauki w szkole średniej był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich.

W sierpniu 1914 roku wstąpił do oddziałów Piłsudskiego. Walczył w szeregach 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich, w 1917 roku był ranny.

W listopadzie 1918 roku zgłosił się w Hrubieszowie do odtwarzanego przez rtm. Gustawa Orlicz-Dreszera 1 pułku (później 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego), z którym walczył w wojnie polsko-bolszewickiej – dwukrotnie ranny w 1919 i 1920 roku. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari i czterokrotnie Krzyżem Walecznych.

Awanse w Wojsku Polskim: 3 lutego 1920 roku mianowany na stopień podporucznika kawalerii, zweryfikowany jako porucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku, 1924 rotmistrz, 1932 major, 1939 podpułkownik, 2007, pośmiertnie – pułkownik.

Doskonale oceniany przez przełożonych – jako o żołnierz, dowódca i jeździec.

W macierzystym 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego był m.in. dowódcą szwadronu, kwatermistrzem, a od października 1936 roku zastępcą dowódcy. W lipcu 1939 roku został odkomenderowany do Wojskowego Biura Historycznego, po ogłoszeniu mobilizacji wrócił do pułku. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Hanna Łysakowska

Poniżej znajdziesz linki do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 25.10.2023

Zdzisław Dziadulski wiosną 1940 roku wraz z jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa i zamordowany. Miał wtedy 44 lata. Pochowany wraz z innymi jeńcami na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie, w Piatichatkach.

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Udział i sukcesy polskich oficerów w międzynarodowych zawodach jeździeckich” (2022) – Renata Urban

„Zdzisław Dziadulski. Jeździec z marmuru” [link] (2021) – Sportowcy dla niepodległej

„Zdzisław Dziadulski – dwukrotny olimpijczyk zamordowany w Katyniu” (2020) – Hanna Łysakowska

„Zdzisław Dziadulski” (2012) – Witold Duński

“Olimpiada Paryska 1924 r.” (1990) – Leon Kon

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

Pokrewne Legendy:

Ludzie

Karol Rómmel

Żołnierz, trener, artysta w malarstwie, rysunku i jeździe konnej. Trzy krotny olimpijczyk (1912 – Sztokholm, 1924 – Paryż, 1928 – Amsterdam). Działał w KJK w Łodzi (1937) oraz JLKS Sopot (po wojnie).

Czytaj więcej…

Galeria:

Berlin, zimowe, halowe zawody konne, styczeń 1936.
Od prawej: por. Janusz Komorowski, mjr Zdzisław Dziadulski, płk Tadeusz Komorowski (szef ekipy), mjr Wilhelm Lewicki, por. Stanisław Czerniawski. Fot. Agencja: Atlantic, Berlin; ze zbiorów NAC
Polska drużyna na konkursach w Londynie 1925 r. Drugi od lewe mjr. Zdzisław Dziadulski. Fot. ze zbiorów NAC
Na Hannibalu rtm. Zdzisław Dziadulski zdobył pierwszą nagrodę w Konkursie Prix des Grands Hotels do Nice w 1925 roku.
Pomnik Katyń – Charków
/Autor

Jan Kazimierz Mickunas

PL/EN

Patron Honorowy: Polski Związek Jeździecki

Mecenas: Jolanta i Jacek Kołodzińscy wraz z dziećmi – Aleksandrą i Adamem

Opiekun: Zofia i Wojciech Mickunas wraz z córkami Barbarą i Bogną

Żołnierz, jeździec, nauczyciel, trener. Kawaler orderu wojennego Virtuti Militari. Wicemistrz polski WKKW, Warszawa 1934.

______________________________________________________________

Urodził się dnia 20 kwietnia 1907 r. w Kazimierzy Małej w powiecie Pińczów w województwie kieleckim. Zmarł 2 listopada 1973 roku w Poznaniu. Pochowany został na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera e, rząd 5, grób 5).

Jan Kazimierz Mickunas był synem Kazimierza i Marianny Stanisławy z Rayskich. Rodzina Mickunasów pochodziła z Litwy, a Rayscy posiadali majątek ziemski na Kielecczyźnie. Początkowo Mickunasowie mieszkali w Ojcowie w powiecie Olkusz. Swoją edukację Jan Mickunas rozpoczął w domu rodzinnym, pod kierunkiem ojca, który był nauczycielem, a od 1917 r. uczęszczał do gimnazjum w Kielcach. Po śmierci ojca (młody Mickunas był wówczas w klasie przedmaturalnej), stryj zabrał Jana do Sosnowca, gdzie w 1924 r. złożył egzamin dojrzałości w humanistycznym Gimnazjum Państwowym im. Bolesława Prusa.

Dnia 1 września 1924 r. Jan Mickunas wstąpił do Wojska Polskiego i został wcielony do Szkoły Podchorążych w Warszawie, którą ukończył w czerwcu 1925 r. z wynikiem bardzo dobrym i pierwszą lokatą jako prymus rocznika. (…)

Czytaj więcej… (po kliknięciu przejdziesz do Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej)

Autor: Renata Urban
Fragmenty książki pt. Jeźdźcy-olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej

Powrót do listy

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej (otworzą się na nowej karcie):

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” fragmenty – Renata Urban

Jan Mickunas na placu ćwiczeń w CWK w Grudziądzu w 1937 r.
Zawody konne na święcie 10-lecia 2 Pułku Ułanów Grochowskich w Suwałkach. ppor. Jan Mickunas skacze przez przeszkodę. Rok 1928.
Jan Kazimierz Mickunas – zawody jeździeckie w warszawskich Łazienkach.
/Autor

Henryk Leliwa-Roycewicz

PUBLIKACJE W PCBJ

POKREWNE LEGENDY

GALERIA ZDJĘĆ

Przezorność, Prudential, PASTa – co łączy te nazwy z pułkownikiem Henrykiem Leliwa-Roycewiczem? Łączy charakter, legenda i symbolika, tak jak zasłużył się on dla legendy polskiego jeździectwa jako wybitny jeździec i olimpijczyk, to właśnie pod jego dowództwem w Powstaniu Warszawskim już w pierwszych dniach zdobyto strategiczne budynki, jak wieżowiec Prudentailu, Pocztę Główną, czy w czasie powstania odbito symbol Polski Walczącej – budynek PASTy.

– „W obecnych czasach także warto wykazywać się bohaterstwem, można zdobywać wiele, ale i być przezornym. Dlatego projekt edukacyjno-finansowy Ludzie z Charakterem czerpie z tradycji, przenosząc w nowoczesność wartości takie jak przezorność, ochrona majątkowa, sukcesja. Tradycje zobowiązują, ale zawsze lepiej być ubezpieczonym, niż nie być…” – mówi rotmistrz kawalerii ochotniczej Jakub Czekaj, partner programu Ludzie z Charakterem, którego dziadkowie (Matylda z Sapiehów i Juliusz Osterwa) posiadali w wieżowcu Prudentiala apartament, utracony bezpowrotnie w 1939r. 

***

Henryk Leliwa-Roycewicz urodził się 30 lipca 1898 w Janopolu.

Dwukrotny Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari, trzykrotny Kawaler Krzyża Walecznych, Krzyż Armii Krajowej, Medal za Wojnę 1918 – 1921, Medal Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Krzyż Powstańczy.

Srebrny medalista Igrzysk Olimpijskich w Berlinie we Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego.

Wyniki sportowe:

IGRZYSKA OLIMPIJSKIE

Wszechstronny Konkurs Konia Wierzchowego:
Berlin 1 – 16 sierpnia 1936 – srebrny medal drużynowy na Arlekinie III, wspólnie z rotmistrzem Zdzisławem Kaweckim na Bambino, rotmistrzem Sewerynem Kuleszą na Tośce. Indywidualnie piętnasty.

MISTRZOSTWA POLSKI

Ujeżdżenie:
Warszawa 30 września – 2 października 1932, brąz na Tulipanie.
Warszawa 29 września – 1 października 1933 – srebro na Tulipanie.
Warszawa 30 września 1935, srebrny medal na Tulipanie.
Bydgoszcz 6-7 października 1938 – srebrny medal na Tajfunie.

Skoki przez Przeszkody:
Warszawa 3-5 października 1931 – srebrny medal na The Hoop.

WKKW:
Warszawa 8-10 czerwca 1933, srebrny medal na Twostep.
Warszawa 7-9 czerwca 1934, złoty medal na Wisła IV.
Warszawa 2-4 października 1935, brązowy medal na Tulipanie.
Warszawa 4-6 czerwca 1936, srebrny medal na Arlekinie III.

1935 roku rtm. Roycewicz po zdobyciu indywidualnego Mistrza Armii jako jedną z nagród uzyskał możliwość wyboru dla siebie konia i jego zakupu na koszt Ministerstwa Spraw Wojskowych. Arlekina III zobaczył podczas polowania par force w Łańcucie u hr. Potockiego. Koń był trudny, nieposłuszny i sprawiał dużo kłopotu – idealny wojownik / koń WKKW.

1-16.08.1936 – XI Igrzyska Olimpijskie w Berlinie. 4069 uczestników z 49 krajów. Polska ekipa liczy 112 osób. Po raz pierwszy płonie znicz olimpijski przyniesiony z Olimpii. Zgodnie z rozkazem Hitlera olimpiada ta miała być pokazem nienagannej organizacji i potęgi III Rzeszy. Była pokazem potęgi, jednak organizacyjne pozostawiała wiele do życzenia. Knowania i oszustwa niemieckich organizatorów prawdopodobnie pozbawiły Polską ekipę złotego medalu. 8 kilometrowy kros zawiera 35 przeszkód, zawody śledziło ok. 200 000 widzów. Na trasie znajdowała się przeszkoda wodna. Mętny, mulisty, pokryty rzęsą głęboki staw, który można było bezpiecznie pokonać jedną trasą, którą znali wyłącznie niemieccy zawodnicy. Z 46 jeźdźców, którzy dotarli do tej przeszkody, 32 miało upadek. Arlekin III został zatrzymany przez sędziów w próbie terenowej przed przeszkodą nr 20. Poinformowano go, że pomylił trasę. Wrócił 2,5 km i wówczas dowiedział się, że zaszła pomyłka. Tym samym 8 km trasa wydłużyła się o 5 km. Przed skokami Arlekin odczuwał wysiłek dnia poprzedniego. W sumie para Henryk Leliwa-Roycewicz i Arlekin III zajęła 15 miejsce a Polska ekipa zdobywa srebrny medal.

W biuletynie Związku Kawalerii i Artylerii Konnej w Ameryce Północnej nr 54 z lipca 1989 roku, Henryk Leliwa-Roycewicz tak relacjonuje swój start w igrzyskach olimpijskich: „Niemcy chcą jednak zwyciężyć. Sytuację mają jednak trudną bo ich jeździec musi skakać z ręką na temblaku. Robi to przede mną. Konia ma ostrego, nie może go utrzymać. Wreszcie na jednej z przeszkód wali się na ziemię. Leży bezradny pod drągami. Podbiegają ludzie, podnoszą go i wsadzają na siodło. Za tę pomoc, za przekroczenie linii należała mu się dyskwalifikacja. Złoty medal był jednak ważniejszy od prawa.”

01.09.1939 Niemcy zaatakowali Polskę. Eskadry heinkli i junkersów zbombardowały Warszawę i Ośrodek Zapasowy Kawalerii w Garwolinie. W ciągu kilkunastu minut ogień strawił cały dorobek sportowy naszych olimpijczyków – sprzęt, trofea i puchary. Rannych zostało kilkadziesiąt najlepszych polskich koni sportowych, które tam stacjonowały. Adam Królikiewicz i Kazimierz Szosland otrzymali zadanie przetransportowania najlepszych olimpijczyków z Grudziądza do Sarn. Pod górą Kalwarią doszło do kolejnego ataku niemieckich bombowców. Rotmistrz Królikiewicz musiał dobić umierającego Arlekina III.

27.09.1939 Rotmistrz Henryk Roycewicz został ciężko ranny w walce z oddziałami niemieckimi. Ukrył swój stopień oficerski, dzięki czemu uniknął śmierci z rąk NKWD. Od 1941 roku mieszkał w Warszawie. Działał w ZWZ – AK gdzie był oficerem broni w czwartym rejonie AK (Warszawa-Śródmieście). W październiku 1943 roku został mianowany dowódcą batalionu im. Kilińskiego i awansowany na stopień majora. W Powstaniu Warszawskim dowodził batalionem, który zdobył budynek PASTy. Pod koniec 1944 został awansowany na ppłk a potem pułkownika.

Podobnie jak wielu żołnierzy AK i powstańców warszawskich, nie uniknął powojennych prześladowań. Został skazany za rzekomą działalność wywrotową i chęć zmiany ustroju Państwa Polskiego, na 6 lat więzienia, 4 lata pozbawienia praw publicznych i obywatelskich praw honorowych oraz przepadek całego mienia. 22 lutego 1957 roku płk. Henryka Leliwę-Roycewicza uniewinniono od popełnienia zarzucanych mu czynów.

Po latach wrócił do jeździectwa. Najpierw prowadził Klub Jeździecki na Torze Wyścigów Konnych w Warszawie. Potem trenował zawodników w sekcji jeździeckiej klubu „Legia” w Starej Miłosnej.

Powołał Komisję Środowiskową Żołnierzy Batalionu AK Kiliński. W 1975 roku został współzałożycielem Duszpasterstwa Weteranów Kawalerii i Artylerii Konnej.

Powrót do listy

Wpis aktualizowano: 25.10.2023

Henryk Leliwa-Roycewicz zmarł w Warszawie 18 czerwca 1990 r., w wieku 92 lat. Pochowany został na Warszawskich Powązkach w kwaterze Batalionu Kiliński obok żony – łączniczki Luty (kwatera B24-3-10a).

Publikacje w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

Kliknij poniższe linki, aby przejść do powiązanych materiałów w Polskiej Cyfrowej Bibliotece Jeździeckiej:

„Henryk Leliwa-Roycewicz. Mistrz w sporcie i w walce” [link] (2021) – Sportowcy dla niepodległej

„Rotmistrz Leliwa-Roycewicz – dowódca, który dał sygnał do powstania Warszawskiego” (2019) – Zbigniew Chmielewski

„Niezwykłe historie Biało–Czerwonych. Jeźdźcy – srebrni medaliści w WKKW na IO’36 w Berlinie” [link] (2019)

„Olimpijczycy – 1 sierpnia 1944” (2019) – Zbigniew Chmielewski

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część II” (2019) – Hanna Łysakowska

„Polscy jeźdźcy olimpijscy okresu międzywojennego część I” (2018) – Hanna Łysakowska

„Arlekin III, prawdopodobnie ostatnie zdjęcie” (2016) – Robert Woronowicz

„Berlin 1936, czyli o słynnym polskim olimpijskim konkursie WKKW” [link] (2012)

„Jeźdźcy-Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej” (2012) – Renata Urban

„Jeźdźcy olimpijscy” (2000) – Hanna Łysakowska

„Wyjątki z wywiadu Krystyny Rudowskiej z płk. Roycewiczem” (1990) – Krystyna Rudowska

„Na pogrzeb Henryka Leliwy-Roycewicza” (1990) – Antoni Bieniaszewski

„Biografia Henryka Leliwy-Roycewicza” (1989) – Krystyna Rudowska

„Polacy w Pucharach Narodów, 1923-1982” (1982) – Witold Domański

„Olimpiada w Berlinie w 1936 r.” (1982) – Witold Pruski

„Arlekin i Olimpiada w Berlinie” (1980) – Henryk Leliwa Roycewicz

„Sport jeździecki w broniach konnych II Rzeczypospolitej” (1974) – Zygmunt Bielecki

„Jury d`appel olimpijskie odebrało Polsce srebrny medal w konkursie Militari” (1936)

„Ciężko wywalczony – srebrny medal olimpijski” (1936) – Tadeusz Grabowski

Pokrewne Legendy:

Konie

ARLEKIN III (BAFUR – BLACKFISH)

„Drogi i ścieżki pokonuje pięknym, zrównoważonym kłusem (…) Po koniu nie widać śladu zmęczenia. Energicznie przegalopowany steepl (…) Koń we wspaniały sposób kryje przestrzeń i pokonuje przeszkody. ”

Dr Gustaw Rau o Arlekinie III

Czytaj więcej…

Galeria:

Henryk Leliwa-Roycewicz, porucznik Wojska Polskiego (1936 r.). 
Ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Henryk Leliwa-Roycewicz, Letnie Igrzyska Olimpijskie w Berlinie.
Rotmistrz Henryk Leliwa-Roycewicz dosiadający Arlekina III w czasie konkursu WKKW na IO w Berlinie.
Arlekin III. Letnie Igrzyska Olimpijskie w Berlinie.
Henryk Leliwa-Roycewicz (na zdjęciu w kółku) po zdobyciu budynku PAST-y podczas Powstania Warszawskiego. Fot. Eugeniusz Lokajski, ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego.
Ekipa jeźdźców i strzelców na igrzyskach w 1936 r. W mundurach od lewej stoją: por. Janusz Komorowski, por. Michał Gutowski, od prawej: rtm. Seweryn Kulesza, rtm. Henryk Roycewicz, siedzą od prawej: mjr Adam Królikiewicz, płk Tadeusz Komorowski.
/Autor